Η επιχειρηματική είδηση της χθεσινής ημέρας ήταν χωρίς καμία αμφιβολία η πρόταση εξαγοράς που έκανε στην Anglo American (AAL LONDON) η μεγαλύτερη ιδιωτική εξορυκτική εταιρεία του κόσμου, η BHP (BHP LONDON, NYSE, SYDNEY). Η Anglo American έχει την έδρα της στο Λονδίνο, ενώ η BHP στην Μελβούρνη της Αυστραλίας αλλά και οι δύο έχουν σημαντική παρουσία σε διάφορα μέταλλα σε πολλές χώρες του κόσμου.
Η BHP προσφέρει στους μετόχους της Anglo American την δυνατότητα να ανταλλάξουν τις μετοχές τους σε αυτήν με μετοχές στην BHP. Η προσφορά είναι πραγματική αλλά προς το παρόν είναι σε κάπως ανεπίσημο στάδιο, καθώς σύμφωνα με το βρετανικό δίκαιο η BHP έχει προθεσμία μέχρι τις 22 Μαΐου για να προχωρήσει σε επίσημη πρόταση ή να αποχωρήσει. Αυτό προφανώς θα εξαρτηθεί από την αντίδραση του διοικητικού συμβουλίου της Anglo American (εφεξής χάριν συντομίας Anglo) που θα εξετάσει τους όρους της προτεινόμενης συμφωνίας.
Αυτό που ξέρουμε προς το παρόν, πέρα από το ότι η πρόταση δεν περιλαμβάνει καταβολή μετρητών αλλά μόνο ανταλλαγή μετοχών, είναι πως στην περίπτωση που η πρόταση γίνει δεκτή, η Anglo American θα πρέπει να «απαλλαγεί» από τις συμμετοχές της σε δύο μεγάλες εξορυκτικές επιχειρήσεις στη Νότια Αφρική: την Anglo American Platinum (AMS JOHANNESBURG) και την Kumba Ore Limited (KIO JOHANNESBURG).
Η Anglo κατέχει το 80% της AMS και το 70% της KIO και η «απαλλαγή» από αυτές τις συμμετοχές θα γίνει μέσω της μεταβίβασης αυτών των μεριδίων στους μετόχους της. Το θέμα μας όμως δεν είναι τόσο το τι θα γίνει ακριβώς με τις θυγατρικές της Anglo και οι επιμέρους όροι της πρότασης εξαγοράς, ούτε η σημαντική άνοδος που σημείωσε η μετοχή της Anglo. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και τις εκτιμήσεις του διεθνούς Τύπου, ο λόγος για τον οποίον η BHP θέλει να αποκτήσει την Anglo είναι οι δραστηριότητες της τελευταίας στον τομέα του χαλκού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που βρήκαμε στο Bloomberg, η BHP ήταν στο 2023 μέσα στην πρώτη τριάδα των επιχειρήσεων εξόρυξης χαλκού. Πρώτη ήταν η κρατική χιλιανή εταιρεία Codelco, με 1,33 εκατομμύρια μετρικούς τόνους χαλκού, δεύτερη η αμερικανική Freeport Mc Moran (FCX NYSE), με 1,27 εκατομμύρια και τρίτη η BHP με 1,22 εκατομμύρια τόνους.
Η Anglo βρέθηκε στην έκτη θέση με 830.000 χιλιάδες μετρικούς τόνους. Αν οι δύο επιχειρήσεις ενωθούν, θα βρεθούν με διαφορά στην πρώτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης και το μερίδιο τους στην ετήσια παγκόσμια παραγωγή θα γίνει της τάξης του 8%, σύμφωνα πάντα με τον διεθνή Τύπο.
