Το μήνυμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «παραμένουν σταθερά προσηλωμένες στη Συμφωνία των Πρεσπών και στην ενσωμάτωση της Βόρειας Μακεδονίας στους ευρωατλαντικούς θεσμούς» εξέπεμψε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στον απόηχο των εκλογών στη χώρα αλλά και των της νέας προέδρου, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα Ντάβκοβα.
Η τοποθέτηση του εκπροσώπου του αμερικανικού υπουργείου έγινε απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον για το γεγονός ότι η νέα πρόεδρος παραβίασε τη Συμφωνία των Πρεσπών, αποκαλώντας τη χώρα «Μακεδονία» και όχι «Βόρεια Μακεδονία, όπως είναι το συνταγματικό της όνομα, κατά τη διάρκεια της τελετής για την ορκωμοσία της.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανάφερε ότι «καθώς σχηματίζεται νέα κυβέρνηση και επιλέγεται ένας νέος πρωθυπουργός, θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε τη σημασία της τήρησης των διεθνών συμφωνιών και τα οφέλη της πλήρους ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Σιλιάνοφσκα: Σέβομαι τη συνταγματική ονομασία, αλλά έχω το δικαίωμα να μιλώ για «Μακεδονία»
Σημειώνεται ότι η πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα Ντάβκοβα, μετά την απαράδεκτη αναφορά της περί «Μακεδονίας», υποστήριξε τη Δευτέρα πως είναι δικαίωμά της να χρησιμοποιεί τον όρο αυτό, αν και το γραφείο της επέμεινε πως η ίδια σέβεται τη συνταγματική ονομασία της χώρας της.
Μάλιστα, η ίδια επιμένει, με νεώτερη ανακοίνωσή της να αυτοπροσδιορίζεται ως «Μακεδόνας πρόεδρος», παρά την «ομοβροντία» αντιδράσεων που έχουν εκφραστεί προς το πρόσωπό της τόσο στο εσωτερικό της χώρας της, όσο και σε επίπεδο ΕΕ.
Έγραψε χαρακτηριστικά η Σιλιάνοφσκα: «Στις δημόσιες εμφανίσεις της, η Μακεδόνας πρόεδρος έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το όνομα Μακεδονία, ως πράξη ατομικού δικαιώματος αυτοδιάθεσης και αυτοπροσδιορισμού, σεβόμενη τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές».
Στη συνέχεια όμως, στην ανακοίνωση από το γραφείο της αναφέρονται τα εξής:
«Η Πρόεδρος Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα Ντάβκοβα θα τηρήσει τη χρήση της επίσημης συνταγματικής ονομασίας. Το επίσημο κείμενο του όρκου, όπως αυτό ετοιμάστηκε από τις υπηρεσίες της Βουλής, υπογράφηκε με τη συνταγματική ονομασία της χώρας, όπως ορίζει το Σύνταγμα.
«Στις δημόσιες εμφανίσεις της, η Μακεδόνας πρόεδρος έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το όνομα Μακεδονία, ως πράξη ατομικού δικαιώματος αυτοδιάθεσης και αυτοπροσδιορισμού, σεβόμενη τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές.
Η Πρόεδρος Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα Ντάβκοβα θα τηρήσει τη χρήση της επίσημης συνταγματικής ονομασίας.
Το επίσημο κείμενο του όρκου, όπως αυτό επιδόθηκε από τις υπηρεσίες της Βουλής, υπογράφηκε με τη συνταγματική ονομασία της χώρας, όπως ορίζει το Σύνταγμα».
Υπενθυμίζεται ότι λίγες ώρες μόλις μετά το περιστατικό στην ορκωμοσία της, όταν αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία», η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα επανέλαβε το ατόπημά της.
Συγκεκριμένα, η Σιλιάνοφσκα απαντώντας σε μια συγχαρητήρια ανάρτηση της πρεσβείας της Σουηδίας στα Σκόπια, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «...η Σουηδία και η ΕΕ θα έχουν πάντα έναν πιστό σύμμαχο στο πρόσωπο της προέδρου της Μακεδονίας ...».
