Με τον Ζόραν Ζάεφ να καλεί τους πολίτες να ψηφίσουν και την αντιπολίτευση αλλά και τον πρόεδρο της χώρας Ιβάνοφ να μποϊκοτάρουν τη διαδικασία του δημοψηφίσματος κινήθηκε το σκηνικό στα Σκόπια κατά τη διάρκεια της ημέρας του δημοψηφίσματος.
Το κλίμα κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν υποτονικό και δεν άλλαξε ούτε μετά την παρέμβαση του Ζόραν Ζάεφ ούτε όμως επηρεάστηκε και από τις τοποθετήσεις της αντιπολίτευσης.
Δηλώσεις του Ζ. Ζάεφ
Νωρίτερα ο πρωθυπουργός των Σκοπίων εξερχόμενος του κτιρίου όπου μετέβη για να ψηφίσει, κάλεσε τους πολίτες να προσέλθουν στις κάλπες, για να συμμετέχουν στο κρίσιμο για τη χώρα δημοψήφισμα.
Κατά τις ίδιες δηλώσεις, ο Ζόραν Ζάεφ, είχε εμφανιστεί αισιόδοξος για για το μεγάλο ποσοστό συμμετοχής.
«Οι «Μακεδόνες» αποφασίζουν για τη μοίρα της χώρας μας. Καλώ όλους τους πολίτες να ψηφίσουν και να πάρουν αυτή τη σπουδαία απόφαση για το μέλλον της χώρας και τις επόμενες γενιές», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Γ.Ιβανοφ κάλεσε τους πολίτες να μη συμμετέχουν στο δημοψήφισμα
Ο πρόεδρος Γκιόργκι Ιβάνοφ κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ζήτησε από τους συμπολίτες του να μην ψηφίσουν στο σημερινό δημοψήφισμα για την αλλαγή του ονόματος της χώρας, κάνοντας λόγο για «ιστορική αυτοκτονία».
Συγκεκριμένα είχε πει στη ομιλία του πως «ως πολίτης, έχω λάβει την απόφασή μου: στις 30 Σεπτεμβρίου, δεν θα πάω να ψηφίσω. Και είμαι πεπεισμένος πως εσείς, οι συμπολίτες μας, θα πάρετε επίσης αυτή τη συνετή απόφαση».
VMRO: Αν δεν ξεπεράσει η συμμετοχή το 50% απορρίπτεται η Συμφωνία
Ο αρχηγός του VMRO-DPMNE Χρίστιαν Μίτσκοσκι, του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης ανακοίνωσε νωρίτερα ότι θα απέχει από το δημοψήφισμα, ακολουθώντας την απόφαση του προέδρου της χώρας Γκιόργκε Ίβανοφ και δήλωσε ότι αν δεν ξεπεράσει η συμμετοχή και το «ναι» το 50% η συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να απορριφθεί.
Παράλληλα, ο εκπρόσωπος του VMRO-DPMNE δήλωσε ότι αν 50% και πλειοψηφία ταχθούν υπέρ της συμφωνίας θα γίνει σεβαστή η ετυμηγορία του λαού. Οποιοδήποτε άλλο αποτέλεσμα, όπως είπε, θα σημαίνει ότι η συμφωνία απορρίφθηκε και η κυβέρνηση θα πρέπει να αποσυρθεί.
«Ο Μίτσκοσκι θεωρεί ότι το ερώτημα του δημοψηφίσματος είναι παραπλανητικό και αποτελεί χειραγώγηση της κοινής γνώμης. Εμπεριέχει το ζήτημα της ένταξης στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, που αποτελεί στρατηγικό στόχο του VMRO-DPMNE, αλλά στην πράξη στο σημερινή δημοψήφισμα η απόφαση αφορά την επιζήμια συμφωνία για την μετονομασία της χώρας και τίποτε άλλο», ανέφερε ο εκπρόσωπος του VMRO-DPMNE, Ναούμ Στοίλκοφσκι.
Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι στιγμής, τουλάχιστον δύο βουλευτές του VMRO-DPMNE έχουν ασκήσει το εκλογικό τους δικαίωμα.
Ο Ε.Ράμα καλεί την αλβανική μειονότητα των Σκοπίων να προσέλθει στις κάλπες
Νωρίτερα και ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, απηύθυνε κάλεσμα στην αλβανική μειονότητα της ΠΓΔΜ να προσέλθει στις κάλπες για το δημοψήφισμα σχετικά με την συμφωνία των Πρεσπών.