Σημαντικό εδώ είναι το γεγονός πως τα ορυχεία χαλκού της Anglo βρίσκονται κυρίως στην Νότια Αμερική και δευτερευόντως στην Αυστραλία, δηλαδή σε κατά τεκμήριο αρκετά ασφαλείς περιοχές όσον αφορά την πιθανότητα εμφάνισης διενέξεων με την κρατική εξουσία. Για την BHP, αυτή δεν είναι η πρώτη επεκτατική κίνηση στην αγορά χαλκού. Το 2023 εξαγόρασε την αυστραλιανή Oz Mines πληρώνοντας περίπου 6,4 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε μετρητά.
Καθώς η χρηματιστηριακή αξία της Anglo American ήταν χθες, μετά τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών, κοντά στα 35 δισεκατομμύρια δολάρια, είναι φανερό πως ο Mike Henry, διευθύνων σύμβουλος της BHP, αποφάσισε να κινηθεί πολύ πιο επιθετικά, πιθανότατα για να προλάβει κάποιον ανταγωνιστή που θα ήθελε τα ορυχεία χαλκού της Anglo.
Είναι γνωστή η επιθυμία της Rio Tinto (RIO NYSE, LONDON, SYDNEY), της δεύτερης μεγαλύτερης εξορυκτικής εταιρείας στον κόσμο, να αυξήσει τις δραστηριότητές της στον τομέα του χαλκού. Γνωστή είναι και η αντίστοιχη επιθυμία μίας άλλης μεγάλης εξορυκτικής επιχείρησης, της Glencore (GLEN LONDON), η οποία το 2023 εξόρυξε περίπου 900.000 μετρικούς τόνους χαλκού και πριν περίπου έναν χρόνο προσπάθησε να εξαγοράσει την καναδική Teck Resources (TECK NYSE, TECK-B TORONTO) η οποία έχει σημαντικές δραστηριότητες στον τομέα του χαλκού.
Η προσπάθεια αυτή απέτυχε αλλά είναι σχεδόν βέβαιο πως η Glencore δεν πρόκειται να μείνει έξω από το παιχνίδι των εξαγορών και συγχωνεύσεων τώρα που μπήκε δυνατά μέσα και η BHP.
Στο παιχνίδι όμως είναι και μεγάλα χρυσωρυχεία, όπως η Newmont (NEM NYSE), η οποία απέκτησε πέρυσι σημαντική θέση στην αγορά χαλκού όταν εξαγόρασε την αυστραλιανή Newcrest η οποία εκτός από ορυχεία χρυσού είχε και χαλκού. Η δεύτερη, μετά την Newmont, εταιρεία χρυσού δηλαδή η Barrick (GOLD NYSE) δεν έχει κρύψει και αυτή την επιθυμία της να αποκτήσει θέση στον χαλκό. Ενδεικτικό του μεγάλου ενδιαφέροντος για τον χαλκό είναι και το γεγονός πως σημαντικός αριθμός μεγάλων εταιρειών έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την απόκτηση μεριδίου στα ορυχεία χαλκού στη Ζάμπια της καναδικής First Quantum Minerals (FM TORONTO).
Υπενθυμίζουμε, εδώ, πως η First Quantum κινδυνεύει να «χάσει» το μεγάλο της ορυχείο στον Παναμά μετά από απόφαση των τοπικών αρχών. Όπως είχαμε δει στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου (Πώς ένα δικαστήριο ταράζει την παγκόσμια αγορά χαλκού), η παύση της λειτουργίας αυτού του ορυχείου στον Παναμά θα μπορούσε να δημιουργήσει σοβαρή αναταραχή στην παγκόσμια αγορά χαλκού καθώς από το Cobre Panama προερχόταν το 1,50% της ετήσιας παγκόσμιας παραγωγής.
