Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιθεώρησε τη στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία για τη νίκη επί των ναζιστικών δυνάμεων, σε μία εκδήλωση ακραιφνούς πατριωτισμού που οι επικριτές του θεωρούν πως σχεδιάσθηκε για να εξάρει την εικόνα του και να ενισχύσει τα πρωτοφανώς χαμηλά ποσοστά της δημοτικότητάς του ενόψει του δημοψηφίσματος για το Σύνταγμα, που προβλέπει την επέκταση της διάρκειας των προεδρικών εξουσιών του δυνητικά έως και το 2036.
"Είναι αδύνατον ακόμη και να το φαντασθούμε πώς θα ήταν ο κόσμος σήμερα, εάν ο Κόκκινος Στρατός δεν έσπευδε να τον προασπισθεί", τόνισε ο Πούτιν κηρύσσοντας την έναρξη της παρέλασης, η οποία κανονικά επρόκειτο να διεξαχθεί, όπως πάντα, στις 9 Μαΐου, όμως μεταφέρθηκε χρονικά λόγω της επιδημίας του νέου κορονοϊού.
Οι σοβιετικοί στρατιώτες "ελευθέρωσαν τις χώρες της Ευρώπης από τους εισβολείς, έθεσαν τέλος στην τραγωδία του Ολοκαυτώματος και έσωσαν από τον Ναζισμό, αυτή τη δολοφονική ιδεολογία, τον λαό της Γερμανίας", δήλωσε ο πρόεδρος ενώπιον των οπλιτών με στολή μάχης, αλλά χωρίς προστατευτικές μάσκες παρά την επιδημία.
Ακριβώς αυτή την "ανεύθυνη", όπως τη χαρακτήρισαν, σπουδή του προέδρου να διεξαχθεί η παρέλαση ενώ η νόσος βρίσκεται σε έξαρση επισήμαναν και οι επικριτές του Πούτιν, αμφισβητώντας την απόφασή του. Όμως το Κρεμλίνο απέρριψε τον ισχυρισμό αυτόν, δηλώνοντας πως τα καθημερινά κρούσματα, καίτοι ακόμη καταγράφονται κατά χιλιάδες, βρίσκονται σε πτωτική πορεία--ιδίως στη Μόσχα, το αρχικό επίκεντρο της επιδημίας--και πως είχαν ληφθεί όλα τα προληπτικά μέτρα ασφάλειας.
Εθελοντές μοίραζαν μάσκες και γάντια σε όσους παρέστησαν στην Κόκκινη Πλατεία για να παρακολουθήσουν την παρέλαση και τους ενημέρωναν πως θα πρέπει να τηρούν τις αποστάσεις.
Ο Πούτιν, περιστοιχισμένος από βετεράνους, δεν φορούσε μάσκα, όμως όλοι όσοι βρίσκονταν γύρω του είχαν εξετασθεί για κορονοϊό, μηδέ εξαιρουμένων και των βετεράνων, οι οποίοι είχαν μείνει σε προληπτική καραντίνα σε θέρετρο εκτός της Μόσχας πριν από την παρέλαση.
Ο Ρώσος πρόεδρος απέφυγε να επιδοθεί σε κατηγορίες κατά της Δύσης στην ομιλία του. Ο Πούτιν την περασμένη εβδομάδα είχε κατηγορήσει σε άρθρο του τη Δύση για ιστορικό "αναθεωρητισμό" κατά της Ρωσίας. Όπως τόνισε, η Ρωσία ουδέποτε θα ξεχάσει τη συμβολή των συμμάχων της Σοβιετικής Ένωσης, περιλαμβανομένου και του ανοίγματος ενός δεύτερου μετώπου κατά των Ναζί το 1944.
Επίσης, ο Πούτιν έκανε έμμεση αναφορά στην επιθυμία του για τη διεξαγωγή μίας συνόδου των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για να αντιμετωπισθούν τα φλέγοντα ζητήματα του πλανήτη, καλώντας τη διεθνή κοινότητα σε ενότητα για να αντιμετωπισθούν οι σημερινές προκλήσεις, επιμένοντας στην σημασία της "φιλίας και της εμπιστοσύνης μεταξύ των λαών", όπως και του "διαλόγου και της συνεργασίας πάνω σε τρέχοντα ζητήματα, που βρίσκονται στη διεθνή ατζέντα".
