Ο Ρόμπερτ Φίτσο, ο πρώην Σλοβάκος πρωθυπουργός που θεωρείται φαβορί στις εκλογές αυτού του σαββατοκύριακου, δήλωσε ότι η πρόσβαση της γειτονικής Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια μακρινή προοπτική λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου, της διαφθοράς και των ελλειμμάτων δημοκρατίας.
Ο Φίτσο, που έχει δεσμευθεί να σταματήσει τις σλοβακικές προμήθειες όπλων στον ανατολικό γείτονά της και έχει υιοθετήσει πιο φιλορωσική στάση σε σχέση τους περισσότερους δυτικούς συμμάχους αναφορικά με την σύγκρουση, προηγείται των δημοσκοπήσεων ενόψει των εκλογών στις 30 Σεπτεμβρίου.
Οι απόψεις του για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ορισμένα ευρωπαϊκά ζητήματα αντανακλούν αυτές του Ούγγρου ηγέτη Βίκτορ Ορμπάν, αυξάνοντας τις πιθανότητες μιας ευρύτερης συμμαχίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ εάν το κόμμα SMER-SSD του Φίτσο σχηματίσει την επόμενη σλοβακική κυβέρνηση.
«Είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι αυταπάτη το να ασχοληθούμε με αυτό το ερώτημα σε μια περίοδο κατά την οποία μια οξεία στρατιωτική σύγκρουση συνεχίζεται στην Ουκρανία», δήλωσε ο Φίτσο μέσω email, ερωτηθείς εάν στηρίζει την υποψηφιότητα της Ουκρανίας για ένταξη στην ΕΕ και την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών φέτος.
«Στο μέλλον μπορούμε να φανταστούμε την Ουκρανία να έχει την πιο στενή δυνατή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής της. Αλλά για αυτό, πρέπει να πληροί προϋποθέσεις όπως έχουν κάνει όλες οι χώρες που φιλοδοξούσαν να γίνουν μέλη».
«Όλοι γνωρίζουμε για παράδειγμα ότι η Ουκρανία βρίσκεται μεταξύ των πιο διεφθαρμένων χωρών του κόσμου και το υφιστάμενο κυβερνητικό καθεστώς απέχει πολύ από τα δημοκρατικά πρότυπα».
Οι χώρες της ΕΕ αναμένεται να αποφασίσουν τον Δεκέμβριο εάν θα επιτρέψουν στην Ουκρανία να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις, κάτι που θα απαιτήσει την ομόφωνη στήριξη και των 27 κρατών-μελών. Σύμφωνα με διπλωμάτες, η Ουγγαρία ίσως αποτελέσει εμπόδιο σε αυτό.
Ο Φίτσο δεν δήλωσε συγκεκριμένα ότι θα αντιταχθεί στην έναρξη των συνομιλιών.
Αν και δεν απορρίπτει εντελώς τη μελλοντική ευρωπαϊκή πορεία της Ουκρανίας, ο Φίτσο επανέλαβε ότι η Σλοβακία θα ασκήσει βέτο στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ εάν η χώρα προσκληθεί στο μέλλον, λόγω της αντίθεσης της Ρωσίας. «Δεν θέλουμε ένα Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε.
Ο Φίτσο δήλωσε ότι μια κυβέρνηση SMER-SSD ίσως ανοίξει εκ νέου τη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας (DCA) του 2022 με τις ΗΠΑ, αντίστοιχη με τις συνθήκες που τα περισσότερα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν, αλλά που το SMER-SSD επέκρινε σφόδρα.
«Είναι απαραίτητο τουλάχιστον να ανοίξουμε τη DCA και να ξεκινήσουμε επαναλαμβανόμενες διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο Φίτσο.
Η δέσμευση του Φίτσο να σταματήσουν οι αποστολές όπλων στην Ουκρανία ήταν ασαφής ως προς το εάν εννοεί προμήθειες από τα αποθέματα του στρατού ή και τις εμπορικές προμήθειες. «Μιλάμε για κρατικά αποθέματα», δήλωσε ο Φίτσο στο Reuters.
Στο πλαίσιο του κεντροδεξιού κυβερνητικού σχήματος της χώρας, που κατέρρευσε πέρυσι, η Σλοβακία απέστειλε εξοπλισμό συμπεριλαμβανομένων αντιαεροπορικού συστήματος S-300 και μαχητικών αεροσκαφών MiG-29, ενώ διπλωμάτες έχουν πει ότι δεν υπάρχουν πολλά στα αποθέματα του στρατού για να δοθούν.
Αλλά η χώρα διαθέτει εταιρίες πυρομαχικών που επενδύουν στην αύξηση της δυναμικότητας και επιχειρήσεις που κατασκευάζουν άρματα μάχης. Ο Φίτσο δήλωσε ότι οι κατασκευαστές πυρομαχικών θα έχουν αρκετή δουλειά για να αναπληρώσουν τα άδεια αποθέματα του στρατού, αλλά δεν είπε ότι θα απαγορευθούν οι εξαγωγές.
Ο ίδιος δήλωσε ότι δεν είναι υπέρ της αποστολής όπλων μέσω της Σλοβακίας στην Ουκρανία αλλά προσέθεσε ότι αυτό ίσως να μην αποτραπεί τελείως διότι «ο αμερικανικός στρατός μπορεί να κάνει ό,τι θέλει» στο πλαίσιο της συνθήκης συνεργασίας με τις ΗΠΑ.