Αναλυτικά η ανάρτηση:
Congratulations to President Gordana Siljanovska-Davkova @gogamkd on being inaugurated as 🇲🇰first female President. The President put a strong emphasis on women’s rights in her speech in parliament today. Sweden provides assistance to 🇲🇰 in order to support🇪🇺accession ….1/2👇 pic.twitter.com/Unm32rr3BS
— Sweden in North Macedonia (@SwedeninMK) May 12, 2024
Β. Μακεδονία: Το ΥΠΕΞ «αδειάζει» την πρόεδρο Σιλιάνοφσκα – Σεβαστείτε τη Συμφωνία των Πρεσπών
Την ίδια ώρα πάντως, δεν λέει να κοπάσει η «θύελλα» των αντιδράσεων στον απόηχο της απαράδεκτης δήλωσης της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, η οποία αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία», με το ΥΠΕΞ της Βόρειας Μακεδονίας να απαντά σε αυστηρό ύφος στη νέα πρόεδρο της χώρας, ζητώντας της να σεβαστεί τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Το ΥΠΕΞ της Β. Μακεδονίας ξεκαθαρίζει πως «η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αντιπροσωπεύει ένα θεμελιώδες στρατηγικό συμφέρον και είναι εγγυητής της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητας της χώρας».
Αυτούσια η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ της Β. Μακεδονίας
«Το υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαιώνει τη σταθερή αποφασιστικότητα της χώρας προς την άνευ όρων εκπλήρωση των προνοιών του Συντάγματος, καθώς και όλων των διεθνών υποχρεώσεων, που έχει αναλάβει, όπως η πλήρης τήρηση της Συμφωνίας Στρατηγικής Συνεργασίας μεταξύ της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας, γνωστής ως Συμφωνίας των Πρεσπών.
Τα τελευταία επτά χρόνια οι δύο γειτονικές χώρες έχουν αναπτύξει ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο πολιτικού διαλόγου, που είχε ως αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό της οικονομικής συνεργασίας και την οικοδόμηση θετικών σχέσεων μεταξύ των λαών. Αυτά τα οφέλη είχαν ως αποτέλεσμα την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, το άνοιγμα των διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την αναβάθμιση της Στρατηγικής Συνεργασίας σε Στρατηγικό Διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Καλούμε σε επαγρύπνηση όλους τους πολιτικούς δρώντες, ειδικά τους εκλεγμένους κρατικούς αξιωματούχους. Η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αντιπροσωπεύει ένα θεμελιώδες στρατηγικό συμφέρον και είναι εγγυητής της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητας της χώρας».
Υπ. Δικαιοσύνης: Τίθεται θέμα εγκυρότητας της ορκωμοσίας της Σιλιάνοφσκα
Η πρωτοβουλία της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα να προσφωνήσει τη Βόρεια Μακεδονία με το όνομα «Μακεδονία» κατά την ορκωμοσία της προκαλεί αντιδράσεις και εντός των συνόρων στη γείτονα χώρα.
Συγκεκριμένα, ο υπηρεσιακός υπουργός Δικαιοσύνης Κρέναρ Λόγκα έγραψε στο προφίλ του στο Facebook ότι «η ασέβεια προς το συνταγματικό όνομα του κράτους καθιστά τον όρκο της Σιλιάνοφσκα άκυρο».
Σύμφωνα με τον Λόγκα, αυτό που πρέπει να συμβεί είναι «είτε επανάληψη της διαδικασίας, είτε η θέση του Προέδρου του κράτους να αναληφθεί από τον Γιόβαν Μιτρέφσκι (πρόεδρος του Κοινοβουλίου), ως εκτελών χρέη» Προέδρου.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Βόρειας Μακεδονίας είναι εκπρόσωπος της Συμμαχίας για τους Αλβανούς από την πτέρυγα του Ζιγιαντίν Σέλα, και αμέσως μετά τον όρκο, το DSI δήλωσε ότι η Σιλιάνοφσκα παραβίασε το σύνταγμα της χώρας και δημιούργησε κρίση με την Ελλάδα.
