Η Ευρώπη αγοράζει ρωσικό φυσικό αέριο με πρωτοφανή ρυθμό το 2025, δίνοντας δισεκατομμύρια δολάρια που το Κρεμλίνο χρησιμοποιεί για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Όλα αυτά ενώ η διακοπή της διαμετακόμισης από την 01/01 μέσω Ουκρανίας είχε δημιουργήσει ελπίδες πως η Ευρώπη μπορεί να σπάσει την ενεργειακή εξάρτησή της από τη Μόσχα.
Τα στοιχεία που συλλέχθηκαν από την εταιρεία πληροφοριών εμπορευμάτων Kpler και αναλύθηκαν από το POLITICO αποκαλύπτουν ότι τις πρώτες 15 ημέρες του 2025, οι 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισήγαγαν 837.300 μετρικούς τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Πρόκειται για ρεκόρ, σε σχέση με τους 760.100 τόνους που εισήχθησαν κατά την ίδια περίοδο πέρυσι.
Τι συμβαίνει;
Τα στοιχεία αυτά έρχονται μετά τη λήξη της συμφωνίας που επέτρεπε στη Ρωσία να διοχετεύει φυσικό αέριο στην ΕΕ μέσω αγωγών που διασχίζουν την Ουκρανία και έληξε την 1η Ιανουαρίου.
Η διακοπή άσκησε μεγαλύτερη πίεση στις χώρες για αγορά LNG μέσω θαλάσσης, το οποίο παραδίδεται με δεξαμενόπλοια από ρωσικά λιμάνια.
Κάποιες χώρες, μεταξύ των οποίων η Σλοβακία και η Ουγγαρία, εξαρτώνται από τη διαδρομή της Ουκρανίας για τον ενεργειακό εφοδιασμό και πίεζαν για την ανανέωση της συμφωνίας, προειδοποιώντας ότι θα έπρεπε να πληρώσουν ακριβότερο LNG. Ο φίλα προσκείμενος στο Κρεμλίνο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο υποσχέθηκε μάλιστα να διακόψει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία και να περικόψει τη στήριξη προς τους πρόσφυγες, εάν το Κίεβο δεν υποχωρήσει και δεν επιτρέψει την επανάληψη της διαμετακόμισης.
Τελικά, όμως, η διακοπή δεν έχει περιορίσει την ευρύτερη όρεξη της Ευρώπης για ρωσικό αέριο.
«Υπάρχει μια “τέλεια καταιγίδα” από παράγοντες που εξηγεί αυτό, σύμφωνα με τον Σαρλ Κόστερους, ανώτερο αναλυτή LNG στην Kpler.
«Υπήρξε μια ψυχρή περίοδος από το δεύτερο μισό του Δεκεμβρίου- η παραγωγή αιολικής ενέργειας δεν ήταν στο υψηλότερο επίπεδό της», είπε. «Επομένως, υπάρχει διάθεση να συνεχίσουν να εισρέουν αυτές οι ποσότητες».
Πρόσθεσε ότι το 95 έως 96% του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου που φτάνει στην Ευρώπη προέρχεται από το εργοστάσιο Yamal, μια τεράστια εγκατάσταση στην παγωμένη βόρεια Σιβηρία.
«Η πλειονότητα αυτών των όγκων είναι μακροπρόθεσμα συμβόλαια. Επομένως, δεν είναι ότι η ΕΕ αγοράζει επιπλέον φορτία spot, αλλά πρόκειται για συμβατικές ποσότητες που έρχονται».
Κομισιόν: Ναι μεν, αλλά...
Η Άννα – Κάισα Ίτκονεν, εκπρόσωπος της Κομισιόν, δήλωσε ότι οι προσπάθειες να συμπιεστεί το μερίδιο της Μόσχας στις εισαγωγές άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν ήδη «σπάσει τoν έλεγχο της Ρωσίας στο ενεργειακό σύστημα της Ευρώπης».
«Ωστόσο, παρά τα σημαντικά αυτά αποτελέσματα, η ρωσική ενέργεια -ιδίως το φυσικό αέριο- εξακολουθεί να είναι παρούσα στην ΕΕ και οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία έχουν αυξηθεί το 2024, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών LNG. Αυτό δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες», αναγνώρισε, επισημαίνοντας τα σχέδια της Επιτροπής να καταρτίσει έναν “οδικό χάρτη” για τον τερματισμό των ρωσικών ενεργειακών εισαγωγών, ο οποίος αναμένεται στα τέλη Φεβρουαρίου.
Παράλληλα, 10 χώρες της ΕΕ καλούν το μπλοκ να επιβάλει κυρώσεις στο ρωσικό LNG, το οποίο αγοράζεται σε τεράστιες ποσότητες αφότου η Μόσχα άρχισε να διακόπτει τις παραδόσεις από αγωγούς σε μια προσπάθεια να εργαλειοποήσει τις ροές των ορυκτών καυσίμων μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Η λύση από τις ΗΠΑ;
Η ΕΕ δέχεται επίσης πιέσεις να αγοράσει περισσότερα καύσιμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τον εκλεγμενο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να δηλώνει υπέρμαχος του «drill, baby, drill» και να θέλει ενισχύσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει ήδη υποστηρίξει την ιδέα της αγοράς περισσότερων αμερικανικών καυσίμων για να εξαλειφθεί η ρωσική εναλλακτική λύση.
«Γιατί να μην το αντικαταστήσουμε με αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο, το οποίο είναι φθηνότερο για εμάς και μειώνει τις τιμές της ενέργειάς μας;», δήλωσε τον Νοέμβριο. «Είναι κάτι για το οποίο μπορούμε να ξεκινήσουμε μια συζήτηση, επίσης [όπου] αφορά το εμπορικό μας έλλειμμα».
