Η βιβλική καταστροφή στη Θεσσαλία είναι αποτέλεσμα μιας πρωτοφανούς θεομηνίας που έπληξε τη χώρα μας και αποτελεί ίσως απόδειξη ότι αντίστοιχα φαινόμενα που παρακολουθούσαμε από τους τηλεοπτικούς δέκτες μας να συμβαίνουν σε κυκλώνες στην Αμερική ή στην Νοτιοανατολική Ασία, θα αποτελούν μια νέα πραγματικότητα και στην Ευρώπη.
Οι ευθύνες όχι μόνο της διαχείρισης αυτής της εξαιρετικά έκτακτης κατάστασης αλλά και της εξάντλησης των δυνατοτήτων πρόληψης των καταστροφών ανήκει φυσικά στην κυβέρνηση, όσο κι αν οι παθογένειες χρόνων τόσο στην Πολιτική Προστασία, στις υποδομές αλλά και στη διαμόρφωση ενός σχεδίου δημοσίων έργων με ορίζοντα δεκαετιών με πρόβλεψη ακόμη και εξαιρετικά ακραίων σεναρίων, έχουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης που υπερβαίνει τη θητεία μιας, δύο η τριών κυβερνήσεων.
Όμως οι σοβαρές περιβαλλοντικές κρίσεις του φετινού καλοκαιριού ανέδειξαν τις αδυναμίες της οργανωμένης Πολιτείας στην αντιμετώπιση τέτοιας έκτασης καταστροφών αλλά και την αστοχία πολλών κυβερνητικών σχεδιασμών.
Το επιτελικό κράτος, κινδυνεύει να καταρρεύσει όπως τα παλιότερα σχέδια για τον «εκσυγχρονισμό», την «επανίδρυση του κράτους» την «αλλαγή όλων(αλλάζουμε ή βουλιάζουμε)» ...
Ο κ. Μητσοτάκης πέτυχε την εντυπωσιακή νίκη του 41% στις τελευταίες εκλογές καθώς έπεισε ευρύτατα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας να υπερβούν τα κομματικά ή ιδεολογικά πλαίσια και να τον στηρίξουν σε μια προσπάθεια πραγματικής αλλαγής εκ βάθρων του Κράτους.
Όμως το επιτελικό κράτος δεν μπορεί να ταυτίζεται απλώς με ένα σφιχτό πιθανόν και αποτελεσματικό επιτελείο γύρω από τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου, είναι κάτι πολύ πιο ευρύ και πρέπει να πάει πολύ πιο βαθιά για να μπορέσει πραγματικά να οδηγηθούμε σε αυτή την αλλαγή.
Το δείγμα γραφής με τη συγκρότηση του πιο πολυμελούς στην ιστορία Υπουργικού Συμβουλίου, ήταν απογοητευτικό καθώς είναι προφανές ότι η πολυδιάσπαση η επικάλυψη αρμοδιοτήτων αλλά και πρακτικά η ύπαρξη τόσων μελών της κυβέρνησης καθιστά ακόμη πιο δύσκολο τον συντονισμό της. Και συγχρόνως προσθέτει σε μαλθακότητα η οποία ήταν ήδη εμφανής από την επομένη των εκλογών όταν οι περισσότεροι υπουργοί και υφυπουργοί απλώς επέλεξαν διακριτικά να αναπαυθούν από την μακράς διαρκείας προεκλογική καμπάνια.
Στην επιλογή προσώπων ο πρωθυπουργός εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων έδειξε να παραμένει στην πεπατημένη, με τήρηση εσωτερικών ισορροπιών και τακτοποίηση προβεβλημένων στελεχών ακόμη και εάν ούτε οι περγαμηνές τους ούτε η προϋπηρεσία τους σε κυβερνητικές θέσεις αποτελούσαν εγγύηση για την καταλληλότητά τους στις συγκεκριμένες θέσεις ενώ αποτυχόντες πολιτευτές βρήκαν και πάλι αποκούμπι σε κρατικές θέσεις.
Αυτό ίσως είναι το μικρότερο πρόβλημα, καθώς, εφόσον το έχει αντιληφθεί ήδη ο κ. Μητσοτάκης, έχει και τον χρόνο και το πολιτικό κεφάλαιο για να κάνει διορθωτικές κινήσεις
Από κει και πέρα όμως υπάρχει η ουσία του προβλήματος. Η παθογένεια δεκαετιών αν όχι από την ίδρυση του ελληνικού κράτους.
