Δεν υπάρχει ακόμη οριστική επίσημη αναφορά για την αιτία της έκρηξης που σημειώθηκε το Σάββατο (26/04) στο λιμάνι Μπαντάρ Αμπάς, μεσούσης νέου γύρου συνομιλιών ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ουάσιγκτον σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Κατόπιν της έκρηξης, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, προειδοποίησε για προσπάθειες «ειδικών συμφερόντων» να παρεμποδίσουν τη διπλωματική διαδικασία και υποστήριξε, μέσω της πλατφόρμας X, ότι οι ιρανικές υπηρεσίες ασφαλείας ήταν σε εγρήγορση για να ανταποκριθούν σε τυχόν απόπειρες δολιοφθοράς ή δολοφονίας.
Κατόπιν της προειδοποίησης του Αραγτσί προκύπτοπυν σενάρια σχετικά με τα αίτια της έκρηξης, ειδεμή με την ανακοίνωση της βρετανικής ναυτιλιακής εταιρείας Aprile ότι το περιστατικό ήταν αποτέλεσμα κακού χειρισμού μιας αποστολής καυσίμου βαλλιστικών πυραύλων που έφτασε στο λιμάνι από την Κίνα τον περασμένο Μάρτιο. Η αποστολή είχε σκοπό να αναπληρώσει τα αποθέματα του Ιράν, τα οποία είχαν εξαντληθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Γάζα.
Αντίθετα, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Άμυνας αρνήθηκε την παρουσία στρατιωτικών αποστολών στην περιοχή όπου εκδηλώθηκε η πυρκαγιά, εξηγώντας ότι όλα τα υλικά που υπήρχαν ήταν πετροχημικά προοριζόμενα για βιομηχανικούς και γεωργικούς σκοπούς και δεν συνδέονταν με στρατιωτικές δραστηριότητες.
Ο εκπρόσωπος υποστήριξε ότι ορισμένα ξένα μέσα ενημέρωσης είχαν μεγαλοποιήσει το περιστατικό, σημειώνοντας ότι τα αποτελέσματα της έρευνας θα ανακοινωθούν αργότερα. Στο μεταξύ, η ιρανική αποστολή στα Ηνωμένα Έθνη αρνήθηκε να σχολιάσει τους ισχυρισμούς.
Εν μέσω αντικρουόμενων αναφορών, ο Ιρανός αναλυτής Mohammad Saleh Sedgian παρείχε μια εις βάθος ανάλυση στο Sky News Arabia σχετικά με τη φωτιά στο λιμάνι του Μπαντάρ Αμπάς, τονίζοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Ιράν για να εξηγήσει το περιστατικό.
Μιλώντας στο πρόγραμμα «Al-Tasia’a» του Sky News Arabia, ο Sedgian επιβεβαίωσε ότι οι ιρανικές αρχές δεν έχουν δώσει καμία πειστική επίσημη εξήγηση για την αιτία της έκρηξης, σημειώνοντας ότι η απουσία επίσημου λογαριασμού ενισχύει τις εικασίες για το τι συνέβη.
Ο Sedgian πρόσθεσε: «Οι ιρανικές αρχές αρνούνται κατηγορηματικά ότι η φωτιά έχει σχέση με στρατιωτικές βιομηχανίες ή πολεμικό υλικό», αλλά σημείωσε ότι οι δηλώσεις της ιρανικής κυβέρνησης δεν καθησυχάζουν την κοινή γνώμη.
«Εάν αυτές οι χημικές ουσίες προορίζονταν για βιομηχανική και γεωργική χρήση, γιατί αποθηκεύτηκαν σε τόσο ευαίσθητη τοποθεσία, ειδικά σε μια τόσο ευαίσθητη στιγμή;» ρώτησε ο Sedqian, προσθέτοντας ότι τέτοια κοντέινερ θα πρέπει να υπόκεινται σε πιο αυστηρές διαδικασίες για τη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας.
Τα σενάρια για την έκρηξη στο λιμάνι του Μπαντάρ Αμπάς
Ο Sedqian εξήγησε ότι η απουσία επίσημης αφήγησης ενίσχυσε τη διάδοση τριών βασικών υποθέσεων σχετικά με τα αίτια της έκρηξης:
Η πρώτη υπόθεση: Η φωτιά μπορεί να προκλήθηκε από ισραηλινό χτύπημα χρησιμοποιώντας στρατιωτικά αεροσκάφη ή drones, με στόχο ένα από τα ευαίσθητα κοντέινερ στο λιμάνι.
Η δεύτερη υπόθεση: Πραγματοποιήθηκε εσωτερική επιχείρηση βομβαρδισμού από πράκτορες της ισραηλινής Μοσάντ που τοποθέτησαν εκρηκτικό μηχανισμό στο σημείο.
Η τρίτη υπόθεση: Το ατύχημα ήταν αποτέλεσμα εσωτερικής αμέλειας και κακής εφαρμογής των κανονισμών ασφαλείας, ιδίως δεδομένων των υψηλών θερμοκρασιών στο Μπαντάρ Αμπάς, που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου.
Το περιστατικό ξύπνησε αναμνήσεις από την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού το 2020, η οποία προκλήθηκε από την μη ασφαλή αποθήκευση άκρως επικίνδυνων υλικών κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Το ιρανικό κοινό, από την πλευρά του, αμφισβήτησε πώς θα μπορούσαν να αποθηκευτούν επικίνδυνα υλικά με τέτοιο τρόπο σε ένα μεγάλο λιμάνι, απαιτώντας να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι σε περίπτωση που αποδειχθεί αμέλεια.
Εν μέσω της αυξανόμενης δημόσιας οργής, ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου Μοχάμαντ Μπαγέρ Κάλιμπαφ επισκέφτηκε τον τόπο του περιστατικού, υποσχόμενος διεξαγωγή διαφανούς έρευνας και λογοδοσίας για οποιαδήποτε αμέλεια.
Ωστόσο, η Τεχεράνη συνεχίζει να τηρεί πλήρη σιωπή για τις συνθήκες του περιστατικού, αφήνοντας ανοιχτή την πόρτα για περαιτέρω εικασίες σε μια ευαίσθητη στιγμή, καθώς το Ιράν επιδιώκει να εξασφαλίσει την επιτυχία των διαπραγματεύσεών του για τα πυρηνικά με τη Δύση.
