Γαλλία - συνταξιοδοτικό: Μεγάλο κοινωνικό ρίσκο για μικρό δημοσιονομικό κέρδος;
AP
AP

Γαλλία - συνταξιοδοτικό: Μεγάλο κοινωνικό ρίσκο για μικρό δημοσιονομικό κέρδος;

Τα σχέδια του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης  φαίνεται ότι θα έχει ασύμμετρα μεγάλο πολιτικό και κοινωνικό κόστος σε σύγκριση με τα οικονομικά και δημοσιονομικά οφέλη που θα αποφέρουν, σύμφωνα με ανάλυση του πρακτορείου Reuters. 

Η πρωθυπουργός του, Ελιζαμπέτ Μπορν παρουσίασε τη μεταρρύθμιση την Τρίτη ως οικονομική αναγκαιότητα για να διατηρηθεί το συνταξιοδοτικό σύστημα στη ζωή και όχι ως πολιτική επιλογή. Σύμφωνα με τις προτάσεις, οι περισσότεροι Γάλλοι θα πρέπει να εργάζονται μέχρι τα 64 τους χρόνια.

Αυτό υπολείπεται από την ηλικία συνταξιοδότησης των 65 ετών που είχε προαναγγείλει ο Μακρόν στην εκστρατεία επανεκλογής του πέρυσι και αποτυγχάνει να ευθυγραμμίσει τη Γαλλία με τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Παρ' όλα αυτά, τα συνδικάτα δεν έχασαν χρόνο να επιτεθούν στην κυβέρνηση καταγγέλλοντας την αύξηση ως βάναυση επίθεση στο σύστημα πρόνοιας της Γαλλίας και υποσχέθηκαν έναν πρώτο γύρο πανεθνικών απεργιών στις 19 Ιανουαρίου, ενώ είναι πιθανό να ακολουθήσουν και άλλες.

Η Μπορν δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα επιταχύνει επίσης τα σχέδια για την επέκταση της περιόδου συνταξιοδοτικών εισφορών στα 43 έτη, αλλά προσέφερε παραχωρήσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας ελάχιστης καταβολής σύνταξης 1.200 ευρώ το μήνα, για να κερδίσει την υποστήριξη των συντηρητικών βουλευτών.

Η μεταρρύθμιση είναι πιθανότερο να επηρεάσει εκείνους τους ανθρώπους που ξεκίνησαν νωρίς να εργάζονται, πλήττοντας ιδιαίτερα σκληρά τη μεσαία τάξη, καθώς πολλοί είναι αυτοί που δυσκολεύονται ιδιαίτερα οικονομικά με τον υψηλό πληθωρισμό και την κρίση κόστους ζωής, δήλωσε ο οικονομολόγος Ματιέ Πλάν του ερευνητικού ινστιτούτου OFCE.

"Η εργαζόμενη μεσαία τάξη έχει την εντύπωση ότι είναι πάντα οι ίδιοι άνθρωποι που καταλήγουν να πληρώνουν", δήλωσε ο Πλαν.

Τα συνδικάτα έχουν ξεσηκωθεί και υπόσχονται δυναμικές κινητοποιήσεις για να εκτροχιάσουν τη μεταρρύθμιση. Ο κίνδυνος για τον Μακρόν έγκειται στο κατά πόσον μπορούν να επωφεληθούν από το αυξανόμενο κύμα κοινωνικής δυσαρέσκειας.

Ο Λωράν Μπερζέρ, ηγέτης του μετριοπαθούς συνδικάτου CFDT, περιέγραψε τα σχέδια ως "ένα από τα πιο βίαια μεταρρυθμιστικά πακέτα των τελευταίων 30 ετών".

Η κυβέρνηση λέει ότι δεν θα υποχωρήσει. Το διακύβευμα για τον Μακρόν, ένα πολιτικό αουτσάιντερ όταν μπήκε για πρώτη φορά στο Ελιζέ το 2017 υποσχόμενος να ταρακουνήσει το  πολιτικό σύστημα της χώρας, δεν είναι μόνο τα οικονομικά κέρδη αλλά και τα μεταρρυθμιστικά του διαπιστευτήρια.

