Ξεπερνούν τους 1.000 οι νεκροί από τις συγκρούσεις που διεξάγονται τις τελευταίες ώρες στην δυτική Συρία, στα προπύργια υποστηρικτών του ανατραπέντα προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, όπως αναφέρουν οι συριακές de facto αρχές. Ταυτόχρονα, 745 πολίτες που ανήκουν στην κοινότητα των αλεβιτών έχουν χάσει τη ζωή τους, σύμφωνα με τη ΜΚΟ Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Πρόκειται για τα πιο πολύνεκρα επεισόδια αφότου κατέλαβε την εξουσία στη Συρία την 8η Δεκεμβρίου συμμαχία ανταρτών και τζιχαντιστών υπό την ριζοσπαστική σουνιτική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ), ο ηγέτης της οποίας και μεταβατικός πρόεδρος Άχμεντ Σάρα έκανε λόγο σήμερα το πρωί για «προκλήσεις» που πάντως «αναμένονταν», καλώντας -ταυτόχρονα- σε εθνική ενότητα, με βίντεο που διένειμε.
Ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Γκιέρ Πέντερσεν, ζήτησε από την Παρασκευή την προστασία των αμάχων. Το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ κάλεσε χθες τα μέρη «να σταματήσουν αμέσως τις εχθροπραξίες» και να προστατεύουν τους αμάχους. Από την πλευρά της η Γαλλία καταδίκασε «με τον πιο αυστηρό τρόπο τις ωμότητες που πλήττουν αμάχους σε θρησκευτική βάση και φυλακισμένους» στη Συρία, ενώ οι συριακές εκκλησίες κατήγγειλαν «σφαγές αθώων αμάχων» καλώντας «στον άμεσο τερματισμό αυτών των φρικιαστικών ενεργειών».
Κι ενώ ομάδες δικαιωμάτων επισημαίνουν ότι το κλειδί για να αποτραπεί ένας νέος κύκλος βίας στη Συρία είναι μία μεταβατική κυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς, οι σημερινές de facto Αρχές αναμένεται ότι θα ανακοινώσουν μια νέα κυβέρνηση. Η σύνθεσή της θα κρίνει αν πράγματι είναι αντιπροσωπευτική της θρησκευτικής και εθνοτικής ποικιλομορφίας της Συρίας, μετά τη βία αυτών των ημερών.
«Αποκατάσταση της τάξης»
Οι de facto Αρχές ανακοίνωσαν ότι εργάζονται για να «αποκαταστήσουν την τάξη». Πρόκειται για τα πλέον πολύνεκρα επεισόδια μετά την ανάληψη της εξουσίας από την Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ στις 8 Δεκεμβρίου.
Ο de facto ηγέτης της Συρίας και μεταβατικός πρόεδρος Άχμεντ αλ Σάρα έκανε λόγο για «προκλήσεις» που πάντως «αναμένονταν», απευθύνοντας έκκληση για εθνική ενότητα με βίντεο που διένειμε.
Οι συγκρούσεις ευρείας κλίμακας ξέσπασαν την Πέμπτη, έπειτα από αρκετές μέρες εντάσεων στην επαρχία της Λαττάκειας, όπου ζει μεγάλο μέρος της μουσουλμανικής μειονότητας των αλεβιτών, στην οποία ανήκει η οικογένεια Άσαντ.
Έκτοτε, τουλάχιστον «745 αλεβίτες πολίτες σκοτώθηκαν στις παραθαλάσσιες συριακές περιοχές και στα βουνά της Λαττάκειας από τις δυνάμεις ασφαλείας και σύμμαχές τους οργανώσεις», σύμφωνα με νεότερο απολογισμό που έδωσε στη δημοσιότητα χθες το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Κατά συνέπεια οι νεκροί είναι τουλάχιστον 1.018, ανάμεσά στους οποίους ήταν 273 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας της de facto κυβέρνησης.
Η μη κυβερνητική οργάνωση που εδρεύει στη Βρετανία και βασίζεται σε ευρύ δίκτυο πηγών στη Συρία έκανε λόγο για «εκτελέσεις» αμάχων στη βάση των θρησκευτικών πεποιθήσεων ή της καταγωγής τους.
Το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ κάλεσε χθες τα μέρη «να σταματήσουν αμέσως τις εχθροπραξίες» και να προστατεύουν τους αμάχους.
Η Γαλλία καταδίκασε «με τον πιο αυστηρό τρόπο τις ωμότητες που πλήττουν αμάχους σε θρησκευτική βάση και φυλακισμένους» στη Συρία, ενώ οι συριακές εκκλησίες κατήγγειλαν «σφαγές αθώων αμάχων» καλώντας «στον άμεσο τερματισμό αυτών των φρικιαστικών ενεργειών».
Ο Σαμίρ Χαϊντάρ, κάτοικος της Μπάνιας, 67 ετών, είπε πως δυο αδέλφια του και ανιψιά του σκοτώθηκαν από «ένοπλες ομάδες» που εισέβαλαν στο σπίτι τους, προσθέτοντας ότι στις τάξεις τους συγκαταλέγονταν «ξένοι».
«Για σχεδόν πέντε λεπτά, θα είχαν σκοτώσει κι εμένα», πρόσθεσε, εξηγώντας πως μπόρεσε να βρει καταφύγιο σε σουνιτική συνοικία.