Η απουσία αξιοκρατίας στη στελέχωση ακόμη και θεσμών που έπρεπε να είναι υπερκομματικοί, η πολυνομία, η έλλειψη αποτελεσματικών ελέγχων και η λογοδοσία, η επικάλυψη αρμοδιοτήτων η επικράτηση της «δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας ακόμη και σε επιχειρησιακούς μηχανισμούς και θεσμούς, το βόλεμα ημετέρων και το πελατειακό κράτος, η υπολειτουργία των θεσμών της Αυτοδιοίκησης, η απουσία από κρίσιμες θέσεις ειδικών τεχνοκρατών, και η έλλειψη σχεδιασμού και οράματος.
Οι επικεφαλής της Πυροσβεστικής ή της Αστυνομίας που επιλέγονται όχι στη βάση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων και προσόντων τους. Οι Άρχοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που περιορίζονται σε διαχειριστικές και συνήθως επιφανειακές δράσεις βιτρίνας, η παντελής απουσία ελέγχου του τρόπου που δαπανάται το δημόσιο χρήμα για έργα υποδομής, η υποστελέχωση μηχανισμών που αφορούν την Δασοπροστασία αλλά και την διαχείριση υδάτινων πόρων, είναι ζητήματα που τα αντιμετωπίσαμε φέτος το καλοκαίρι.
Και έρχονται ακόμη στο φως μηνύματα που δείχνουν ότι ακόμη και ο τελευταίος ίσως θεσμός που λειτουργεί στοιχειωδώς με συνοχή και συνέπεια, ο Στρατός έχει και αυτός τις μαύρες τρύπες του. Όπως στην Αγχίαλο, όπως με τα καθηλωμένα εδώ και καιρό ελικόπτερα έρευνας και διάσωσης, με τα μειωμένα αντανακλαστικά της άμεσης ανάληψης δράσης στη Θεσσαλία χωρίς να πέφτει στην παγίδα του «συντονισμού» με τις άλλες αρμόδιες δομές της Πολιτείας.
Είναι προφανές ότι πια δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε νέες και ζωτικής σημασίας πλέον προκλήσεις, με τα φθαρμένα και αποτυχημένα εργαλεία του παρελθόντος. Συνεχίζοντας έτσι, απλώς παραδιδόμαστε ως χώρα στο έλεος των φυσικών καταστροφών, στο έλεος κάθε επιβουλής.
Και αυτό είναι η μεγάλη ευθύνη της κυβέρνησης πλέον. Όχι απλώς να μοιραστούν μερικά δισεκατομμύρια σε αποζημιώσεις, σε υποσχέσεις για παροχές σε όσους έχασαν τους ανθρώπους τους, τις περιουσίες τους, τα σπίτια τους, που όπως στην περίπτωση και του Ιανού πολλές φορές κατέληξαν σε εντελώς λάθος παραλήπτες..
Υπάρχει ανάγκη διαμόρφωσης σχεδίου Εθνικής Ανασυγκρότησης που αφορά όλους μας και όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Με βαθιές τομές στο Δημόσιο, υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών που εφαρμόζονται σε χώρες της Ε.Ε., με συστράτευση ειδικών από την Ελλάδα, τη Διασπορά και το εξωτερικό…
Οι αυτάρεσκες δηλώσεις της κυβέρνησης ότι σχεδόν όλα έγιναν σωστά, οι μυωπικές και μικροκομματικές αντιδράσεις της αντιπολίτευσης ότι για όλες τις φυσικές καταστροφές ευθύνεται η κυβέρνηση και τίποτα δεν γίνεται σωστά, δεν βοηθούν ούτε στην αντιμετώπιση της σημερινής κατάστασης ούτε στην θωράκιση της χώρας για το μέλλον.
Και δυστυχώς σχεδόν 13 χρόνια μετά, γίνεται πάλι επίκαιρο το «αλλάζουμε ή βουλιάζουμε»(και στην κυριολεξία πλέον).
Εάν αυτή η εθνική προσπάθεια δεν ξεκινήσει τώρα, τότε απλώς θα παραμένουμε θεατές, περιμένοντας την επόμενη καταστροφή..