Ιστορική μέρα η σημερινή για τη Θεσσαλονίκη, καθώς παραδόθηκε το Μετρό. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης… πάτησε συμβολικά το κουμπί για το πρώτο επίσημο δρομολόγιο του μέσου σταθερής τροχιάς που μπαίνει από σήμερα στον συγκοινωνιακό χάρτη της πόλης.
Ένα εμβληματικό έργο που πέρασε από... σαράντα κύματα μέσα σε μια περίοδο περίπου τεσσάρων δεκαετιών όπου η πόλη ταλαιπωρήθηκε και διχάστηκε, με τις λαμαρίνες να στοιχειώνουν το κέντρο, τις επιχειρήσεις να κλείνουν και το μετρό να μετατρέπεται στο πιο σύντομο… ανέκδοτο με τους πολίτες να μην πιστεύουν πως θα το δουν να ολοκληρώνεται και να προβλέπουν πως θα παραμείνει στη… σφαίρα της φαντασίας.
Και σήμερα, 38 χρόνια μετά την πρώτη εξαγγελία για τη δημιουργία του μετρό και 18 από την υπογραφή της σύμβασης, τα χαμόγελα περίσσευαν στη σεμνή τελετή των εγκαινίων. Εμφανώς ικανοποιημένος αλλά και αισιόδοξος για την επόμενη μέρα της Θεσσαλονίκης ήταν ο πρωθυπουργός ο οποίος από το 2019 είχε πάρει το… θέμα προσωπικά «δείχνοντας» τη μόνη λύση του προβλήματος στον Σταθμό Βενιζέλου και προχωρώντας στην κατασκευή του με απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων. Μάλιστα το συγκεκριμένο έργο βρέθηκε στην ατζέντα των συσκέψεων στο Μέγαρο Μαξίμου από την πρώτη στιγμή που η Νέα Δημοκρατία ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας.
«Αυτή η πολύ μεγάλη μέρα δεν προσφέρεται για πολλά λόγια. Σήμερα μιλά από μόνο του το ίδιο το έργο, το πιο σύγχρονο Μετρό της Ευρώπης, όπως αξίζει στη Θεσσαλονίκη», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και έκανε λόγο για ένα σύμβολο προόδου της Μακεδονίας και ολόκληρης της Ελλάδας. Και πρόσθεσε: «Ακούααμε για τις αμέτρητες δυσκολίες που συνάντησε αυτό το έργο, για να αναδείξει τα σπάνια μνημεία που έκρυβε στα σπλάχνα του αυτός ο ιστορικός τόπος. Κρατώ τη δημόσια δέσμευση του κ. Εξάρχου πως η επέκταση στην Καλαμαριά θα είναι έτοιμη τον Νοέμβριο του 2025. Σε αυτή την εμπειρία καθρεφτίζονται όλες οι παθογένειες της χώρας, που θέλουμε να αφήσουμε πίσω, της γραφειοκρατίας, της πολιτικής ατολμίας και των καθυστερήσεων που αύξησαν το κόστος του έργου κοντά στα 3 δισ. ευρώ. Σήμερα, όσοι είχα αμφιβολίες, θα αλλάξουν γνώμη όταν δουν το αποτέλεσμα. Σήμερα έχουμε μπροστά μας και το Μετρό και τα Αρχαία, που αποτελούν απάντηση στις αμφιβολίες κάθε Θεσσαλονικιού.
Στέρεψαν τα λόγια. Γιορτάζουμε σήμερα ένα ορόσημο που ελπίζω να γίνει στέρεη γέφυρα αλήθειας και εμπιστοςύνης μεταξύ Πολιτείας και πολιτών. Είμαι περήφανος που παραδίδω αυτό το έργο, που είχε εντάξει στον προϋπολογισμό του 1976 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής». Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός κατευθύνθηκε στο Κέντρο Ελέγχου για να πατήσει συμβολικά το κουμπί που έθεσε σε κίνηση τον πρώτο συρμό του μετρό Θεσσαλονικης με τους πολίτες να έχουν ήδη συγκεντρωθεί έξω από τους σταθμούς περιμένοντας με ανυπομονησία το πρώτο δρομολόγιο.
