Περισσότερο συγκεχυμένο, παρά ξεκάθαρο τείνει να γίνει το θέμα της απρόσκοπτης εξαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία. Τουλάχιστον αυτό καταμαρτυρούν οι τρέχουσες εξελίξεις.
Μόλις, την προηγούμενη Παρασκευή, υπεγράφη στην Κωνσταντινούπολη μια τετραμερής συμφωνία μεταξύ ΟΗΕ, Τουρκίας, Ουκρανίας και Ρωσίας.
Με βάση τη συμφωνία αυτή τα Ηνωμένα Έθνη αναμένουν τη συνέχιση των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών μέσω Μαύρης Θάλασσας να είναι πλήρως λειτουργική σε λίγες εβδομάδες.
Έτσι, θα αποκατασταθεί η αποστολή εμπορευμάτων στα επίπεδα πριν τον πόλεμο, δηλαδή στους 5 εκατομμύρια τόνους μηνιαίως, σύμφωνα με ανώτερους αξιωματούχους του ΟΗΕ.
Η υπογραφή της συμφωνίας δημιούργησε ένα κλίμα αισιοδοξίας, με αποτέλεσμα, λίγο μετά την ανακοίνωση τους, οι τιμές των σιτηρών, τόσο στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων στο Παρίσι όσο και σε άλλες μεγάλες διεθνείς αγορές να παρουσιάσουν μία μείωση της τάξεως του 5%.
Στην συνέχεια, η συζήτηση άρχισε να περιστρέφεται σε επιμέρους καίρια ζητήματα, όπως αυτό της δημιουργίας ασφαλών διαδρόμων στη Μαύρη Θάλασσα από τα λιμάνια της Οδησσού, του Πιβντένι και του Τσορνομόρσκ. με κέντρο συντονισμού κα ελέγχου την Κωνσταντινούπολη, με στόχο το “ξεμπλοκάρισμα” 20 με 25 τόννους σιτηρών προς τις αγορές, εν όψει, μάλιστα, και της νέα συγκομιδής.
Όμως το Σάββατο το πρωί ήρθε το αναπάντεχο και τραγικό γεγονός που αν μη τι άλλο κλόνισε την αξιοπιστία της ρωσικής πλευράς. Ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν υποδομές στο λιμάνι της Οδησσού και έπληξαν κρίσιμες υποδομές, σύμφωνα με το πρακτορείο Telegram.
Η επίθεση αυτή σήκωσε ένα “τσουνάμι” διαμαρτυριών.Για «εξωφρενική» ενέργεια έκανε λόγο η Αμερικανίδα πρέσβης στο Κίεβο. Απερίφραστα καταδίκασε την επίθεση ο γγ των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες. Απόλυτη περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου «είδε» η ΕΕ. «Φτύσιμο» του ΟΗΕ χαρακτήρισε την ενέργεια η Ουκρανία.
Πάντως, η Μόσχα αρνείται ότι ευθύνεται για την επισιτιστική κρίση, κατηγορώντας τις δυτικές κυρώσεις για την επιβράδυνση των δικών της εξαγωγών τροφίμων και λιπασμάτων, και την Ουκρανία για τη ναρκοθέτηση της προσέγγισης στα λιμάνια της.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν ανέφερε σε μια ανακοίνωση πως η επίθεση στην Οδησσό «εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία της δέσμευσης της Ρωσίας στη χθεσινή συμφωνία».
Από την πλευρά του, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας ανέφερε σε δήλωση του «Οι Ρώσοι μάς είπαν ότι δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με την επίθεση αυτή… Το γεγονός ότι ένα τέτοιο συμβάν έλαβε χώρα ακριβώς μετά τη συμφωνία στην οποία καταλήξαμε χθες μας ανησυχεί πραγματικά».
Οι εξελίξεις αυτές μας δείχνουν ότι δεν είναι δυνατόν, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον, να προχωρήσει η συμφωνία, με βάση τον σχεδιασμό του ΟΗΕ και έτσι να αρχίσουν να διοχετεύονται ουκρανικά σιτηρά προς τις διεθνείς αγορές.
Είναι μακρύς ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί και φυσικά έχει και εμπόδια. Το ζητούμενο είναι να μην περάσουν πολλοί μήνες απραξίας, καθώς σε πολλές χώρες τα αποθέματα σιτηρών έχουν αρχίσει να μειώνονται σε κρίσιμα επίπεδα, ενώ το ενδεχόμενο και νέων ανατιμήσεων χαρακτηρίζεται βέβαιο.
Η Ρωσία θα πρέπει να σεβαστεί τουλάχιστον τον ΟΗΕ αλλά και την δήλωση του Γκουτερές που αναφέρει ότι πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας από τη ρωσική ομοσπονδία, την Ουκρανία και την Τουρκία αποτελεί επιταγή.