"Για την εκτελεστική εξουσία, το θέμα έχει και συμβολικό χαρακτήρα: πρέπει να αποδείξει την ικανότητα της Γαλλίας να μεταρρυθμιστεί έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης", δήλωσε στο France Info ο  ειδικός σε θέματα κοινωνικού διαλόγου, Ρεμί Μπουργκινιόν.

Η αντικειμενική πίεση για μεταρρυθμίσεις 

Η μεταρρύθμιση προσδίδει την απαραίτητη αξιοπιστία στις υποσχέσεις του Μακρόν να φέρει το δημοσιονομικό έλλειμμα εντός των ορίων της ΕΕ μέχρι το τέλος της προεδρίας του το 2027.

Η μετατόπιση της ηλικίας συνταξιοδότησης κατά δύο χρόνια και η παράταση της περιόδου καταβολής θα αποφέρει επιπλέον 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ (19,0 δισεκατομμύρια δολάρια) σε ετήσιες συνταξιοδοτικές εισφορές, επιτρέποντας στο σύστημα να επιτύχει ισοσκελισμό μέχρι το 2027, σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Εργασίας.

"Αυτό με τη σειρά του θα μείωνε την πίεση στον δείκτη δημόσιου χρέους της Γαλλίας, ο οποίος ήταν 113% του ΑΕΠ στα μέσα του 2022 και ο οποίος πιστεύουμε ότι είναι πιθανό να παραμείνει περίπου σε αυτό το επίπεδο για την επόμενη δεκαετία", δήλωσε ο Άντριου Κένινχαμ της εταιρείας συμβούλων Capital Economics.

Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η μεταρρύθμιση σημαίνει ότι μέχρι το 2030 το εργατικό δυναμικό θα αριθμεί 300.000 περισσότερους εργαζόμενους από ό,τι θα είχε διαφορετικά, δημιουργώντας μια επιπλέον ποσοστιαία μονάδα του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.

"Όταν εργάζονται περισσότεροι ηλικιωμένοι, αυξάνουμε τον συλλογικό μας πλούτο, υπάρχουν περισσότεροι φόροι και ... οι πόροι αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του δημοσιονομικού μας ελλείμματος και τη χρηματοδότηση πολιτικών προτεραιοτήτων όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η περιβαλλοντική μετάβαση", δήλωσε ο Μπορν.

Η κυβέρνηση Μακρόν έχει δεσμευτεί στους εταίρους της στην ΕΕ και στους επενδυτές ότι θα μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα από το 5,0% της οικονομικής παραγωγής πέρυσι σε ποσοστό κάτω από το ανώτατο όριο της ΕΕ του 3% έως το 2027.

Ωστόσο, τα σχέδια αυτά, τα οποία το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο λέει ότι είναι πολύ αργά, εξαρτώνται από την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνηση, όπως η αναμόρφωση των συντάξεων, που θα ενισχύσουν την αγορά εργασίας και θα διατηρήσουν τις δημόσιες δαπάνες υπό έλεγχο.

Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard and Poor's προειδοποίησε τον περασμένο μήνα τη Γαλλία για υποβάθμιση, η οποία, όπως είπε, θα μπορούσε να προκληθεί από την έλλειψη μεταρρυθμίσεων για τη μείωση του βάρους των δαπανών.

Εν τω μεταξύ, η άνοδος των επιτοκίων σημαίνει ότι το κόστος εξυπηρέτησης του εθνικού χρέους - που ενδέχεται σύντομα να ξεπεράσει τα 3 τρισεκατομμύρια ευρώ - έχει γίνει το δεύτερο μεγαλύτερο κονδύλι του κρατικού προϋπολογισμού φέτος μετά την εκπαίδευση.