Οι Σοσιαλδημοκράτες υπέστησαν τη χειρότερη εκλογική ήττα εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα. Οι συγκυβερνώντες Φιλελεύθεροι οριακά διατήρησαν δυνάμεις και οι Πράσινοι καταβαραθρώθηκαν. Απέναντι σε όσους ζητούν την προκήρυξη εκλογών, ο Όλαφ Σολτς δεν ακολουθεί τη γραμμή Μακρόν, ενώ η Εναλλακτική για τη Γερμανία (Αfd) στοχεύει στις κρατιδιακές εκλογές του Σεπτεμβρίου που μπορεί να αποδειχθούν μία από τις πιο σκοτεινές στιγμές στη σημερινή ευρωπαϊκή πολιτική πραγματικότητα.
Ο Όλαφ Σολτς ηγείται της πιο αντιδημοφιλούς κυβέρνησης στη σύγχρονη γερμανική ιστορία, με πάνω από δύο τρίτα των Γερμανών να εκφράζουν δυσαρέσκεια για τον ίδιο προσωπικά και τον συνασπισμό στα χρώματα του φωτεινού σηματοδότη που ανέλαβε το πέρασμα της Γερμανίας στη μετά Μέρκελ εποχή.
Η εικόνα απέχει έτη φωτός από την 26η Σεπτεμβρίου 2021 και την ιστορική επιστροφή του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος ως πρώτη κοινοβουλευτική δύναμη στη γερμανική πολιτική σκηνή. To SPD δεν βρίσκεται μόνο πίσω από τους παραδοσιακούς αντιπάλους του, τη Χριστιανοδημοκρατική/Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CDU/CSU) που έλαβε 30% στην ευρωκάλπη, αλλά και πίσω από ένα μόρφωμα που συνιστά απειλή για τη Δημοκρατία.
Η Εναλλακτική για τη Γερμανία (ΑfD) της εξτρεμιστικής, ρατσιστικής και εν μέρει νεοναζιστικής ιδεολογίας - εκδιωγμένη μέχρι και από την Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID), την πολιτική ομάδα που εκφράζει αμιγώς το χώρο της λαϊκιστικής ριζοσπαστικής δεξιάς - αναδείχθηκε δεύτερη δύναμη (15,9% έναντι 13,9% του SPD) στις ευρωεκλογές σε εθνικό επίπεδο και πρώτη στην Ανατολική Γερμανία. Σε σύνολο σχεδόν 13 εκατομμυρίων ψηφοφόρων, η AfD ήλθε πρώτη με 27% των ψήφων ξεπερνώντας κατά πάνω από έξι ποσοστιαίες μονάδες την Χριστιανική Ένωση.
Τα δημοσκοπικά μηνύματα ήταν εκεί, και στην ευρωκάλπη επιβεβαιώθηκαν προμηνύοντας πιθανώς μία νίκη της AfD και στις κρίσιμες εκλογές του Σεπτεμβρίου στην Θουριγγία, την Σαξονία και το Βρανδεμβούργο, κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Αν επικρατήσει, θα μπορούσε θεωρητικά να εκλέξει τοπικούς πρωθυπουργούς ένα κόμμα στα όρια του δεξιού εξτρεμισμού που ελέγχεται από τους θεσμούς για το εάν στοιχίζεται με τις αρχές του Συντάγματος.
Ένα κόμμα που αποτελεί πολύτιμο «εργαλείο» της Ρωσίας στον υβριδικό της πόλεμο κατά της Ευρώπης, τη στιγμή ακριβώς που ο νυν υπουργός Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη τις τελευταίες ημέρες, και ενώπιον της Μπούντεσταγκ, πως η Γερμανία πρέπει να είναι έτοιμη για πόλεμο το 2029 «καθώς δεν πρέπει να πιστεύουμε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα σταματήσει στα σύνορα της Ουκρανίας».