Ο κ. Ράμα εξέφρασε μέσω Twitter την ελπίδα ότι κάθε πολίτης αντιλαμβάνεται το βάρος των ευθυνών του ανεξαρτήτως πολιτικής η κομματικής ταυτότητας, τονίζοντας παράλληλα, πως από την ψηφοφορία θα κριθεί το μέλλον της χώρας, κι ότι όποιος δεν λάβει μέρος, ουσιαστικά, απειλεί τις επόμενες γενεές.
Πρόκειται για μια σπάνια παρέμβαση από ξένο ηγέτη ενώ είναι σε εξέλιξη ψηφοφορία.
Το tweet του πρωθυπουργού της Αλβανίας:
«Ελπίζω ότι κάθε Αλβανός της πΓΔΜ κατανοεί σήμερα το βάρος των ευθυνών του, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε πολιτική ή κόμμα. Σήμερα στη Μακεδονία υπάρχει ψηφοφορία για τα παιδιά μας και ο οποίος δεν ψηφίζει απειλεί το μέλλον τους!».
Uroj shume qe cdo shqiptar i Maqedonise ta kuptoje peshen e pergjegjesise qe ka sot, pavaresisht cdo bindjeje politike a perkatesie partiake. Sot ne Maqedoni votohet per femijet dhe kush nuk voton rrezikon te ardhmen e tyre!
— Edi Rama (@ediramaal) 30 Σεπτεμβρίου 2018
Ο ξένος Τύπος για το δημοψήφισμα
Στο μεταξύ, το Γαλλικό Πρακτορείο μεταδίδει: «Μια ιστορική απόφαση», όμως επίπονη: οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ άρχισαν σήμερα να ψηφίζουν για να πουν αν αποδέχονται να ονομαστεί η χώρα τους «Βόρεια Μακεδονία», ένα νέο όνομα με το οποίο θα επιλυθεί μια παλιά διένεξη με την Ελλάδα και θα τους φέρει κοντύτερα στην ΕΕ.
Το δημοψήφισμα αυτό έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα και το αποτέλεσμά του θα πρέπει να επικυρωθεί από το κοινοβούλιο με πλειοψηφία δύο τρίτων. Ωστόσο παρακολουθείται από κοντά από τις Βρυξέλλες, από τις έδρες του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το δημοψήφισμα αυτό «θα αλλάξει τα πράγματα, αν μας ανοίξει την πόρτα για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ», δήλωσε στο AFP η 74χρονη Ολιβέρα Αργκίροφσκα, μια πρώην νοσηλεύτρια, η οποία πήγε νωρίς σήμερα το πρωί για να ψηφίσει στο εκλογικό τμήμα στο λύκειο Τίτο στο κέντρο των Σκοπίων, όπου λιγότεροι από δώδεκα πολίτες είχαν πάει να ψηφίσουν την πρώτη ώρα μετά το άνοιγμα των εκλογικών τμημάτων.
Σε τοίχους των Σκοπίων είχε γραφτεί με κόκκινα γράμματα το σύνθημα: «Ναι σε μια ευρωπαϊκή Μακεδονία», το οποίο καλούσε τους πολίτες να συμμετάσχουν σε μια «ιστορική απόφαση» και να αγνοήσουν τα αιτήματα για μποϊκοτάρισμα του δημοψηφίσματος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ωστόσο πολλοί κάτοικοι της ΠΓΔΜ δυσκολεύονται να αποδεχθούν το νέο όνομα, το οποίο κρίνουν ότι τους επιβλήθηκε από το εξωτερικό, προσθέτει το AFP.
«Καταλαβαίνω αυτό που αισθάνονται οι Μακεδόνες αισθάνονται εκβιασμό», δήλωσε ο Αμπεντίν Μεμέτι, μέλος της αλβανικής μειονότητας. «Ωστόσο η ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι πιο σημαντικά για όλους μας», σημείωσε ο νεαρός άνδρας, ο οποίος θα ψηφίσει «ναι», όπως και η τεράστια πλειοψηφία των μελών της κοινότητάς του (αυτή αποτελεί το 20 με 25% των 2,1 εκατομμυρίων κατοίκων της χώρας).
«Δεν είμαι χαρούμενη. Και δεν γνωρίζω κανέναν που να κάνει χαρούμενο αυτή η συμφωνία», δήλωσε παράλληλα η 55χρονη Ντάνιτσα Τανέσκα, κάτοικος των Σκοπίων, η οποία θα ψηφίσει «όχι».
