Να διορίσουν ομάδες υψηλού επιπέδου για να εργαστούν για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία «το συντομότερο δυνατό με τρόπο διαρκή, βιώσιμο και αποδεκτό από όλες τις πλευρές», δεσμεύθηκαν την Τρίτη (18/02) στο Ριάντ, ΗΠΑ και Ρωσία, προλειαίνοντας έτσι το έδαφος για την επανεκκίνηση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Η αναθέρμανση των διμερών σχέσεων είναι άλλωστε μακροχρόνια επιθυμία του Αμερικανού προέδρου, όπως σχολιάζουν τα διεθνή ΜΜΕ. Σημειώνοντας, επίσης, ότι οι ΗΠΑ στρέφουν το βλέμμα τους πέρα από τον πόλεμο, παρότι οι συνομιλίες ήταν σε προκαταρκτικό στάδιο.
Στις διαρκείας 4,5 ωρών συνομιλίες κατά πως φαίνεται η ζυγαριά έγειρε υπέρ της Ρωσίας, καθώς, οι ΗΠΑ ήγειραν την πιθανότητα άρσης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, με τις δύο πλευρές να συμφωνούν ότι θα συνεργαστούν για την ενίσχυση του προσωπικού στις πρεσβείες τους και την αντιμετώπιση άλλων «σημείων τριβής» και να ανοίγουν το δρόμο για περαιτέρω συνεργασία.
«Πιο σίγουρος» ο Τραμπ για ειρηνευτική συμφωνία
Υπενθυμίζεται ότι η συνάντηση στο Ριάντ προέκυψε έπειτα από μία σειρά διπλωματικής δραστηριότητας που ξεκίνησε, την προηγούμενη εβδομάδα, με την τηλεφωνική συνομιλία ανάμεσα στον Τραμπ και τον Πούτιν και έδειξε ότι η νυν κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι πρόθυμη να ανατρέψει μια μακροχρόνια αμερικανική πολιτική στο ουκρανικό με επίκεντρο τη δέσμευση ότι η Ουκρανία θα εμπλέκεται σε κάθε βήμα προσπάθειας επίλυσης της σύγκρουσης.
Από πλευράς της, η ρωσική ηγεσία χαρακτήρισε επιτυχίες τις διαβουλεύσεις, ενώ ο Τραμπ δήλωσε «πολύ πιο σίγουρος» για μια ειρηνευτική συμφωνία μετά τις συνομιλίες στο Ριάντ, λέγοντας στους δημοσιογράφους στην έπαυλή του, το Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα ότι «μάλλον» θα συναντηθεί με τον Πούτιν πριν από το τέλος του μήνα. «Ήταν πολύ καλές (οι συνομιλίες). Η Ρωσία θέλει να κάνει κάτι», είπε ο Τραμπ.
Οι παραπάνω κινήσεις σηματοδοτούν την επιθυμία του Τραμπ για επανεκκίνηση των σχέσεων με το Κρεμλίνο, που διερράγησαν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και ακόμη περισσότερο με μια σειρά κυβερνοεπιθέσεων και στοχευμένων δολοφονιών αντιφρονούντων στο εξωτερικό και μπήκαν στην κατάψυξη με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία προ τριετίας.
«Δεν τίθεται θέμα, οι Ρώσοι είναι ικανοποιημένοι με όσα συνέβησαν μετά το τηλεφώνημα της περασμένης εβδομάδας. Το ερμηνεύουν ως τερματισμό της απομόνωσής τους και ως αποδοχή της Ρωσίας από την Αμερική παρά τον βάρβαρο πόλεμο που διεξάγουν», σχολίασε ο Τζον Χερμπστ, διευθυντής του Κέντρου Ευρασίας της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης Atlantic Council.
Ουκρανία και Ευρώπη ανησυχούν για τις κινήσεις της κυβέρνησης Τραμπ
Πηγή: Pool via AP
Ανησυχία προκάλεσαν στον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι κινήσεις της κυβέρνησης Τραμπ, καθώς και ότι ούτε το Κίεβο ούτε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες προσκλήθηκαν στις συνομιλίες. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάρκο Ρούμπιο, είπε ότι στόχος είναι ο τερματισμός του πολέμου με τρόπο «αποδεκτό για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη».
Παρά ταύτα, ο Ζελένσκι αντέδρασε οργισμένα ακυρώνοντας προγραμματισμένο για την Τετάρτη (19/02) ταξίδι του στη Σαουδική Αραβία. «Δεν μας προσκάλεσαν σε αυτή τη ρωσο-αμερικανική συνάντηση, ήταν έκπληξη για μας και νομίζω και για πολλούς άλλους. Δεν ξέρω ποιος πάει που και ποιος μένει που, ειλικρινά αδιαφορώ. Αυτό που με νοιάζει είναι εταίροι που μας παρεξηγούν», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος.
«Η εμπλοκή σε υψηλό επίπεδο με την κυβέρνηση των ΗΠΑ χωρίς εκπροσώπηση της Ουκρανίας επέτρεψε στη Ρωσία να διακηρύξει ότι ο Ζελένσκι είναι τελειωμένος – κάτι που σαφώς επιθυμεί η Ρωσία. Η στάση της κυβέρνησης Τραμπ σε αυτές τις συναντήσεις σαφώς βλάπτει τον Ζελένσκι», σχολιάζει ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κορνέλ, Μπριν Ρόζενφελντ.
