Ωριμάζουν οι διεθνείς διασυνδέσεις της χώρας: Πώς προχωρούν τα mega projects

Ωριμάζουν οι διεθνείς διασυνδέσεις της χώρας: Πώς προχωρούν τα mega projects

Μέσα Δεκέμβρη θα «κληρώσει» για τη βιωσιμότητα του mega έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Γερμανίας με τα πρώτα μηνύματα, όμως, να είναι ενθαρρυντικά. To πολυαναμενόμενο αυτό project, Green Aegean Interconnector, σκοπό έχει να μεταφέρει «πράσινη» ενέργεια από τη μια χώρα στην άλλη και η προκαταρκτική μελέτη σκοπιμότητας (pre-feasibility study), που εκπονεί η Grant Thorton για λογαριασμό του ΑΔΜΗΕ, αναμένεται στα μέσα του επόμενου μήνα.

Πάντως, όπως γνωστοποίησε ο Αντιπρόεδρος της Grant Thornton, Νικόλαος Φρυδάς στο 28ο Ετήσιο Εθνικό Συνέδριο «Ενέργεια + Ανάπτυξη» του ΙΕΝΕ, τα πρώτα σήματα είναι θετικά και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, το mega αυτό έργο, αρχικού προϋπολογισμού 8 δισ. ευρώ, μπορεί να έχει ορίζοντα βιωσιμότητας, εφόσον υπάρξει, κατ’ ελάχιστον, μεταφορική δυναμικότητα στα 3 GW. Να σημειωθεί ότι ο προϋπολογισμός στο φόντο άλλων σταθμίσεων για τα κόστη κατασκευής και την ασφάλεια του έργου, μπορεί και να αυξηθεί, φτάνοντας τα 12 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Φρυδά.

Η μελέτη

Σκοπός της προκαταρκτικής αυτής μελέτης είναι να φανεί το κατά πόσο θα είναι επωφελής η ανταλλαγή ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών, αφού εξεταστούν πρώτα οι καμπύλες κατανάλωσης και παραγωγής των δύο ηλεκτρικών συστημάτων.

Η μελέτη της Grant Thornton εστιάζει σε 4 βασικά κριτήρια για να σταθμίσει την όλη βιωσιμότητα. Η πρώτη παράμετρος αφορά τη μείωση του λειτουργικού κόστους και τη διακύμανση των τιμών ενέργεια με και χωρίς τη διασύνδεση. Η δεύτερη παράμετρος αφορά το ποσοστό εξοικονόμησης CO2 από την υλοποίηση της διασύνδεσης και αναλόγως το τρίτο στοιχείο αφορά το ποσοστό μείωσης των περικοπών λόγω της διασύνδεσης. Το τελευταίο υπό εξέταση στοιχείο αφορά τη μείωση του κόστους ανακατανομής, ιδίως στη Γερμανία χάρη στην έγχυση «πράσινης» ενέργειας με έμφαση στη Νότια Γερμανία.

Υπενθυμίζεται ότι το mega αυτό project είχε ενταχθεί από τον ΑΔΜΗΕ στο Προκαταρκτικό Σχέδιο του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης 2025-2034 και συμπεριελήφθη στον χάρτη του ENTSO-E με τα νέα έργα μεταφοράς ηλεκτρισμού της επόμενης δεκαετίας. Η αρχική διαδρομή του καλωδίου θα διασχίζει την Αδριατική Θάλασσα, φτάνοντας στη Σλοβενία. Στη συνέχεια, θα μετακινηθεί προς την Αυστρία και από εκεί στη Γερμανία και συγκεκριμένα στο Μόναχο. Πρόκειται για μια αρχική δυναμικότητα που φτάνει τα 3 γιγαβάτ με προοπτική επαύξησης στα 6 έως 9 γιγαβάτ σε επόμενο στάδιο. 

