Η ψηφιακή σύνοδος κορυφής των προέδρων μεταξύ Σι Τζινπίνγκ και Τζο Μπάιντεν αποτελεί μία ευκαιρία να δημιουργηθεί ένας νέος τρόπος συνεννόησης μεταξύ των δύο ισχυρών ανδρών. Μένει να φανεί εάν η θετική εικόνα της σινοαμερικανικής συμφωνίας για το κλίμα θα μπορέσει να υπερκεράσει τις σημαντικές διαφορές σε στρατηγικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.
Ενώ φαινόταν πως σχηματιζόταν μία σειρά διαρκών αντιθέσεων μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον και οι δύο πλευρές βρίσκονταν σε διαφορετικό μήκος κλίματος σχεδόν παντού, η συνεννόηση τους στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα έδειξε πως υπάρχει κάποιο πεδίο σύγκλισης. Καθώς όμως τα περιβαλλοντικά ζητήματα έχουν τη δική τους σημασία, ιδιαίτερα σε μία τόσο κρίσιμη στιγμή για τον πλανήτη, η συνεννόηση δεν σημαίνει ύφεση του σκληρού ανταγωνισμού τους.
Όσο κι αν ο Ντόναλντ Τραμπ υπερέβαινε συχνά τα εσκαμμένα, η αντίθεση προς την κινέζικη στρατηγική ήταν διαδεδομένη σε όλο το πολιτικό φάσμα της Ουάσιγκτον. Οι ευθύνες του Πεκίνου για το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού για παράδειγμα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που όξυνε τις σινοαμερικανικές σχέσεις. Ακόμα κι αν ο Τζο Μπάιντεν, που ανέλαβε την προεδρία με περισσότερο συναινετικό ύφος, συνέχισε τη σκληρή αμερικανική εξωτερική πολιτική, με επίκεντρο βέβαια τις εμπορικές πρακτικές του Πεκίνου. Το εμπόριο και οι οικονομικές σχέσεις άλλωστε αναμένεται να είναι η βάση από όπου θα εκκινήσει τη συζήτηση σήμερα ο Αμερικανός πρόεδρος.
Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως εκεί θα ήθελε να εστιάσει το Πεκίνο ωστόσο. Η Κίνα έχει κλιμακώσει τη στάση της απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ένα πεδίο που δε θα ανέμενε κάποιος, το στρατιωτικό. Οι ανησυχίες για τη διαφαινόμενη αύξηση των πυρηνικών κεφαλών αλλά και η δοκιμή υπερηχητικού εξοπλισμού, έκανε τον ίδιο τον Μπάιντεν να θίξει το θέμα το προηγούμενο διάστημα.
Αλλά πλέον η Κίνα είναι εκείνη που φαίνεται να ανακινεί τον στρατιωτικό ανταγωνισμό. Η συμφωνία με την Αυστραλία και τη Μεγάλη Βρετανία για την προμήθεια πυρηνοκίνητων υποβρυχίων ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για το Πεκίνο, καθώς έδειξε πως η αμερικανική επιρροή επεκτείνεται στη σφαίρα που η Κίνα θεωρεί δική της. Το θέμα της Ταϊβάν είναι εκείνο που ο Σι Τζινπινγκ άλλωστε αναμένεται να αναδείξει από την πλευρά του. Μόνο και μόνο η προοπτική της αμερικανικής ομπρέλας ασφάλειας στο νησί της ΤαΪβάν, που η Κίνα θεωρεί επικράτεια της που έχει αποσχιστεί παρατύπως, αποτελεί κόκκινο πανί για το Πεκίνο.
Ο ανταγωνισμός των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου μπορεί να ακούγεται ως ένα φυσικό επόμενο, για όποιον ασχολείται με τις διεθνείς σχέσεις. Στην περίπτωση των δύο, όμως δεν είναι μόνο η οικονομία. Το σύνολο του κράτους που έχει δομήσει το κομμουνιστικό κόμμα στην Κίνα αλλά και όλη η κινέζικη στρατηγική έρχεται σε ευθεία αντίθεση με ότι ακολουθεί και ότι πρεσβεύουν οι Αμερικανοί. Η καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο συγκεντρωτισμός, ακόμα και η κουλτούρα του μεγάλου ηγέτη, που καλλιεργεί ο Σι Τζινπινγκ ενοχλεί την Ουάσιγκτον.
Η παρουσία πάντως ενός έμπειρου προέδρου στην κεφαλή των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως είναι ο Τζο Μπάιντεν, μπορεί να αποδειχθεί σημαντική για το μέλλον των σχέσεων τους. Η διαπροσωπική επαφή, ακόμα και μέσω του απαραίτητου εργαλείου της τηλεδιάσκεψης πλέον, ίσως μας δώσει ένα σήμα για το τι μέλλει γενέσθαι.