Η Θεσσαλονίκη αλλάζει σελίδα
Νωρίτερα στην ομιλία του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας τόνισε: «Το Μετρό της Θεσσαλονίκης είναι εδώ, σήμερα βιώνουμε ιστορικές στιγμές. Το εμβληματικό αυτό έργο έχει μακρά διαδρομή, αποτέλεσε αντικείμενο σφοδρών πολιτικών και όχι μόνο αντιπαραθέσεων που προκάλεσαν καθυστερήσεις. Απέναντι σε αυτή τη δυσάρεστη πραγματικότητα, εργάστηκαν πολλοί άνθρωποι για να κάνουν πραγματικότητα αυτό το έργο, πίστεψαν και συνέβαλαν στην πραγματοποίησή του. Το Μετρό της Θεσσαλονίκης αποτελεί απτή απόδειξη πως η κυβέρνηση της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη υπηρετεί αυτή την πραγματικότητα με πράξεις και όχι με λόγια. Η Θεσσαλονίκη αποκτά και Μετρό και Αρχαία όπως ακριβώς είχαμε δεσμευτεί. Παραδίδουμε ένα από τα μεγαλύτερα τεχνικά έργα στην Ελλάδα, η Θεσσαλονίκη αποκτά από τα πιο σύγκχρονα Μετρό της Ευρώπης. Μετά την ολοκλήρωση της επέκτασης στην Καλαμαριά, στο τέλος του 2025, προβλέπεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 340.000 επιβάτες. Η Θεσαλονίκη αλλάζει σελίδα, η σημερινή είναι η ημέρα της αυτοπεποίθησης για την πόλη».
Το τέλος ενός κύκλου
«Είναι πραγματικά πολύ μεγάλος ο ενθουσιασμός και η συγκίνησή μου που παραδίδεται το μετρό της Θεσσαλονίκης στους πολίτες της. Για κάποιους από εμάς η σημερινή ημέρα είναι το τέλος ενός κύκλου. Ακούω τους περισσότερους να λένε ήμουν νιος και γέρασα και από μια άποψη ναι έχουν δίκιο. Τελικά όμως κατέληξε ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα. Η πραγματικότητα είναι μπροστά μας» τόνισε ο υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος.
Ο ίδιος έκανε ειδική μνεία στον Σωτήρη Κούβελα και στον Γιάννη Μπουτάρη, ενώ ευχαρίστησε του Θεσσαλονικείς για την υπομονή τους.
«Είναι δύσκολο να το πιστέψουμε, αλλά η Θεσσαλονίκη απ τα βό σήμερα έχει μετρό και μάλιστα ένα από τα πιο σύγχρονα της Ευρώπης», επισήμανε, μεταξύ άλλων, ο επίτροπος Μεταφορών και Τουρισμού Απόστολος Τζιτζικώστας. Μάλιστα αυτό που, όπως είπε χαρακτηριστικά, τον γεμίζει υπερηφάνεια είναι ότι το έργο ξεκίνησε και ολοκληρώνεται με κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας. Υπογράμμισε δε πως «τα σημερινά εγκαίνια του μετρό της πόλης μου είναι η τελευταία μου πράξη ως περιφερειάρχη και η πρώτη μου ως Ευρωπαίου επιτρόπου.
Είναι ένα ορόσημο για την πόλη, γιατί το μετρό ήταν όραμα για τον τόπο μας, ένα όραμα για να μεταμορφώσουμε την πόλη μας, να φέρουμε τη Θεσσαλονίκη πιο κοντά στο μέλλον. Και είναι αλήθεια ότι κατά καιρούς το έργο μετατράπηκε σε εφιάλτη για τους πολίτες. Τώρα όμως είναι πραγματικότητα και γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης μας». Ο κ. Τζιτζικώστας υπογράμμισε πως η επέκταση του Μετρό προς τη Δυτική Θεσσαλονίκη πρέπει να είναι προτεραιότητα και διαβεβαίωσε πως θα παρακολουθει την εξέλιξη του έργου με τη νέα του ιδιότητα.