Για τον Μπόριαν Γιοβανόφσκι, δημοσιογράφο που εξειδικεύεται σε ευρωπαϊκά ζητήματα, αυτό που διακυβεύεται είναι ωστόσο ζωτικής σημασίας: Η ΕΕ «είναι η μόνη συνεκτική δύναμη που μπορεί να διατηρήσει την ειρήνη ανάμεσα σε θρησκείες και κοινότητες εθνοτήτων σε μια τόσο ανάμεικτη χώρα».
Η καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο των Σκοπίων Μπιλιάνα Βάνσκοβα δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «το αποτέλεσμα πρέπει να είναι 50%+1. Είναι κάτι που η κυβέρνηση και η ελιτ των media και όλο το σύστημα δημοσίων σχέσεων προσπαθεί να πείσει το κοινό ότι δεν είναι αλήθεια».
Το Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων παρουσιάζει σήμερα ένα τηλεοπτικό οδοιπορικό video του δημοσιογράφου Γιώργου Κουβαρά στα Σκόπια όπου επιχειρείται μέσα από δηλώσεις και καταγραφή της κατάστασης με εικόνα και ήχο να δοθούν απαντήσεις σε καυτά ερωτήματα που τέθηκαν τα τελευταία 24ωρα πριν την σημερινή προσέλευση στις κάλπες.
Η DW σε εκτενές της άρθρο για το σημερινό δημοψήφισμα αναφέρει πως ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν επισκεφτεί τα Σκόπια τόσοι πολλοί διπλωμάτες, όσοι αυτόν τον Σεπτέμβρη. «Ήρθαν για να στηρίξουν την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ εν όψει του σημερινού δημοψηφίσματος. Οι πολίτες της ΠΓΔΜ καλούνται στις κάλπες για να αποφασίσουν εάν, αποδεχόμενοι την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία», επιθυμούν την ένταξη της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ», σημειώνει η DW.
Υποτονική προεκλογική καμπάνια
Η αλήθεια είναι ότι τίποτα στο κέντρο των Σκοπίων δεν θυμίζει ότι οι πολίτες ψηφίζουν για ένα θέμα που επί 27 χρόνια βρισκόταν στο επίκεντρο διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ελλάδας και της FYROM. Στην πόλη μόνο κάποιες αφίσες που δίνουν τον τόνο στην προοπτική ένταξης της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ από την μία και κάποιες ίσως μικρές σιωπηλές διαμαρτυρίες εκείνων που εναντιώνονται θυμίζουν ότι προσέρχονται οι ψηφοφόροι για να πουν ΝΑΙ ή ΟΧΙ στην Συμφωνία των Πρεσπών.
Δεν έγιναν μεγάλες συγκεντρώσεις δεν πραγματοποιήθηκαν μεγάλες αντιπαραθέσεις στα ΜΜΕ και όμως πίσω από την «ήρεμη εικόνα» η χώρα επί της ουσίας είναι διαιρεμένη. Η προεκλογική περίοδος ήταν υποτονική Σκόπια, και αυτό για τον πολιτικό αναλυτή Πέταρ Αρσόφσκι σαφέστατα οπαδό του ΝΑΙ, γίνεται για δύο λόγους.
Δεν άλλαξαν οι εκλογικοί κατάλογοι
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις το ΝΑΙ θα επικρατήσει ωστόσο ανοιχτό παραμένει το ποσοστό της αποχής των ψηφοφόρων καθώς οι εκλογικοί κατάλογοι δεν έχουν αναθεωρηθεί την τελευταία 20ετία και καταγράφουν 1.800 χιλιάδες ψηφοφόρους, αριθμό που αμφισβητεί η ίδια η κυβέρνηση καθώς για να ξεπεράσει το 50% θα πρέπει να ψηφίσουν πάνω από 900 χιλιάδες, κάτι πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο. Κυβερνητική πηγή των Σκοπίων δήλωσε ότι ο πραγματικός αριθμός δεν ξεπερνά το 1,5 εκατομμύριο.
Να γιατί τα τελευταία 24ωρα οι οπαδοί του ΝΑΙ δίνουν τον τόνο στον συμβουλευτικό χαρακτήρα του δημοψηφίσματος. Για τον Πέταρ Αρσόφσκι «το δημοψήφισμα είναι συμβουλευτικό. Δεν έχει νομική ισχύ. Η μόνη σημασία που έχει είναι αν θα υπάρξει αρκετή συμμετοχή ανθρώπων. Γιατί αυτό θα μεταφραστεί σε πολιτική πίεση στη Βουλή».
