Έτοιμοι να ανοικοδομήσουν συθέμελα τη Συρία δηλώνουν οι νέοι ισλαμιστές εκπρόσωποι της Συρίας, οποίοι επιθυμούν να αναμορφώσουν τη διαλυμένη οικονομία της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάζουν την απόλυση τους ενός τρίτου του συνόλου των δημοσίων υπαλλήλων, και την ιδιωτικοποίηση κρατικών εταιρειών που κυριάρχησαν στη διάρκεια της διακυβέρνησης του Μπσάρ αλ Άσαντ.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Reuters, η απόφαση της νέας κυβέρνησης να απομακρύνει υπαλλήλους που εργάζονταν στο δημόσιο τομέα έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες από τους εργαζόμενους, μεταξύ άλλων για τους φόβους μιας εκκαθάρισης θέσεων εργασίας με θρησκευτικά κριτήρια.
Το Reuters πήρε συνέντευξη από πέντε υπουργούς της προσωρινής κυβέρνησης που σχηματίστηκε από τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS). Όλοι περιέγραψαν το ευρύ φάσμα των σχεδίων συρρίκνωσης του κράτους, συμπεριλαμβανομένης της απομάκρυνσης πολυάριθμων «υπαλλήλων-φαντασμάτων» – ανθρώπων που πληρώνονταν για να κάνουν ελάχιστα ή τίποτα κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Άσαντ.
Υπό τον Άσαντ και τον πατέρα του, η Συρία ήταν οργανωμένη ως μια στρατιωτικοποιημένη, κρατικά καθοδηγούμενη οικονομία που ευνοούσε έναν εσωτερικό κύκλο συμμάχων και μελών της οικογένειας, με τα μέλη Αλαουιτών της οικογένειας να εκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στον δημόσιο τομέα.
Τώρα υπάρχει μια σημαντική στροφή προς «μια ανταγωνιστική οικονομία της ελεύθερης αγοράς», δήλωσε στο Reuters ο νέος υπουργός Οικονομίας της Συρίας, ο 40χρονος πρώην μηχανικός ενέργειας Μπασίλ Αμντέλ Χανάν.
Υπό τον μεταβατικό πρόεδρο Αχμέντ αλ Σάρα, η κυβέρνηση θα εργαστεί για την ιδιωτικοποίηση των κρατικών βιομηχανικών εταιρειών, οι οποίες, σύμφωνα με τον Χανάν, ανέρχονται σε 107 και είναι ως επί το πλείστον «προβληματικές».
Ωστόσο, δεσμεύτηκε να διατηρήσει τα «στρατηγικά» περιουσιακά στοιχεία ενέργειας και μεταφορών σε δημόσια χέρια. Επίσης, δεν έδωσε ονόματα των εταιρειών που πρόκειται να πωληθούν. Οι κύριες βιομηχανίες της Συρίας περιλαμβάνουν το πετρέλαιο, το τσιμέντο και τον χάλυβα.
Ο Μοχάμεντ Αλσκάφ, ο υπουργός Διοικητικής Ανάπτυξης που επιβλέπει τον αριθμό των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, προχώρησε ακόμη περισσότερο, λέγοντας στο Reuters ότι το κράτος θα χρειαζόταν 550.000 με 600.000 εργαζόμενους – λιγότερο από το μισό του σημερινού αριθμού.
«Ο στόχος των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες αποσκοπούν επίσης στην απλοποίηση του φορολογικού συστήματος με αμνηστία για τα πρόστιμα, ήταν να αρθούν τα εμπόδια και να ενθαρρυνθούν οι επενδυτές να επιστρέψουν στη Συρία», δήλωσε ο Abazeed.
Το μοντέλο της Ιντλίμπ
Μέχρι να φτάσει στη Δαμασκό κατά την επίθεση που εκτόπισε τον Άσαντ, η HTS κυβερνούσε την Ιντλίμπ ως επαρχία απόσχισης της αντιπολίτευσης από το 2017, προσελκύοντας επενδύσεις και τον ιδιωτικό τομέα με λιγότερη γραφειοκρατία και περιορίζοντας τις σκληροπυρηνικές θρησκευτικές παρατάξεις.
Η νέα κυβέρνηση ελπίζει σε μια πανεθνική αύξηση των ξένων και εγχώριων επενδύσεων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας καθώς η Συρία ανοικοδομείται μετά από 14 χρόνια συγκρούσεων, δήλωσαν τρεις υπουργοί στο Reuters.
Ωστόσο, για να αντιγράψει το μοντέλο της Ιντλίμπ, η HTS θα πρέπει να ξεπεράσει τις εκτεταμένες προκλήσεις, και όχι μόνο τις διεθνείς κυρώσεις που επηρεάζουν σοβαρά το εξωτερικό εμπόριο.
Η Μάχα Κάττα, ανώτερη ειδικός σε θέματα ανθεκτικότητας και αντιμετώπισης κρίσεων για τα αραβικά κράτη στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, δήλωσε ότι η οικονομία δεν βρίσκεται επί του παρόντος σε κατάσταση που να μπορεί να δημιουργήσει αρκετές ιδιωτικές θέσεις εργασίας.
«Η αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα έχει νόημα», δήλωσε η Κάττα, αλλά αμφισβήτησε αν θα πρέπει να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για μια κυβέρνηση που πρέπει πρώτα να αναζωογονήσει την οικονομία.
Αν και αναγνωρίζουν την επιτακτική ανάγκη των προσωρινών ηγετών να κινηθούν γρήγορα για να αποκτήσουν έλεγχο στη χώρα, ορισμένοι επικριτές θεωρούν ότι η κλίμακα και ο ρυθμός των σχεδιαζόμενων αλλαγών είναι υπερβολικοί.
«Μιλούν για μια μεταβατική διαδικασία, αλλά λαμβάνουν αποφάσεις σαν να πρόκειται για μια κυβέρνηση που έχει εγκατασταθεί νόμιμα», δήλωσε ο Άρον Λουντ, συνεργάτης του think-tank Century International, το οποίο επικεντρώνεται στη Μέση Ανατολή.
Ο μεταβατικός πρόεδρος αλ Σαράα υποσχέθηκε εκλογές, αλλά δήλωσε ότι μπορεί να χρειαστούν τέσσερα χρόνια για να οργανωθούν