Έντονη ανησυχία έχει δημιουργηθεί από τη συνταγματική κρίση που ενδέχεται να ενταθεί από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ρουμανίας να απαγορεύσει στον ακροδεξιό φιλορώσο υποψήφιο Καλίν Γκεοργκέσκου να συμμετάσχει στην επανάληψη των προεδρικών εκλογών τον Μαΐου.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ο ίδιος να δηλώσει τη Δευτέρα ότι θα προσβάλει την απόφαση στο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Υπενθυμίζεται ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρουμανίας ακύρωσε τις εκλογές το Δεκέμβριο, δύο ημέρες πριν από το δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας, επικαλούμενο κατηγορίες για ρωσική ανάμιξη υπέρ του Γκεοργκέσκου, κάτι που η Μόσχα αρνείται.
Η κεντρική εκλογική αρχή της Ρουμανίας δήλωσε την Κυριακή ότι η απόφασή της να αποκλείσει τον Γκεοργκέσκου βασίστηκε σε δύο αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
Η πρώτη είναι η απόφαση του δικαστηρίου να ακυρώσει τις εκλογές του Δεκεμβρίου, αφού κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είχαν αλλοιωθεί από χειραγώγηση ψήφων, παρατυπίες στην προεκλογική εκστρατεία και αδιαφανή χρηματοδότηση μαζί με υποψίες για ρωσική ανάμειξη, κατηγορία που αρνείται η Μόσχα.
Ενώ η δεύτερη είναι μια απόφαση του Οκτωβρίου με την οποία το δικαστήριο απαγόρευσε στη νομοθέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταϊάνα Σοζουάκα να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία, επειδή οι αντισημιτικές, φιλορωσικές απόψεις της σήμαιναν ότι δεν θα ήταν σε θέση να υπερασπιστεί το κράτος δικαίου εάν εκλεγόταν.
Από την άλλη, ο ίδιος ο Γκεοργκέσκου τελεί υπό ποινική έρευνα για έξι κατηγορίες, μεταξύ των οποίων η συμμετοχή σε φασιστική οργάνωση και η κοινοποίηση ψευδών πληροφοριών σχετικά με τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας.
Κέρδισε τον πρώτο γύρο των ακυρωμένων εκλογών έπειτα από μια εξαιρετικά συντονισμένη εκστρατεία στο TikTok, παρά το γεγονός ότι δήλωσε ότι είχε δαπανήσει μηδενικά κεφάλαια. Ο ίδιος αρνείται κάθε αδίκημα.
Τι θα γίνει στη συνέχεια;
Οι προσφυγές κατά των αποφάσεων της κεντρικής εκλογικής αρχής της Ρουμανίας πρέπει να υποβάλλονται εντός 24 ωρών. Το Συνταγματικό Δικαστήριο πρέπει να τις επιλύσει εντός 48 ωρών, πράγμα που σημαίνει ότι η απόφαση σχετικά με την υποψηφιότητα του Γκεοργκέσκου θα πρέπει να ληφθεί έως την Τετάρτη.
Όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters, εάν το δικαστήριο επικυρώσει την απαγόρευση της κεντρικής εκλογικής αρχής, τρία υπερεθνικιστικά κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία κατέχουν το 35% των εδρών στο κοινοβούλιο και υποστήριξαν την προηγούμενη προεδρική υποψηφιότητα του Γκεοργκέσκου, κινδυνεύουν να μην έχουν υποψήφιο στις εκλογές του Μαΐου.
Τα κόμματα έχουν προθεσμία μέχρι τις 15 Μαρτίου για να υποβάλουν στην εκλογική αρχή έγγραφα - συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 200.000 υπογραφών υποστήριξης από δυνητικούς ψηφοφόρους - για τυχόν άλλους υποψηφίους.
Ο τελικός κατάλογος των υποψηφίων που επιτρέπεται να θέσουν υποψηφιότητα για την προεδρία θα ανακοινωθεί έως τις 19 Μαρτίου.
Ωστόσο, ο Γιώργος Σιμιόν, ηγέτης της αντιπολιτευόμενης Συμμαχίας για την Ένωση των Ρουμάνων (AUR), του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος του κοινοβουλίου, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να θέσει υποψηφιότητα, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους τη Δευτέρα.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την απαγόρευση της υποψηφιότητας του Γκεοργκέσκου
Η παρεμπόδιση του Γκεοργκέσκου να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα ενέχει τον κίνδυνο να τροφοδοτήσει την εσωτερική αναταραχή και να επιβαρύνει τη στρατηγική συμμαχική σχέση της Ρουμανίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Από τότε που ακυρώθηκαν οι εκλογές στις 6 Δεκεμβρίου, οι συγκεντρώσεις υπέρ του Γκεοργκέσκου ήταν μέχρι στιγμής μικρές αλλά ηχηρές. Μετά την απαγόρευση της εκλογικής αρχής την Κυριακή, μερικές εκατοντάδες υποστηρικτές έσπασαν πεζοδρόμια και έβαλαν φωτιά σε κάδους απορριμμάτων στο Βουκουρέστι.
Η ακύρωση των εκλογών έχει επίσης θέσει τη Ρουμανία στο στόχαστρο μιας διαμάχης μεταξύ της κυβέρνησης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και των ευρωπαϊκών κρατών για το πώς πρέπει να ορίζονται οι δημοκρατικές αξίες.
Αρκετά μέλη της κυβέρνησης Τραμπ - κυρίως ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς και ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ - δήλωσαν ότι η ακύρωση αποτελεί παράδειγμα της καταστολής της ελευθερίας του λόγου και των πολιτικών αντιπάλων από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Ωστόσο, Ευρωπαίοι διπλωμάτες έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους στην ανεξαρτησία των ρουμανικών δικαστηρίων.
Ο Γκεοργκέσκου έχει επαινέσει τόσο τον Τραμπ όσο και τον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν. Ωστόσο, η αντίθεσή του στις υψηλότερες ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες - κάτι που απαιτεί ο Τραμπ - και στις στρατιωτικές βάσεις του ΝΑΤΟ στη Ρουμανία θα αποτελούσε δυνητικό πρόβλημα στις μελλοντικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, αν ποτέ γινόταν πρόεδρος.
Αναλυτές δήλωσαν επίσης ότι το να επιτραπεί στον Γκεοργκέσκου να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία εγκυμονεί μεγαλύτερους κινδύνους από το να τον εμποδίσει, καθώς η εχθρότητά του προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και η αντίθεσή του στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία θα ανέτρεπαν πλήρως την τρέχουσα φιλοδυτική πορεία της Ρουμανίας σε μια δύσκολη γεωπολιτική συγκυρία για την Ευρώπη.