Πιστεύω τελικά συνεχίζει, «ότι το δημοψήφισμα θα είναι τεράστια επιτυχία γιατί μια μεγάλη πλειοψηφία ανθρώπων θέλει να υποστηρίξει αυτή τη συμφωνία».
Ερωτηθείς να σχολιάσει την συμφωνία με την Αθήνα, ανέφερε: «Φαίνεται να υπάρχει μια νέα γενιά πολιτικών εδώ και στην Ελλάδα που φαίνονται διατεθειμένοι να αποκολληθούν από το παρελθόν και να κοιτάξουν στο μέλλον. Οπότε κατ'' αυτή την έννοια η συμφωνία είναι ένας συμβιβασμός . Αυτή η χώρα εγκαταλείπει το μύθο της για την αρχαία ιστορία της και κοιτάζει το μέλλον και η Ελλάδα βεβαίως αναγνωρίζει ότι υπάρχει μία Εθνικότητα και μία γλώσσα που μπορούν να αποκαλούν τους εαυτούς τους Μακεδόνες .
Υπό αυτή την έννοια μιλάμε και για τις δύο πλευρές αλλά είναι ένα συμβιβασμός τα αποτελέσματα του οποίου είναι μείον μία διαμάχη στα Βαλκάνια που είναι καλό για όλους. Φαίνεται πως υπάρχει η αίσθηση στην Διεθνή Κοινότητα ότι αυτή η ευκαιρία είναι μεγάλη.
Γι'' αυτό νομίζω για γεωστρατηγικούς λόγους, για να κρατηθεί η περιοχή μακριά από την Ρωσική επιρροή, να επεκταθούν τα όρια του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επίσης για υποστηριχθούν τα αναδυόμενα άστρα των πρωθυπουργών Ζάεφ και Τσίπρα που έδειξαν νέους τρόπους στην επίλυση αντιπαραθέσεων, για αυτό και η διεθνής κοινότητα είναι πολύ ενεργή εδώ» δήλωσε ο Πέταρ Αρσόφσκι
Το επόμενο βήμα
Πάντως οι υποστηριχτές του ΟΧΙ επιμένουν ότι χωρίς το 50% δεν υπάρχει νομιμοποίηση. Η καθηγήτρια Φιλοσοφίας Μπιλιάνα Βάνσκοβα μιλάει για «στημένο σόου» που θα παιχτεί από την επόμενη μέρα από την κυβέρνηση χρησιμοποιώντας σκληρή γλώσσα στην συνέντευξή της
«Κατά την άποψή μου το δημοψήφισμα είναι ένα καθαρό reality show. Δεν σημαίνει τίποτα γιατί είναι σόου για να δώσει εγκυρότητα για το επόμενο στάδιο, βασικά το κρίσιμο στάδιο είναι η βουλή όπου θα γίνει η αναθεώρηση του συντάγματος και πιστεύω πως τα σημαντικά ξεκινούν την Δευτέρα.
Η Κυριακή είναι ένα σόου για το διεθνές κοινό, για το εγχώριο κοινό. Η γνώμη των ψηφοφόρων είναι εντελώς άσχετη γιατί , όπως είπα, το δημοψήφισμα αντιτίθεται στο Σύνταγμα και η καμπάνια ήταν παράνομη. Ήταν γεμάτη εκφοβισμούς και παρατυπίες και τελικά αυτό το δημοψήφισμα δεν είναι υποχρεωτικό. Που σημαίνει ότι η πολιτική ελίτ πιθανότατα θα πει «σας ευχαριστούμε για την γνώμη σας αλλά θα προχωρήσουμε».
Το επόμενο βήμα για τον Πέταρ Αρσόφσκι σχολιάζοντας τι θα κάνει ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ είναι η Βουλή. «Να προσπαθήσει να πάρει την πλειοψηφία των 2/3 εγκαίρως για να επικυρώσει την συμφωνία ώστε ο Τσίπρας να επικυρώσει την συμφωνία στην Ελλάδα.
Πάντως από χθες η κυβέρνηση έστειλε στο διεθνή τύπο ένα μακροσκελές κείμενο το οποίο αναφέρεται στο ιστορικό των διαπραγματεύσεων στους συμβιβασμούς όλων των πλευρών τονίζοντας ότι η διαδικασία επικύρωσης θα έχει αίσιο τέλος.