Η Θεσσαλονίκη έχει μια επιλογή
«Είναι μια ημέρα ορόσημο για τη Θεσσαλονίκη. Υποδεχόμαστε ένα έργο με πράξεις και όχι θεωρίες. Το σημαντικότερο συγκοινωνιακό έργο μάς καλωσορίζει σε μια νέα πραγματικότητα. Σήμερα γίνεται το πρώτο σημαντικό βήμα για να κλείσει μια εκκρεμότητα» είπε, μεταξύ άλλων, στην ομιλία ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης και πρόσθεσε: “Οι δεκαετίες που απαιτήθηκαν δεν παραγράφονται έχουμε, όμως, την αποφασιστικότητα να τηρούμε τα χρονοδιαγράμματα στην ώρα τους. Η Θεσσαλονίκη έχει μια επιλογή να πάει παρακάτω να κοιτάξει μπροστά. Με αισιοδοξία, πίστη και αποφασιστικότητα. Το έργο ολοκληρώθηκε κερδίζοντας το στοίχημα της ανάδειξης της κληρονομιάς αυτής της πόλης. Η Θεσσαλονίκη δεν αλλάζει απλά μεταφορικό επίπεδο με τη λειτουργία του μετρό, αλλά βρίσκεται και στην παγκόσμια πρωτοτυπία με τον σταθμό της Βενιζέλου. Σήμερα η Θεσσαλονίκη ανοίγει τον βηματισμό της, ανεβαίνει επίπεδο και τολμά την επανεκκίνηση της πάνω στις ράγες του μετρό».
Στην εξέλιξη των εργασιών που αφορούσαν στην αποκάλυψη, διαχείριση και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων αναφέρθηκε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ενώ στην πρώτη επικοινωνία που είχε με τον πρωθυπουργό αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου AKTOR, Αλέξανδρος Εξάρχου.
«Ένα χρόνο πριν δέχτηκα ένα τηλεφωνώ από τον πρωθυπουργό ο οποίος μου είπε: «πες μας τι θες αλλά τον Νοέμβριο του 2024 το θέλω έτοιμο». Και συνέχισε: «Περάσαμε δύσκολες μέρες, κάναμε ό,τι ήταν δυνατό. Με τη βοήθεια της κυρίας Μενδωνη, του κ. Σταϊκούρα και του κ. Ταχιαου. Η παράδοση δεν θα ήταν δυνατή εάν δεν υπήρχε αυτός ο συνδυασμός πολιτικής βούλησης και εργασιών. Πιστεύω ότι φτιάξαμε ένα εξαιρετικό έργο. Η Θεσσαλονίκη απέκτησε μέτρο που πολλές χώρες στον κόσμο θα ζήλευαν».
Σύγχρονο, ασφαλές, αξιόπιστο
«Όταν είπαμε ότι θα εγκαινιάσουμε σήμερα το μετρό κάποιοι δεν μας πίστεψαν. Ίσως και δικαίως. Το κάναμε όμως. Η Θεσσαλονίκη αποκτά ένα μέσο σταθερής τροχιάς, σύγχρονο, ασφαλές, αξιόπιστο και φιλικό προς το περιβάλλον» τόνισε στην ομιλία του ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικό Μετρό Νίκος Κουρέτας κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στον Σταθμό Βενιζέλου, ενώ ευχαρίστησε τους εκπροσώπους της Πολιτείας και ιδιαίτερα τον πρωθυπουργό για τη βοήθειά τους.
Ποιοι είναι οι 13 σταθμοί που άνοιξαν
Οι «πύλες» των σταθμών της βασικής γραμμής του Μετρό άνοιξαν σήμερα για το επιβατικό κοινό που για τέσσερις μέρες (έως την Τρίτη 3 Δεκεμβρίου) θα μετακινείται δωρεάν.
Η βασική γραμμή των 9,6 χλ. έχει δύο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς, ενώ το κοινό θα μετακινείται με 18 υπερ- αυτόματους συρμούς τελευταίας τεχνολογίας χωρίς οδηγό.
Οι 13 σταθμοί της γραμμής από τα δυτικά προς τα ανατολικά έχουν ως εξής: Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός – Δημοκρατίας – Βενιζέλου – Αγία Σοφία – Σιντριβάνι – Πανεπιστήμιο – Παπάφη – Ευκλείδης – Φλέμινγκ – Ανάληψη – 25ης Μαρτίου – Βούλγαρη – Νέα Ελβετία.