Ο Ζελένσκι στο στόχαστρο του Τραμπ
Κατά του Βολόντιμιρ Ζελένσκι και της Ουκρανίας καταφέθηκε ο Τραμπ στις δηλώσεις που έκανε στο Μαρ-α-Λάγκο μετά τις συνομιλίες, ρίχνοντας και στο Κίεβο ευθύνες για τον πόλεμο.
«Θα μπορούσαν να έχουν κάνει συμφωνία. Ακούω ότι είναι εκνευρισμένοι που δεν έχουν θέση στις συνομιλίες. Είχαν όμως θέση για τρία χρόνια και για μεγάλο διάστημα πριν. Όλο αυτό θα μπορούσε να έχει διευθετηθεί πολύ εύκολα», υπογράμμισε ο Τραμπ, και συμπλήρωσε: «Δεν έπρεπε ποτέ να το ξεκινήσουν αυτό, θα μπορούσαν να κάνουν συμφωνία», πρόσθεσε και συμπλήρωσε: «Αυτό θα τους έδινε σχεδόν όλα τα εδάφη, κανένας άνθρωπος δεν θα είχε σκοτωθεί και καμία πόλη δεν θα είχε καταστραφεί».
Ακόμη, ο Αμερικανός πρόεδρος κάλεσε την Ουκρανία να πάει σε εκλογές:«Αν το Κίεβο θέλει μια θέση στο τραπέζι, δεν θα έπρεπε ο λαός να πει ότι έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που έγιναν εκλογές;» είπε, ενώ υποστήριξε ότι το ποσοστό αποδοχής του Ζελένσκι έχει πέσει στο 4%.
Παραχωρήσεις χωρίς ανταλλάγματα του Τραμπ στη Ρωσία
Η νέα προσέγγιση της αμερικανικής κυβέρνησης κλόνισε τα θεμέλια της διατλαντικής συμμαχίας ασφάλειας με τον Τραμπ να υπόσχεται να διαπραγματευτεί τον τερματισμό του πολέμου δείχνοντας έτοιμος για παραχωρήσεις που ζητά η Μόσχα χωρίς να εξασφαλίζει μέχρι στιγμής οποιοδήποτε αντάλλαγμα.
Ήδη η Μόσχα έσπευσε να χαράξει τις κόκκινες γραμμές της με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, να απορρίπτει αυτό που αποκάλεσε αμερικανική πρόταση για τερματισμό των ρωσικών επιθέσεων σε ουκρανικές ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας ότι η χώρα του δεν στοχοθετεί αστικές υποδομές μολονότι οι ρωσικοί πύραυλοι έχουν σακατάψει το ενεργειακό δίκτυο της Ουκρανίας.
«Ο διάλογός μας ήταν κατά τη γνώμη μου πολύ χρήσιμος. Όχι μόνον ακούσαμε, αλλά και εισακουστήκαμε. Κι έχω κάθε λόγο να πιστεύω ότι η αμερικανική πλευρά άρχισε να κατανοεί καλύτερα τη θέση μας», δήλωσε μετά τις συνομιλίες στο Ριάντ.
Η πιθανότητα επαναστελέχωσης των πρεσβειών των δύο χωρών και η άρση των κυρώσεων θα στερήσει από τις ΗΠΑ έναν μοχλό πίεσης. Ο Τραμπ είπε ότι είναι «απολύτως υπέρ» της παρουσίας ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία για τη διατήρηση της ειρήνης, παρά την αντίθεση της Μόσχας και τον διχασμό στην Ευρώπη για το θέμα. «Αν θέλουν να το κάνουν αυτό, είμαι απόλυτα υπέρ», είπε ο Τραμπ προσθέτοντας πως οι ΗΠΑ δεν «θα στείλουν» ειρηνευτική δύναμη «εκεί κάτω, επειδή, ξέρετε, είμαστε πολύ μακριά».
Η Ευρώπη θέλει να προλάβει τις εξελίξεις
Ευρωπαίοι ηγέτες τρέχουν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα και ετοιμάζουν, σύμφωνα με το Politico, νέο μεγάλο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας για την Ουκρανία, αξίας τουλάχιστον έξι δισ. ευρώ παρά τις αντιδράσεις της Ουγγαρίας του Βίκτορ Όρμπαν.
Ετοιμάζονται να ανακοινώσουν αυτή την πρωτοβουλία κάποια στιγμή μετά τις εκλογές της Κυριακής στη Γερμανία, ενώ την Τετάρτη (19/02) ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, οργανώνει νέα σύνοδο κορυφής για την Ουκρανία με τη συμμετοχή της Ελλάδας, της Φινλανδίας, της Ρουμανίας, της Σουηδίας, του Βελγίου, της Τσεχίας, των τριών χωρών της Βαλτικής, καθώς και της Νορβηγίας και του Καναδά.
Γαλλικές διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι σε συνέχεια της προχθεσινής συνάντησης κορυφής στο Παρίσι, η ευρωπαϊκή πλευρά έχει πλέον κοινές θέσεις: ιδίως ότι καμιά λύση για την Ουκρανία δεν είναι δυνατόν να συμφωνηθεί χωρίς την Ουκρανία, ότι καμιά απόφαση που αφορά την ασφάλεια της Ευρώπης δεν μπορεί να υιοθετηθεί χωρίς τους Ευρωπαίους και ότι πρέπει να διαφυλαχτεί η συμμαχία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ των ΗΠΑ με την Ευρώπη.