Πηγή στο υπουργείο Άμυνας της de facto κυβέρνησης, που επικαλέστηκε το επίσημο συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA, ανέφερε πως δρόμοι που οδηγούν στις παραθαλάσσιες περιοχές «έκλεισαν» στο πλαίσιο προσπάθειες να ελεγχθεί η κατάσταση και να «αποκατασταθεί προοδευτικά η σταθερότητα».
Σημειώνεται πως δόθηκε διαταγή στις δυνάμεις ασφαλείας να «αποκαταστήσουν την τάξη» στις πόλεις Τζάμπα, Ταρτούς και Λαττάκεια, πρόσθεσε η ίδια πηγή κάνοντας λόγο για συλλήψεις «μεγάλου αριθμού πλιατσικολόγων».
Ο υπουργός Παιδείας Ναζίρ αλ Κάντρι ανακοίνωσε το κλείσιμο των σχολείων σήμερα και αύριο Δευτέρα στις επαρχίες Λαττάκεια και Ταρτούς, κατά το SANA.
Ο μεταβατικός πρόεδρος Σάρα προειδοποίησε προχθές Παρασκευή του βράδυ τους αλεβίτες αντάρτες να «καταθέσουν τα όπλα προτού να είναι πολύ αργά».
Η αποκατάσταση της ασφάλειας θεωρείται πως είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για τη νέα εξουσία στη Συρία, έπειτα από 13 χρόνια εμφύλιας σύρραξης.
Κατάσταση τρόμου
Η βία έχει προκαλέσει στη θρησκευτική κοινότητα των Αλαουιτών «κατάσταση τρόμου», σύμφωνα με δηλώσεις ακτιβιστή στο BBC, την ώρα που εκατοντάδες άνθρωποι φέρονται να έχουν εγκαταλείψει τις πληγείσες περιοχές.
Πλήθη αναζήτησαν προστασία στη ρωσική στρατιωτική βάση στο Χμεϊμίμ στη Λαττάκεια, μετέδωσε το Reuters, που έδειξε βίντεο με δεκάδες ανθρώπους να ζητούν την προστασία της Ρωσίας. Τοπικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι δεκάδες οικογένειες κατέφυγαν στον γειτονικό Λίβανο.
Την ίδια ώρα, ο Σαμίρ Χαϊντάρ, κάτοικος της Μπάνιας, 67 ετών, είπε στο Reuters πως δυο αδέλφια του και ανιψιά του σκοτώθηκαν από «ένοπλες ομάδες» που εισέβαλαν στο σπίτι τους, προσθέτοντας ότι στις τάξεις τους συγκαταλέγονταν «ξένοι». «Για σχεδόν πέντε λεπτά, θα είχαν σκοτώσει κι εμένα», πρόσθεσε, εξηγώντας πως μπόρεσε να βρει καταφύγιο σε σουνιτική συνοικία.
Οι πρώτες διεθνείς αντιδράσεις
Οι εξελίξεις στη Συρία σχολιάστηκαν από τη Ρωσία, το Κατάρ και το Ισραήλ. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ δήλωσε τη στήριξή του στον Σύρο πρόεδρο, χαρακτηρίζοντας «τρομοκρατικά στοιχεία» τους εξεγερθέντες.
Το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών έκανε έκκληση για αυτοσυγκράτηση, με την εκπρόσωπο Τύπου Μαρία Ζαχάροβα να αναφέρεται στην ανάγκη προστασίας των μειονοτήτων της Συρίας, κάνοντας με αυτόν τον τρόπο έμμεση αναφορά στον πληθυσμό των Αλεβιτών της Λατάκειας και της Ταρτούς – περιοχές στις οποίες η Ρωσία συνεχίζει να διατηρεί στρατιωτική παρουσία.
Από την άλλη, ο Ισραηλινός Υπουργός Άμυνας Ισράελ Κατς, σχολιάζοντας με έντονο ύφος τις εξελίξεις στη Συρία, αποκάλεσε τον πρόεδρο Αλ-Σάρα «τζιχαντιστή τρομοκράτη που αποφάσισε να φοράει κουστούμι», εξέφρασε τη στήριξή του στους Αλεβίτες μειονοτικούς που αντιστέκονται στο νέο καθεστώς και επανέλαβε ότι οι ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις θα παραμείνουν στα εδάφη της Νότιας Συρίας «όχι μόνο για να προστατεύσουν την ασφάλεια του Ισραήλ, αλλά και να υπερασπιστούν την μειονότητα των Δρούζων» σε περίπτωση που οι δυνάμεις της κυβέρνησης της Δαμασκού στραφούν εναντίον τους.
Η αντίδραση του ελληνικού ΥΠΕΞ
Η Ελλάδα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη Συρία, τονίζει το υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο σε ανάρτησή του σημειώνει ότι «είμαστε βαθιά θορυβημένοι από τις αναφορές για βίαιες συγκρούσεις με πολλές απώλειες αμάχων στη Συρία».
We are deeply alarmed by reports of violent clashes with numerous civilian casualties in Syria. We call on all sides to show responsibility and seek peaceful solutions, refraining from actions that would further inflame tensions.
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) March 8, 2025