Η διαδρομή από το ένα άκρο της βασικής γραμμής έως το άλλο διαρκεί 17 λεπτών μαζί με τις στάσεις με τη μέση ωριαία ταχύτητα του κάθε συρμού στα 40 χλμ/ώρα και τη μέγιστη στα 80 χλμ/ώρα. Αυτό σημαίνει πως η χρονική απόσταση ανάμεσα σε δύο σταθμός είναι μόλις 40 δευτερόλεπτα.
Η αναμενόμενη ημερήσια επιβατική κίνηση στο μετρό Θεσσαλονίκης εκτιμάται σε 254.000 επιβάτες. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Ελληνικό Μετρό, 18.000 επιβάτες θα μετακινούνται με το μετρό ανά ώρα και ανά κατεύθυνση, ενώ με την ενσωμάτωση της επέκτασης της Καλαμαριάς το 2025 θα προστεθούν άλλοι 78.000 με 80.000 επιβάτες/ημερησίως.
Η αναμονή στους σταθμούς θα είναι αρχικά στα 3,5 λεπτά και θα μειωθεί στο 1,5 λεπτό με τη λειτουργία της επέκτασης προς Καλαμαριά και την ενσωμάτωση και άλλων 15 νέων συρμών στους οποίους μπορούν να επιβιβάζονται 465 άτομα (καθήμενοι και όρθιοι).
Οι επόμενοι 5 σταθμοί
Εντός του 2025 αναμένεται να ολοκληρωθεί η επέκταση –μήκους 4,78 χλμ- προς την Καλαμαριά που ήδη βρίσκεται σε προχωρημένη φάση κατασκευής- με άλλους 5 σταθμούς: Βούλγαρη, Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη, Μίκρα.
Μετρό: Μελέτη ανάπτυξης έως το 2040
Δύο νέες γραμμές και νέους κλάδους προβλέπει η Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης (ΜΑΜΘ). Οι γραμμές αυτές θα καλύπτουν σχεδόν όλο το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, από το Κορδελιό μέχρι το αεροδρόμιο κι από τον Άνω Εύοσμο μέχρι την Τούμπα, τη Χαριλάου και την Πυλαία. Συγκεκριμένα η Μελέτη «βλέπει» πως το 2040 το Μετρό της πόλης θα μπορούσε να λειτουργεί με 44 σταθμούς σε μήκος 48 χιλιομέτρων και να μεταφέρει περίπου 680.000 επιβάτες ημερησίως.
Τα σενάρια επί χάρτου δίνουν έμφαση δίνεται στη δυτική και βορειοδυτική Θεσσαλονίκη, ενώ προβλέπεται μελλοντική επέκταση προς Θέρμη, με προοπτική το Μετρό να φτάσει τελικά στο αεροδρόμιο (υπόγεια και όχι υπέργεια, όπως είχε κατά καιρούς ακουστεί) και μέχρι την περιοχή Τσαΐρια στην Περαία, όπου δημιουργείται το Thess INTEC.
Οι σχετικές ανακοινώσεις είχαν γίνει τον περασμένο Μάιο κατά την παρουσίαση της ΜΑΜΘ στους Αμπελόκηπους, παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη γενική συγκοινωνιακή μελέτη της πόλης τα τελευταία 25 χρόνια από την οποία προέκυψε ότι οι περιοχές με τη μεγαλύτερη αναπτυξιακή προοπτική στο πολεοδομικό συγκρότημα είναι αυτές της βορειοδυτικής Θεσσαλονίκης.
Η συγκεκριμένη μελέτη προβλέπει επέκταση της βασικής γραμμής προς τη Σταυρούπολη και προς τα νοσοκομεία Παπαγεωργίου και 424 επί της περιφερειακής οδού.
Η νέα, δεύτερη γραμμή που προτείνεται από τη μελέτη, έχει δύο κλάδους και είναι η πρώτη που αφορά τον Άνω Εύοσμο με το τέρμα σε Χαριλάου και Πυλαία, ενώ προβλέπεται και επέκταση προς το ΚΤΕΛ «Μακεδονία» και προς το Κορδελιό.