Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Παρασκευή (31/01) ότι θα επιβάλει νέους δασμούς 25% σε προϊόντα από το Μεξικό και τον Καναδά και 10% στις εισαγωγές από την Κίνα και ότι οι τρεις χώρες δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να τους αποτρέψουν.
Ο Τραμπ αναφέρθηκε, ωστόσο, σε μια πιθανή εξαίρεση για το πετρέλαιο από τον Καναδά, λέγοντας ότι ο συντελεστής αυτός θα είναι 10% έναντι του 25% που σχεδιάζεται για άλλα αγαθά από τον βόρειο γείτονα των ΗΠΑ. Αλλά ανέφερε ότι στα μέσα Φεβρουαρίου θα έρθουν ευρύτεροι δασμοί στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, σχόλια που ανέβασαν τις τιμές του πετρελαίου.
Όπως αναφέρει το Reuters, ο Τραμπ απειλεί με τους δασμούς εδώ και εβδομάδες, λέγοντας ότι θα επιβληθούν την 1η Φεβρουαρίου και θα παραμείνουν σε ισχύ έως ότου οι χώρες κάνουν περισσότερα για να ανακόψουν τη ροή τόσο των μεταναστών όσο και της φαιντανύλης στα σύνορα των ΗΠΑ.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο την ώρα που υπέγραφε τα εκτελεστικά διατάγματα, ο Τραμπ δήλωσε ότι κατανοεί ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υψηλότερο κόστος που θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές και αναγνώρισε ότι οι ενέργειές του μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές βραχυπρόθεσμα. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι τέτοιοι σαρωτικοί εισαγωγικοί φόροι και τα πιθανά αντίποινα θα διαταράξουν την οικονομική δραστηριότητα σε όλο τον κόσμο.
Ερωτηθείς αν υπάρχει κάποια ευκαιρία σε αυτό το στάδιο για τους τρεις κορυφαίους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ να κερδίσουν μια αναβολή, ο Τραμπ είπε: «Όχι, όχι. Όχι αυτή τη στιγμή, όχι». Παράλληλα, διαφώνησε με την άποψη ότι οι απειλές του για εισφορές ήταν ένα εργαλείο διαπραγμάτευσης. «Όχι, δεν είναι ... έχουμε μεγάλα (εμπορικά) ελλείμματα, όπως γνωρίζετε, και με τους τρεις αυτούς».
Παράλληλα, ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος ανέφερε ότι στα σκαριά βρίσκονται περισσότεροι δασμοί, λέγοντας ότι εξετάζονται φόροι εισαγωγής σε ευρωπαϊκά προϊόντα, καθώς και σε χάλυβα, αλουμίνιο και χαλκό, καθώς και σε φάρμακα και ημιαγωγούς.
«Θα επιβάλουμε δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο και τον χαλκό. Ο χαλκός θα πάρει λίγο περισσότερο χρόνο», είπε.
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν επηρεαστεί από τις ραγδαίες αλλά ακόμη όχι πλήρως ξεκάθαρες εξελίξεις σχετικά με τα σχέδια του Τραμπ για τους δασμούς, με τις συναλλαγές σε νομίσματα να παρουσιάζουν ιδιαίτερη μεταβλητότητα. Το καναδικό δολάριο και το μεξικανικό πέσο αποδυναμώθηκαν, ενώ οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αυξήθηκαν και οι μετοχές έκλεισαν την ημέρα χαμηλότερα.
Παρόλα αυτά, δήλωσε ότι δεν ανησυχεί για την αντίδραση των χρηματοπιστωτικών αγορών στα σχέδιά του να επιβάλει δασμούς.
«Ο πρόεδρος θα εφαρμόσει αύριο δασμούς 25% στο Μεξικό, 25% στον Καναδά και 10% στην Κίνα για την παράνομη φαιντανύλη που προμηθεύτηκαν και επέτρεψαν να διανεμηθεί στη χώρα μας, η οποία έχει σκοτώσει δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανούς», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρολίν Λέβιτ σε συνέντευξη Τύπου.
Όταν ο Τραμπ επέβαλε δασμούς σε κινεζικά προϊόντα το 2018 και το 2019, υπήρχε συνήθως καθυστέρηση δύο έως τριών εβδομάδων για να αρχίσει η είσπραξη των δασμών από την Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων, λόγω των ενημερώσεων του συστήματος ηλεκτρονικών υπολογιστών και των ειδοποιήσεων που απαιτούνταν για τους εισαγωγείς.
Ο Τραμπ ταξίδεψε αργά την Παρασκευή στην έπαυλή του Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα, λέγοντας ότι θα εργαζόταν εκεί όλο το Σαββατοκύριακο. Στην πτήση τον συνόδευε ο υποψήφιος υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ, τον οποίο ο Τραμπ έχει ορίσει ως επικεφαλής της εμπορικής του πολιτικής.
Μεγάλη αναστάτωση
Οικονομολόγοι και στελέχη επιχειρήσεων έχουν προειδοποιήσει ότι οι δασμοί θα προκαλέσουν αυξήσεις στις τιμές των εισαγωγών, όπως το αλουμίνιο και η ξυλεία από τον Καναδά, καθώς και τα φρούτα, τα λαχανικά, η μπύρα και τα ηλεκτρονικά είδη από το Μεξικό και τα μηχανοκίνητα οχήματα και από τις δύο χώρες.
