Η ουκρανική επίθεση στον αγωγό TurkStream, ο ρόλος της Άγκυρας και η ρουμανική «σφήνα»
Φυσικό Αέριο

Η ουκρανική επίθεση στον αγωγό TurkStream, ο ρόλος της Άγκυρας και η ρουμανική «σφήνα»

Η ανακοίνωση της Ρωσίας για την απόπειρα της Ουκρανίας να επιτεθεί με drones σε εγκαταστάσεις του αγωγού φυσικού αερίου TurkStream, ο οποίος εφοδιάζει Τουρκία και ΝΑ Ευρώπη, παρ’ ολίγον να φέρει ένα μεγάλο πλήγμα στην ενέργεια.

Το Κίεβο προσπάθησε να σταματήσει την παροχή φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκές χώρες με τον τομέα της ενέργειας να εξελίσσεται σε ένα κρίσιμο πεδίο μάχης.

Η είδηση αυτή έρχεται να εντείνει την ανησυχία στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, η οποία βρίσκεται ήδη σε σύγχυση από τις νέες αμερικανικές κυρώσεις κατά του ρωσικού LNG. Υπενθυμίζεται ότι ο TurkStream είναι ο τελευταίος αγωγός που δίνει ρωσικό αέριο στις χώρες της Ευρώπης, μεταξύ αυτών και στην Ελλάδα. Σε πιθανή, λοιπόν, καταστροφή του, σταματά κάθε παροχή στην Ευρώπη ενώ επίπτωση θα είχε και η ελληνική επικράτεια.

Η ανησυχία για τις τιμές και τις αποθήκες

Η  Ευρώπη αγωνιά για τις τιμές σε μια περίοδο που η ετήσια ζήτηση για θέρμανση αυξάνεται, ιδιαίτερα όσο οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να πέφτουν. Η ανησυχία για μια νέα ενεργειακή κρίση στη Γηραιά Ήπειρο είναι έκδηλη και εντοπίζεται κυρίως στις ελλείψεις και στις αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου.

Η Κομισιόν προσπαθεί μεν σταθερά να καθησυχάζει τονίζοντας πως η ευρωπαϊκή υποδομή αερίου είναι αρκετά ευέλικτη, ενώ δεν είναι λίγες οι χώρες που έχουν βρει την εναλλακτική τους, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Πέρα από τον αγωγό TurkStream που φέρνει ρωσικό φυσικό αέριο στη χώρα μας, σημαντικό ρόλο στον δικό μας εφοδιασμό παίζει ο τερματικός σταθμός LNG στη Ρεβυθούσα και το FSRU Αλεξανδρούπολης, ενώ μικρότερες ποσότητες παραλαμβάνει η ελληνική αγορά και από τον αγωγό TAP, ο οποίος φέρνει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν.

Όμως, υπάρχουν χώρες και περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από τον τερματισμό των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας προς την Ευρώπη Στη Μολδαβία, όπου η θερμοκρασία πλησιάζει τους 0, βαθμούς Κελσίου, η χώρα έχει τεθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης 60 ημερών στον ενεργειακό τομέα. Αυστρία, Ουγγαρία, Σλοβακία και ορισμένα ακόμα βαλκανικά κράτη εξακολουθούν να εξαρτώνται από το ρωσικό φυσικό αέριο που διέρχεται από την Ουκρανία. 

Στην παρούσα, η Ρωσία εξακολουθεί να προμηθεύει φυσικό αέριο σε χώρες όπως η Σερβία μέσω του TurkStream, ο οποίος παρακάμπτει την Ουκρανία. Αλλά αυτή η σύνδεση δεν επαρκεί για να αντισταθμίσει πλήρως την πλήρη απώλεια της διαδρομής από την Ουκρανία. Αυτό που προβληματίζει, όμως, κυρίως την Ευρώπη δεν είναι τόσο το αν θα «ξεμείνει» από φυσικό αέριο, αλλά το πώς θα γεμίσει τις αποθήκες της με αυτό, καθώς έχουν καθαρές αναλήψεις για 10 συνεχόμενες ημέρες, σύμφωνα με στοιχεία του παρόχου δεδομένων του κλάδου, Gas InfrastructureEurope.

Ο ρόλος της Τουρκίας και η «σφήνα» της Ρουμανίας

Στο μεταξύ, η Άγκυρα παρουσιάζει τον εαυτό της, ως τον μοναδικό ασφαλή διάδρομο για τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Η χώρα ήδη προμηθεύει φυσικό αέριο σε κράτη όπως η Μολδαβία, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία.

Μετά το «στοπ» στο ρωσικό φυσικό αέριο, ο ενεργειακός ρόλος της  Τουρκίας φαίνεται αρκετά αναβαθμισμένος. Ο αγωγός TurkStream εμφανίζεται ως η μόνη εναπομείνασα διαδρομή σε περίπτωση διακοπής των αποστολών από την Ουκρανία.

Την ίδια στιγμή, έρχεται στο προσκήνιο και το σημαντικό δυναμικό προμήθειας φυσικού αερίου της Ρουμανίας.

Η συμφωνία μεταξύ της αυστριακής OMV και της γερμανικής Uniper για την προμήθεια φυσικού αερίου από το έργο της τελευταίας στη Μαύρη Θάλασσα στην οικονομική ζώνη της Ρουμανίας, έρχεται να την αναδείξει ως τον μεγαλύτερο παραγωγό φυσικού αερίου της ΕΕ και για πρώτη φορά ως καθαρό εξαγωγέα φυσικού αερίου.

Η πενταετής συμφωνία για 15 τεραβατώρες φυσικού αερίου από το έργο Neptun Deep στα ανοικτά της Μαύρης Θάλασσας της Ρουμανίας, σε βάθος μεταξύ 100 και 1.700 μέτρων στο νερό, έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο. Το Neptun Deep, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει την παραγωγή το 2027,μαζί με την υπάρχουσα παραγωγή, αναμένεται να καλύψουν την ετήσια κατανάλωση της Ρουμανίας που ανέρχεται σε περίπου 12 δισ. κυβικά μέτρα. Μόλις τεθεί σε λειτουργία η παραγωγή της Μαύρης Θάλασσας, η Ρουμανία θα μπορούσε επίσης να ξεκινήσει την εξαγωγή του πλεονάζοντος αερίου προϊόντα στους γείτονές της, αντικαθιστώντας τις εισαγωγές τους σε ρωσικό αέριο.