Μερικούς μήνες μετά, φαίνεται πως το κλείσιμο του παναμέζικου ορυχείου συνδέεται σε σημαντικό βαθμό με την έντονη άνοδο της τιμής του χαλκού μέσα στο 2024. Η τιμή του «κόκκινου» μετάλλου που είναι το πιο απαραίτητο συστατικό για την «πράσινη μετάβαση» ξεπέρασε πριν έναν μήνα τα 4 δολάρια/λίβρα και ήδη βρίσκεται πάνω από τα 4,50 δολάρια/λίβρα, πλησιάζοντας πλέον προς τα ιστορικά υψηλά που κατέγραψε στο τέλος του 2021 στην περιοχή των 5 δολαρίων/λίβρα. Η απώλεια της παραγωγής του συγκεκριμένου ορυχείου, σε συνδυασμό με προβλήματα σε ορυχεία της Νοτίου Αμερικής, ειδικά στη Χιλή λόγω έλλειψης επενδύσεων σε κάποια από τα ορυχεία της Codelco, έχει αλλάξει την εικόνα στο ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης.
Ενώ μέχρι πριν μερικούς μήνες ελάχιστοι έβλεπαν ρεαλιστική την πιθανότητα εμφάνισης ελλείψεων στην αγορά, τώρα ακούγονται πολλές τέτοιες φωνές. Βέβαια, η βραχυπρόθεσμη εικόνα δεν είναι τόσο καθαρή, καθώς τα αποθέματα χαλκού στις αποθήκες των διεθνών χρηματιστηρίων εμπορευμάτων βρίσκονται ακόμα σε μάλλον υψηλά επίπεδα. Παρόλα αυτά, πολλοί επενδυτές των αγορών εμπορευμάτων, όπως και αναλυτές της αγοράς μετάλλων, πιστεύουν πως η αύξηση της ζήτησης για χαλκό στο πλαίσιο της παγκόσμιας στροφής προς την πράσινη ανάπτυξη, τον εξηλεκτρισμό και τα ηλεκτρικά οχήματα αποτελεί εγγύηση για την θετική πορεία του χαλκού τα επόμενα χρόνια. Μέσα στην «εξίσωση» μάλιστα έχει αρχίσει να μπαίνει και η πιο ισχυρή τάση στην παγκόσμια τεχνολογία, δηλαδή η ανάπτυξη του τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και οι τεράστιες ανάγκες σε ενέργεια που συνεπάγεται αυτή.
Οι εκτιμήσεις για το επίπεδο ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια αναπροσαρμόζονται συνεχώς ανοδικά, καθώς τα τεράστια data centers που κατασκευάζονται και θα συνεχίσουν να κατασκευάζονται ανά τον κόσμο για να καλύψουν της ανάγκες των εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης, είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα. Αυτό εξηγεί και την επιθυμία των μεγάλων πολυεθνικών εξορυκτικών επιχειρήσεων να αποκτήσουν πρόσβαση σε όσο περισσότερα κοιτάσματα χαλκού μπορούν ανά τον κόσμο. Καμία επιχείρηση δεν θέλει να βρεθεί σε μερικά χρόνια σε μία κατάσταση όπου οι πελάτες θα ζητούν χαλκό και η εταιρεία δεν θα είναι σε θέση να τον προμηθεύσει.
Αν λάβουμε υπόψη μας και το γεγονός πως η ανεύρεση νέων κοιτασμάτων δεν είναι πολύ εύκολη υπόθεση, όπως και η εξασφάλιση άδειας λειτουργίας νέων ορυχείων, μπορούμε να αντιληφθούμε τον λόγο για τον οποίον η δραστηριότητα στον τομέα των εξαγορών και συγχωνεύσεων στον τομέα του χαλκού έχει αρχίσει να γίνεται όλο και πιο έντονη.
Το πιθανότερο μάλιστα είναι πως θα γίνει ακόμα πιο έντονη τους επόμενους μήνες και χρόνια, ειδικά αν η τιμή του χαλκού εξακολουθήσει να ανεβαίνει. Έτσι όπως εξελίσσεται η κατάσταση, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα να δούμε σύντομα όλες τις μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εξόρυξη χαλκού να πρωταγωνιστούν σε διάφορες μάχες ανά τον κόσμο, με έπαθλο κοιτάσματα και ορυχεία χαλκού.
