Tου Γιώργου Παυλόπουλου
Τα 1.001 στελέχη και μέλη των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών που θα συμμετέχουν στο διήμερο συνέδριο που ξεκινά σήμερα στο Αμβούργο δεν καλούνται απλώς να εκλέξουν τον ή την διάδοχο της Αγκελα Μέρκελ. Αποφασίζουν, ταυτόχρονα, για τον χρόνο που απομένει στην επί 18 περίπου χρόνια αδιαμφισβήτητη πρόεδρό τους τους στην καγκελαρία, για τις ισορροπίες του πολιτικού συστήματος της Γερμανίας, αλλά και για τον άνθρωπο που θα αναλάβει το τιμόνι της Ευρώπης σε αυτή την ταραγμένη περίοδο.
Προφανώς, ανάμεσα στους τρεις διεκδικητές της ηγεσίας -κυρίως τον Φρίντριχ Μερτς και την Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ, καθώς ο 38χρονος Γενς Σπαν θεωρείται αουτσάιντερ που απλώς επενδύει πολιτικά στο μέλλον- δεν υπάρχουν τεράστιες και αγεφύρωτες ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές. Παρ'' όλα αυτά, η επιλογή που θα κάνουν οι σύνεδροι έχει καθοριστική σημασία και στα τρία παραπάνω μέτωπα.
Με το βλέμμα στην καγκελαρία
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στην Μέρκελ, αν και η ίδια έχει προσπαθήσει να αποσυνδέσει την αποχώρησή της από την ηγεσία του κόμματος με την παρουσία της στην καγκελαρία (αναιρώντας τα όσα έλεγε μέχρι πρόσφατα...), η τύχη της συνδέεται άμεσα με το πρόσωπο που θα την διαδεχθεί. Κι αυτό διότι ενώ με την Κραμπ-Κάρενμπαουερ -τη νυν γραμματέα της CDU που επέλεξε η ίδια- είναι πολύ πιθανό ότι θα ολοκληρώσει και την τέταρτη θητεία της, αποχωρώντας μετά τις εκλογές του 2021, με τον Μερτς τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Όντας στον «πάγο» από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, όπου και βρέθηκε με ευθύνη της Μέρκελ, ο προστατευόμενος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε (ο οποίος προκάλεσε αντιδράσεις με τη δημόσια στήριξη που του πρόσφερε, αν και πρόεδρος της βουλής) είναι πολύ αμφίβολο εάν θα καταφέρει να τιθασεύσει τις φιλοδοξίες του για μία ακόμη τριετία. Έτσι, οπως προβλέπουν οι περισσότεροι, πολύ σύντομα θα ξεκινήσει ένα αντάρτικο κατά της πάλαι ποτέ «σιδηράς καγκελαρίου», με σκοπό να την εξαναγκάσει σε παραίτηση, έτσι ώστε να αναλάβει ο ίδιος τη θέση της.
Στο στόχαστρο η AfD
Η επιλογή ανάμεσα στην Κραμπ-Κάρενμπαουερ και τον Μερτς θα επιδράσει άμεσα, όπως προαναφέραμε, στη γραμμή που θα ακολουθήσει το πιο ισχυρό -αν και αποδυναμωμένο- κόμμα της Γερμανίας. Η αιτία είναι απλή: Η πρώτη πρεσβεύει τη συνέχεια της πολιτικής Μέρκελ σε μια κεντρώα και χωρίς ακρότητες κατεύθυνση, ενώ ο δεύτερος τάσσεται υπέρ της υιοθέτησης πιο σκληρής γραμμής, τόσο εντός συνόρων όσο και στην ΕΕ, με πρώτο στόχο όχι απλώς να σταματήσει την «αιμορραγία» ψηφοφόρων προν την Εναλλακτική για τη Γερμανία, αλλά να περιορίσει το ποσοστό της τελευταίας στο μισό, όπως έχει ο ίδιος δηλώσει.
Τα παραπάνω θα έχουν επίπτωση και στον κυβερνητικό συνασπισμό. Με την εκλεκτή της Μέρκελ στην ηγεσία της CDU, Χριστιανοκοινωνιστές και Σοσιαλδημοκράτες αναμένεται ότι, εύκολα ή δύσκολα, θα παραμείνουν εταίροι. O Μερτς, αντιθέτως, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβιώσει με το SPD, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες αποχώρησής του από την κυβέρνηση και αντικατάστασής του με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες (FDP), με την ανοχή ή τη συμμετοχή και των Πρασίνων -αναβιώνοντας, έτσι, το αρχικό σενάριο του συνασπισμού τύπου «Τζαμάικα».
Πυξίδα για την Ευρώπη
Τι θα σημάνουν, όμως, οι εξελίξεις στη Γερμανία για την υπόλοιπη Ευρώπη και κυρίως για την ΕΕ και την ευρωζώνη και μάλιστα σε μια περίοδο ιδιαιτέρως ρευστή και επικίνδυνη, ενόψει και των ευρωεκλογών του Μαΐου; Η αλήθεια είναι ότι σε μια στιγμή που -λόγω του κινήματος των «Κίτρινων Γιλέκων» και των γενικότερων εξελίξεων στη Γαλλία- το χαρτί του Εμανουέλ Μακρόν δεν μοιάζει πια να είναι τόσο ισχυρό για να καλύψει το κενό που έχει αφήσει το ξεθώριασμα και η αμφισβήτηση της Μέρκελ στη Γερμανία, οι πάντες στις Βρυξέλλες (και τις άλλες πρωτεύουσες) κοιτούν και πάλι προς την πλευρά του Βερολίνου για να βρουν ηγεσία και πυξίδα.
Κι εδώ η διάκριση είναι σαφής ανάμεσα στα δύο φαβορί του σημερινού συνεδρίου της CDU. Αν με την Κραμπ-Κάρενμπαουερ οι Ευρωπαίοι και οι λοιποί εταίροι της Γερμανίας δεν θα έχουν να περιμένουν εκπλήξεις και θα βρουν μπροστά τους μια νεότερη και πιο φρέσκια... Μέρκελ, με τον Μερτς θα προκληθούν αναταράξεις. Ειδικά εάν βρεθεί στην καγκελαρία, το Βερολίνο αναμένεται να πάρει πιο καθαρές και πιθανότατα πιο σκληρές θέσεις σε όλα τα μεγάλα ζητήματα που παραμένουν εκκρεμή.
Σε λίγες ώρες, θα έχουμε τις πρώτες απαντήσεις και μια πιο σαφή εικόνα.
Jan Woitas/dpa via AP