Ο Τραμπ μίλησε και πάλι για την είσπραξη εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έσοδα από άλλες χώρες, αλλά οι οικονομολόγοι γενικά λένε ότι οι δασμοί πληρώνονται από τις επιχειρήσεις που εισάγουν αγαθά και μετακυλύουν το κόστος στους καταναλωτές ή δέχονται χαμηλότερα κέρδη.
«Οι δασμοί του προέδρου Τραμπ θα φορολογήσουν πρώτα την Αμερική», δήλωσε ο Μάθιου Χολμς, επικεφαλής δημόσιας πολιτικής στο Καναδικό Εμπορικό Επιμελητήριο. «Από το υψηλότερο κόστος στις αντλίες, τα παντοπωλεία και τα ηλεκτρονικά ταμεία, οι δασμοί διαχέονται καταιγιστικά στην οικονομία και καταλήγουν να πλήττουν τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές των συνόρων».
Η κίνηση του Τραμπ αναμένεται να επισύρει ανταποδοτικούς δασμούς, διαταράσσοντας δυνητικά το ετήσιο αμφίδρομο εμπόριο των ΗΠΑ με τους τρεις εμπορικούς εταίρους, το οποίο ξεπερνά τα 2,1 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Οι αντιδράσεις Καναδά - Μεξικού - Κίνας
Ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δήλωσε την Παρασκευή ότι ο Καναδάς θα απαντήσει άμεσα με δυναμικά αντίμετρα, προσθέτοντας ότι οι Καναδοί μπορεί να αντιμετωπίσουν «δύσκολες στιγμές τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες». Ο Καναδάς έχει καταρτίσει λεπτομερείς στόχους για άμεσα δασμολογικά αντίποινα, συμπεριλαμβανομένων δασμών στον χυμό πορτοκαλιού της Φλόριντα, δήλωσε πηγή που γνωρίζει το σχέδιο.
Η πρόεδρος του Μεξικού Κλαούντια Σεϊνμπάουμ δήλωσε ότι «θα περιμένει με ψυχραιμία» την απόφαση του Τραμπ για τους δασμούς και ότι είναι έτοιμη να συνεχίσει τον διάλογο σχετικά με τον έλεγχο των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού. Παράλληλα, ανέφερε ότι το Μεξικό θα προβεί επίσης σε αντίποινα, υποστηρίζοντας ότι οι δασμοί του Τραμπ θα κοστίσουν 400.000 θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ και θα ανεβάσουν τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές.
Η Κίνα ήταν πιο επιφυλακτική σχετικά με τα σχέδιά της για αντίποινα, αλλά έχει αναφέρει ότι θα απαντήσει. «Η Κίνα αντιτίθεται σθεναρά στους νέους δασμούς του Τραμπ», δήλωσε εκπρόσωπος της πρεσβείας του Πεκίνου στην Ουάσινγκτον, προσθέτοντας: «Δεν υπάρχει νικητής σε έναν εμπορικό ή δασμολογικό πόλεμο, ο οποίος δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα καμίας πλευράς ούτε του κόσμου».
Χαμηλότεροι δασμοί στο πετρέλαιο;
Σύμφωνα με τους Ντέιβιντ Γκόλντγουιν και Τζόζεφ Γουέμπστερ της δεξαμενής σκέψης «Atlantic Council» η αύξηση των δασμών στο εισαγόμενο αργό πετρέλαιο από χώρες όπως ο Καναδάς και το Μεξικό θα μπορούσε επίσης να έχει «τεράστιες επιπτώσεις στις τιμές της ενέργειας των ΗΠΑ, ειδικά στις Μεσοδυτικές ΗΠΑ».
Ο Τραμπ είχε δηλώσει προηγουμένως ότι εξετάζει το ενδεχόμενο εξαίρεσης για τις εισαγωγές πετρελαίου από τον Καναδά και το Μεξικό και την Παρασκευή πρόσθεσε ότι σκέφτεται χαμηλότερους δασμούς για το πετρέλαιο. «Πιθανότατα θα μειώσω λίγο τους δασμούς σε αυτό. Πιστεύουμε ότι θα το μειώσουμε στο 10%», πρόσθεσε.
Σχεδόν το 60% του εισαγόμενου αργού πετρελαίου των ΗΠΑ προέρχεται από τον Καναδά, σημείωσε η Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου. Το καναδικό αργό διυλίζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες και οι περιοχές που εξαρτώνται από αυτό ενδέχεται να μην έχουν έτοιμο υποκατάστατο.
Οι Καναδοί παραγωγοί θα υποστούν κάποιο αντίκτυπο από τους δασμούς, αλλά τα διυλιστήρια των ΗΠΑ θα πληγούν επίσης με υψηλότερο κόστος, δήλωσε ο Τομ Κλόζα της Υπηρεσίας Πληροφοριών Τιμών Πετρελαίου. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της τιμής της βενζίνης.