Η επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας στην πιο εθελοντική βάση των σκανδιναβικών μοντέλων (είχε καταργηθεί το 2011 επί Μέρκελ) βρίσκεται στους σχεδιασμούς του Μπόρις Πιστόριους, ο οποίος είναι ίσως ο πιο δημοφιλής πολιτικός στη Γερμανία σήμερα, και κατ’ ορισμένους πιθανός αντικαταστάτης του Όλαφ Σολτς στην καγκελαρία εφόσον οι συνθήκες καταστούν τέτοιες που δεν θα μπορεί να παραμείνει στα ηνία - κάτι που είναι πιθανό να συμβεί μετά τις κρατιδιακές εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Από τη στιγμή που άρχισε η ροή των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών, η γερμανική αντιπολίτευση έθεσε ζήτημα νομιμοποίησης του κυβερνητικού συνασπισμού καλώντας τον Σολτς να προκηρύξει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Αφού αρχικά μόνο που δεν εκδόθηκε… amber alert για τον Γερμανό καγκελάριο, τελικά εμφανίστηκε δύο ημέρες μετά στον Τύπο αποκλείοντας κάθε περίπτωση πρόωρων εκλογών.
Ο Όλαφ Σολτς εξακολουθεί να ποντάρει στο ότι οι βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2025 θα ενεργοποιήσουν τα αντανακλαστικά των κεντρώων ψηφοφόρων. Πολλοί αναλυτές, ωστόσο, επιμένουν ότι μπορεί να μην είναι ζήτημα το αν, αλλά το πότε μίας πρόωρης κάλπης στη Γερμανία.
Νικήτρια των πρόσφατων ευρωεκλογών, που αναμένεται να μεταφέρει και τα κέρδη της και σε εθνικό επίπεδο, είναι και η Σάρα Βάγκενκντεχτ. Η εθνικολαϊκιστική AfD θα υποδεχόταν με ανοιχτές αγκάλες την Σάρα Βάγκενκνεχτ προκειμένου και να της φέρει και να μην τις κλέψει ψήφους. Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να δώσει το στίγμα του πολιτικού σχηματισμού που έχει ιδρύσει η πλέον προβεβλημένη, όσο και αμφιλεγόμενη, πολιτικός της γερμανικής Αριστεράς και ο οποίος απέσπασε στην πρεμιέρα του ποσοστό 6,2%.
Γνωστή όχι μόνο για τις ακραίες της θέσεις και δηλώσεις που έφερναν σε αμηχανία την ίδια την Die Linke με την οποία διένυσε ταραγμένο βίο - όπως τα περί «οικονομικού πολέμου» κατά της Ρωσίας -, αλλά και για ένα επικοινωνιακό χάρισμα που την έχει καταστήσει «σταθερή αξία» στις πολιτικές εκπομπές της γερμανικής τηλεόρασης, η Βάγκενκνεχτ εποφθαλμιά τις ψήφους που κατευθύνονται στην Άκρα Δεξιά, και πράγματι είναι μάλλον η μόνη που μπορεί να τις κερδίσει.
Ο Σολτς ηγείται μίας κυβέρνησης σχεδόν σε μόνιμη κρίση που πασχίζει να καταλήξει ακόμη και στους ελάχιστους συμβιβασμούς και ο προϋπολογισμός του 2025 δεν προβλέπεται ότι θα αποτελέσει εξαίρεση. Οι αμφιβολίες σχετικά με την πραγματική ικανότητα της CDU/CSU να κεφαλαιοποιήσει τα προβλήματα της κυβέρνησης παραμένουν συνδεδεμένες με την άνοδο της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD).
Για την πορεία που έχει διανύσει η AfD από την περίοδο της οικονομικής κρίσης έως σήμερα, τα αίτια που έχουν οδηγήσει στην άνοδό της και τις αδυναμίες συντονισμού σε επίπεδο διακυβέρνησης Σοσιαλδημοκρατών, Φιλελεύθερων και Πρασίνων, έχει μιλήσει αναλυτικά στο Liberal η Βασιλική Γεωργιάδου, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, διευθύντρια και πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ). Μπορείτε να διαβάστε τη συνέντευξή της εδώ.
