Tου Γιώργου Παυλόπουλου
Ένας κύκλος φαίνεται να ολοκληρώνεται στον 8ετή πόλεμο της Συρίας, παγιώνοντας ουσιαστικά μια νέα τάξη πραγμάτων στην πολύπαθη χώρα. Οι Αμερικανοί έχουν αποχωρήσει δηλώνοντας νικητές, οι Ρώσοι είναι αυτοί που κάνουν ουσιαστικά κουμάντο, ο Άσαντ μπορεί να περηφανεύεται ότι ανάκτησε τον έλεγχο στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και διεκδικεί και το υπόλοιπο, ενώ ο Ερντογάν έχει κάθε δικαίωμα να ισχυρίζεται ότι πέτυχε και τους δύο στόχους του: να «ξεριζώσει» τους Κούρδους από την επικίνδυνη ζώνη και να κατοχυρωθεί ως βασικός παίκτης και συνομιλητής των ισχυρών στην ευρύτερη περιοχή.
Και πού είναι, μέσα σε όλα αυτά, η Ευρώπη; Πολύ απλά, πουθενά! Διότι οι ηγέτες των «27 + 1», απασχολημένοι με το Brexit και τις υπόλοιπες σοβαρές αντιθέσεις τους, προτίμησαν να μην ασχοληθούν ουσιαστικά με το ζήτημα. Και αρκέστηκαν στις διαβεβαιώσεις του «σουλτάνου» ότι στη ζώνη την οποία θα ελέγχει από κοινού με τους Ρώσους θα μεταφέρει 2-3 εκατομμύρια πρόσφυγες, οι οποίοι έτσι δεν θα προσπαθήσουν να περάσουν τις πύλες της Ευρώπης.
Επικίνδυνες αυταπάτες
Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί, μιας και ούτε τον Ερντογάν μπορεί κανείς να εμπιστευθεί ούτε μπορεί να είναι βέβαιος ότι ο πόλεμος δεν θα αναζωπυρωθεί και πάλι, στη Συρία ή κάπου γύρω από αυτήν, ωθώντας και άλλους πρόσφυγες να αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη. Η οποία, μιας και δεν έχει άμεση προσβαση στα όσα συμβαίνουν στην... μακρινή Μέση Ανατολή, θα αρχίσει πάλι τα παρακάλια και τους τεμενάδες.
Ας μην είμαστε άδικοι, όμως. Διότι, όπως ίσως θα γνωρίζουν πολλοί, η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας κατέθεσε μια πρόταση-βόμβα για τη Συρία τις προηγούμενες ημέρες: Να δημιουργηθεί μια ζώνη ασφαλείας στο βόρειο τμήμα της και κατά μήκος της μεθορρίου με την Τουρκία, την οποία να εποπτεύουν ευρωπαϊκές δυνάμεις. Έθεσε δε ως μοναδική προϋπόθεση να ληφθεί σχετική απόφαση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Προλαβαίνοντας αυτούς που ενδεχομένως αναρωτηθούν ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της πρότασης, τους απαντάμε ευθέως και προακαταβολικά: Μια τρύπα στο νερό! Διότι τόσο ο Ντόναλντ Τραμπ όσο και ο Βλαντιμίρ Πούτιν απάντησαν ότι είναι πια πολύ αργά, μιας και ο κύβος έχει ριφθεί και η μοιρασιά έχει προχωρήσει, ρίχνοντας έτσι μια μεγαλοπρεπή... χυλόπιτα στο Βερολίνο, στο οποίο διεμήνυσαν να επιστρέψει κάποια στιγμή με τον κηδεμόνα του! Όσο για τον Ερντογάν, έσπευσε πάι να ειρωνευτεί τους Ευρωπαίους, λέγοντάς τους ουσιαστικά ότι δεν τους λαμβάνει υπόψη του, καθώς δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν για να μοιράσουν μεταξύ τους μερικές χιλιάδες πρόσφυγες.
Ανεπανόρθωτα εκτεθειμένοι
Να είχαν, άραγε, άδικο όλοι τους; Μα πώς να ισχυριστεί κανείς κάτι τέτοιο όταν, πρώτα από όλα, η πρόταση της Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ δεν είχε εξασφαλίσει τη συναίνεση όλων των εταίρων της κυβέρνησης Μέρκελ; Επιπλέον, πώς να υποστηρίξει το δίκιο της ΕΕ και ειδικά των Γερμανών όταν πριν μερικούς μήνες, ήταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ αυτός που είχε κάνει επισήμως την πρόταση να αντικατασταθούν τα αμερικανικά στρατεύματα στη βόρεια Συρία από ευρωπαϊκά, συμπεριλαμβανομένων των γερμανικών, για να λάβει ως απάντηση ένα μεγαλοπρεπές και κατηγορηματικό «όχι»;
Φυσικά, ο καθένας έχει δικαίωμα να συμφωνεί ή να διαφωνεί με την αναγκαιότητα ευρωπαϊκής παρουσίας – στρατιωτικής και μη – στη Συρία και τη Μέση Ανατολή. Σίγουρα, όμως, όλοι θα συμφωνήσουν σε δύο πράγματα: Πρώτον, ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων εντός της ΕΕ, σε συνδυασμό με τις σοβαρές διαφωνίες ανάμεσα στους εταίρους σε βασικά θέματα πρακτικά της στερούν κάθε δυνατότητα να αποφασίζει γρήγορα και να δρα αποτελεσματικά.
Και δεύτερον, ότι για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι στον – άδικο και βρόμικο – κόσμο που ζούμε ουδείς αντιμετωπίζεται ως υπερδύναμη όταν στηρίζεται αποκλειστικά στην οικονομική του ισχύ, ενώ την ίδια στιγμή είναι ένας πολιτικός «νάνος».
Presidential Press Service/Pool Photo via AP