Η παρέλαση για τα 75 χρόνια από τη νίκη επί του Ναζισμού, συγκέντρωσε στην Κόκκινη Πλατεία περίπου 14.000 οπλίτες, αλλά και άρματα μάχης, πυραύλους και αντιαεροπορικά συστήματα, ενώ αεροσκάφη πραγματοποιούσαν υπερπτήσεις.
Μολαταύτα, το αποτύπωμα της επιδημίας της covid-19 ήταν ιδιαίτερα εμφανές στη σημερινή παρέλαση, η οποία δεν ήταν τόσο μεγαλειώδης όσο προβλεπόταν. Παρών δεν ήταν κανείς ηγέτης ούτε πρωθυπουργός δυτικής χώρας, ενώ μάλιστα δεν παρέστησαν και κάποιοι από τους ηγέτες των χωρών της πρώην ΕΣΣΔ. Στο πλευρό του Πούτιν ήσαν μόνον οι ηγέτες του7 Καζακστάν, της Μολδαβίας, της Λευκορωσίας, αλλά και ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάντρ Βούτσιτς.
Η παρέλαση, που συμβολίζει επίσης και την ανάκτηση του διεθνούς κύρους της Ρωσίας, μετά την 20ετή καθοδήγηση του κράτους από τον Πούτιν, πραγματοποιήθηκε λίγο πριν από τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την τροποποίηση του συντάγματος, που στόχο έχει να δώσει στον πρόεδρο τη δυνατότητα να παραμείνει στην εξουσία έως το 2036, δηλ. μέχρι την ηλικία των 84 ετών.
Εκτός από τη δυνατότητα που παρέχει στον Πούτιν να συμπληρώσει άλλες δύο θητείες μετά το 2024, η συνταγματική αναθεώρηση έχει σχεδιασθεί να του παράσχει επιπλέον εξουσίες, όπως να διορίζει τους δικαστές, ενώ εγγράφει στα άρθρα της και τις συντηρητικές αξίες από τις οποίες ο ίδιος ο πρόεδρος εμφορείται. Φερ' ειπείν περιγράφει τον γάμο ως αποκλειστική ένωση ενός άνδρα με μία γυναίκα, αποκλείοντας τις ενώσεις ομοφυλοφίλων, ενώ επανακάμπτει στα συνταγματικά έγγραφα και η θρησκεία και ο Θεός. Μία πραγματική μικρή επανάσταση σε μία χώρα, που επί 70 χρόνια επικρατούσε η αθεΐα (επί Σοβιετικής Ένωσης), αλλά που σήμερα βλέπει την Ορθόδοξη Εκκλησία να μετατρέπεται στον κύριο σύμμαχο του Ρώσου προέδρου.
Λόγω του φόβου για την επιδημία του κορονοϊού και προκειμένου να αποφευχθούν οι επικίνδυνες ουρές έξω από τα εκλογικά κέντρα, οι κάλπες θα ανοίξουν από αύριο, Πέμπτη, μία εβδομάδα πριν από την επίσημη διαξαγωγή τους την 1η Ιουλίου και οι Ρώσοι θα μπορούν να ψηφίζουν επίσης και μέσω διαδικτύου.
Ωστόσο οι δημοσκοπήσεις φέρουν την δημοτικότητα του Πούτιν να κινείται γύρω στο 59%, σύμφωνα με την ανεξάρτητη εταιρεία σφυγμομετρήσεων Levada, δείχνοντας τη διάθεση του κόσμου να διαμαρτυρηθεί για την πορεία της οικονομίας. Οι χαμηλές τιμές στο πετρέλαιο και το παρατεινόμενο lockdown έχουν πλήξει δεινά την οικονομία, αύξησαν την ανεργία και οδήγησαν σε αποτυχία το σχέδιο του Κρεμλίνου να αντιστρέψει τη χρόνια καταρράκωση των πραγματικών ημερομισθίων των εργαζομένων.
Sergey Pyatakov, Host Photo Agency via AP