Ο περίφημος πράσινος ενεργειακός διάδρομος μεταξύ νότιας και βόρειας Ευρώπης, μπορεί να συνδέσει χώρες που έχουν μεγάλη παραγωγή αιολικής ενέργειας, κυρίως τον χειμώνα, όπως η Γερμανία, με αυτές που παράγουν πολλή ηλιακή ενέργεια κυρίως το καλοκαίρι, όπως η Ελλάδα. Η ανάπτυξη υπεράκτιων πάρκων στη Βόρεια Θάλασσα δεν αρκεί και εκεί είναι που έρχεται η ανάπτυξη offshore αιολικών πάρκων στις ελληνικές θάλασσες διαμορφώνοντας καίριο ρόλο ώστε η χώρα να γίνει εξαγωγέας καθαρής ενέργειας.

«Γκάζι» και για το mega πράσινο project του Κοπελούζου 

Παράλληλα, ενισχύεται η εισαγωγή άφθονης ενέργειας από ΑΠΕ στην Ελλάδα μέσω κι άλλων μεγαλόπνοων έργων για τα οποία έχουμε εξελίξεις, όπως αυτό της διασύνδεσης Αιγύπτου- Ελλάδας που μπορεί να μας διαμορφώσει ακόμη πιο άμεσα σε διαμετακομιστικό κόμβο «πράσινης» ενέργειας.

Στο έργο «Gregy» όπως ονομάζεται, προϋπολογισμού 7 δισ. ευρώ ρόλο «κλειδί» έχει ο όμιλος Κοπελούζου με την προετοιμασία του να προχωράει, επίσης, με ταχείς ρυθμούς. Ο όμιλος Κοπελούζου θα κατασκευάσει χερσαία αιολικά πάρκα αλλά και κάποια φωτοβολταϊκά, ισχύος 9,5 GW,  των οποίων η ενέργεια θα μεταφέρεται από την Ελλάδα στην Αίγυπτο ενώ το στρατηγικό αυτό project αναμένεται να συμβάλει εξίσου σημαντικά στην επίλυση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα, και όχι μόνο. Η εκπόνηση των οριστικών μελετών είναι, επίσης, «στα σκαριά» με τον δημόσιο διαγωνισμό για την επιλογή των μελετητών να έχει ήδη ξεκινήσει, στον οποίο και παρουσιάστηκαν πάνω από 20 προτάσεις.

H λειτουργία της διασύνδεσης υπολογίζεται ως το 2031 και η ισχύς που αναμένεται να προσφέρει το έργο κυμαίνεται στα 3.000 MW πράσινης ενέργειας, δίνοντας την ευελιξία που λείπει αυτήν τη στιγμή από το ενεργειακό σύστημα. Βάσει του σχεδιασμού, το 1/3 από αυτής της ενέργειας θα καταναλώνεται στην Ελλάδα, το 1/3 θα εξάγεται στις χώρες της ΕΕ και το υπόλοιπο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου. Τα 3.000 αυτά μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας που θα μεταφέρει το έργο GREGY, θα αντικαταστήσουν 4,5 bcm φυσικού αερίου ετησίως και θα μειώσουν τις εκπομπές CO2 κατά 10 εκατ. τόνους ετησίως. 

Τα οφέλη δεν είναι, λοιπόν, σημαντικά μόνο για τους Έλληνες καταναλωτές αλλά και για τις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες. Λόγω της αμφίδρομης δυνατότητας που θα έχει το υποθαλάσσιο καλώδιο, θα ωφεληθούν ευρύτερα περιοχές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη καθιστώντας την Ελλάδα έναν σημαντικό «πράσινο» ενεργειακό hub.

Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε και το έργο για το καλώδιο Ελλάδα-Κύπρος-Ιαραήλ, στο οποίο οι έρευνες βυθού της κατασκευάστριας εταιρείας σε Κύπρο και Κρήτη προχωρούν κανονικά, αναδεικνύοντας τη χώρα ακόμα περισσότερο σε κρίσιμο ενεργειακό σταυροδρόμι.