Του Γιάννη Κουτσομύτη
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου Προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στο Ελσίνκι θα μείνει στην Ιστορία ως μια από τις μεγάλες διπλωματικές ήττες των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ενώ και στην κατ'' ιδίαν συνάντηση των δύο Προέδρων αλλά και στη συνάντηση των δυο αντιπροσωπειών φαίνεται ότι υπήρξε πρόοδος σε μια σειρά από διεθνή και διμερή θέματα, η εμφάνιση του Ντόναλντ Τραμπ στη συνέντευξη Τύπου ήταν τόσο τραγική που θα επισκιάσει όση πρόοδο επιτευχθεί στα ζητήματα ουσίας.
Το κεντρικό ζήτημα που έθιξαν οι δημοσιογράφοι στις ερωτήσεις τους ήταν η γνωστή υπόθεση της υποκλοπής της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του Δημοκρατικού Κόμματος από Ρώσους πράκτορες το 2016 για να πληγεί η υποψηφιότητα της Χίλαρι Κλίντον. Ενώ οι απαντήσεις του Τραμπ ήταν σταθερά αρνητικές, με βασική επωδό ότι δεν υπήρξε καμία συναλλαγή της καμπάνιας του με τη Ρωσία, οι απαντήσεις του Ρώσου Προέδρου ουσιαστικά επιβεβαίωσαν ότι υπήρξε οργανωμένο σχέδιο. Ενώ αρνήθηκε ότι το ρωσικό Κράτος αναμείχθηκε στις αμερικανικές εκλογές, εν τούτοις άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να έγινε κάτι τέτοιο από «μη κρατικούς φορείς». Οι απαντήσεις του Πούτιν, παρότι διπλωματικά διατυπωμένες ήταν σαφέστατες: «κάποιοι άνθρωποι [μέσα στη Ρωσία] ενδέχεται να επέδειξαν τις συμπάθειές τους [για τις αμερικανικές εκλογές] με διάφορους τρόπους». Αργότερα δε συνέκρινε τις «δραστηριότητες» κάποιων ρωσικών εταιρειών με τις δραστηριότητες του επιχειρηματίας Τζορτζ Σόρος, θέλοντας ουσιαστικά να συμψηφίσει τις ενέργειες ψηφιακής δολιοφθοράς από το δίκτυο που έστησε ο κοντινός του επιχειρηματίας Γιεβγκένι Πριγκόζιν με τις «φιλοδυτικές» δραστηριότητες του Σόρος. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν η παραδοχή του Ρώσου Προέδρου πως «όντως ήθελε» την εκλογική νίκη του Τραμπ επί της Κλίντον, «για να ξεμπλοκάρουν οι αμερικανορωσικές σχέσεις».
Ο Ντόναλντ Τραμπ ξόδεψε τον περισσότερο από τον χρόνο του κάνοντας ευθεία επίθεση στο FBI για την ανάκριση που διενεργεί για τις υποκλοπές του 2016 και τις ύποπτες σχέσεις μελών της προεκλογικής καμπάνιας του Τραμπ με Ρώσους επιχειρηματίες και κρατικούς αξιωματούχους.
Η πιο αμήχανη στιγμή ήταν όταν ερωτήθηκε οι Ρώσος Πρόεδρος για το εάν έχει «kompromat» πάνω στον Τραμπ, εάν δηλαδή τον «κρατάει» με κάποια παράνομη δραστηριότητα ή κάποια ροζ υπόθεση. Η απάντηση του Πούτιν πρέπει να μην έπεισε πολλούς ανθρώπους, καθώς ενώ αρνήθηκε ότι «κρατάει» τον Τραμπ από κάπου, πρόσθεσε πως «όσον αφορά ποιόν να πιστέψει κανείς και ποιόν όχι, δεν μπορεί κανείς να εμπιστευθεί κανέναν». Ουσιαστικά δηλαδή είπε πως «μπορεί να το αρνούμαι αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει και να με πιστέψετε»!
Όσον αφορά τα ζητήματα ασφαλείας στην Ευρώπη, ο Τραμπ ούτε καν ανέφερε το ζήτημα της Κριμαίας, ενώ ο Πούτιν ζήτησε από το Κίεβο να τηρήσει τις συμφωνίες του Μινσκ, χωρίς φυσικά να πει το ίδιο και για τους ρωσόφωνους αποσχιστές της Ανατολικής Ουκρανίας. Ο Ρώσος Πρόεδρος ξεκαθάρισε κατηγορηματικά ότι «το θέμα Κριμαία έχει κλείσει για τη Ρωσία δια παντός».
Για το θέμα των πυρηνικών εξοπλισμών, τα δυο μέρη συμφώνησαν να επανεξετάσουν τις συνθήκες για τον περιορισμό των βαλλιστικών πυραύλων και των πυρηνικών όπλων με σκοπό τη μείωσή τους, ενώ καμία αναφορά δεν έκανε ο Αμερικανός Πρόεδρος στο θέμα της ρωσικής επιθετικότητας στις χώρες της Βαλτικής.
Πολύ ενδιαφέρουσες ήταν οι αναφορές για τη Γερμανία και τον ρωσικό αγωγό Nord Stream 2, όπου ο Τραμπ έδειξε να μετριάζει κάπως τους τόνους του προς τη Γερμανία, ενώ ο Πούτιν πρότεινε να συγκροτηθεί ένα διεθνές όργανο που θα έχει σκοπό «το δίκαιο εμπόριο» στον τομέα της ενέργειας.
Οι δυο ηγέτες τέλος συμφώνησαν ότι πρέπει να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια του Ισραήλ στα συροισραηλινά σύνορα, κάτι που αναμένεται να δυσαρεστήσει έντονα το Ιράν και τον Άσαντ.
Άμεσες οι αντιδράσεις στις ΗΠΑ
Οι αντιδράσεις στις ΗΠΑ από την απογοητευτική εμφάνιση του Τραμπ ήταν άμεσες, με αρκετούς Γερουσιαστές να κάνουν λόγο για «ατιμωτική» εμφάνιση, ενώ ο πρώην διοικητής της CIA John Brennan έγραψε στο Twitter πως η εμφάνιση του Τραμπ αγγίζει τα όρια της «εσχάτης προδοσίας». Ακόμη και στο φανατικό φιλοτραμπικό δίκτυο Fox Business, οι παρουσιαστές προσπαθούσαν να αποδώσουν την εμφάνιση του Τραμπ «στη διαφορά ώρας και το τζετ λάγκ». Μόνο που ο Πρόεδρος Τραμπ έφτασε στο Ελσίνκι από τη Σκωτία, όπου είχε ήδη ξεκουραστεί για δυο ημέρες.