Ναυπηγεία, ναυτιλιακές εταιρείες, βιομηχανίες παραγωγής καλωδίων, σωλήνων, χάλυβα, όλοι αρχίζουν να παίρνουν θέση για να μπουν στη νέα μεγάλη «μπίζνα» της πράσινης μετάβασης, την αγορά των θαλάσσιων αιολικών πάρκων, ικανής να φέρει επενδύσεις στην Ελλάδα μέχρι και 60 δισ ευρώ ως το 2050.
Τα πρώτα έργα που θα ανοίξουν αυτή τη νέα αγορά θα είναι τα πιλοτικά υπεράκτια αιολικά της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και του Ομίλου Κοπελούζου, στα ανοικτά της Αλεξανδρούπολης, συνολικής ισχύος 600 MW. Αμφότερες οι επενδύσεις υπολογίζονται αθροιστικά στα επίπεδα του 1 δισ ευρώ.
Το πρώτο βήμα έγινε σήμερα με τη χορήγηση των σχετικών αδειών βάσει των οποίων θα ξεκινήσουν οι χρονοβόρες μελέτες ώστε να είναι έτοιμες στα τέλη 2026 - αρχές 2027, με τα έργα να τίθενται σε λειτουργία γύρω στο 2030, όπως προβλέπει το εθνικό πρόγραμμα.
Η πρόθεση της κυβέρνησης να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα την ευκαιρία για την ανάπτυξη μιας εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας με στόχο την κατασκευή πυλώνων θεμελίων σταθερής βάσης, πλωτήρων για πλωτά αιολικά και άλλου εξοπλισμού, έχει πυροδοτήσει μεγάλο ενδιαφέρον. Ο χρονισμός των μονάδων παραγωγής εξαρτημάτων πρέπει να είναι τέτοιος ώστε να είναι έτοιμες κοντά στο 2028-2029. Τόσο για να στηρίξουν την πρώτη κρίσιμη μάζα έργων, τα δύο πιλοτικά πάρκα τα οποία τότε θα αρχίζουν τις παραγγελίες εξοπλισμού, όσο και για τις ανάγκες της Κεντρικής και Ανατολικής Μεσογείου.
Στα Ναυπηγεία Ελευσίνας ο Πάνος Ξενοκώστας, CEO του ομίλου Onex, ιδιοκτήτης των ναυπηγείων Σύρου και Ελευσίνας, δήλωσε προ ημερών ότι εξετάζεται η παραγωγή βάσεων πλωτών ανεμογεννητριών. Στον Αλμυρό Βόλου, η Cenergy προχωρά τη πρώτη μονάδα κατασκευής πυλώνων θεμελίων σταθερής βάσης, όσο και πλωτήρων για πλωτά αιολικά, ύψους 70-100 εκατ, με στόχο και τις εξαγωγές.
Το υπεράκτιο αιολικό δυναμικό της χώρας είναι από τα πλουσιότερα παγκοσμίως, με μέση ταχύτητα ανέμου σε αρκετές περιοχές πάνω από 9 μέτρα/δευτερόλεπτο και η αναδυόμενη ελληνική αγορά αντιμετωπίζεται ως μια από τις ελκυστικότερες παγκοσμίως.
Τις προοπτικές αυτές βλέπουν και οι μεγάλες ξένες εταιρείες του κλάδου, που τοποθετούν την Ελλάδα σε κεντρικό σημείο στο χάρτη αυτής της ταχύτατα αναπτυσσόμενης αγοράς. Η δανέζικη Copenhagen Offshore Partners (COP) που έχει συμπράξει με τη Mytilineos για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα, έχει φέρει το ένα από τα δύο hubs της εταιρείας στην Αθήνα (το άλλο είναι στο Βιετνάμ) και φιλοδοξεί να δει τα επόμενα χρόνια τις πρώτες ανεμογεννήτριες εγκατεστημένες στα ελληνικά νερά, όπως είπε προ ημερών ο επικεφαλής της Νίκος Αλαγιαλόγλου κατά τα εγκαίνια των γραφείων της. Ευκαιρίες για την ανάπτυξη μιας νέας ολόκληρης εφοδιαστικής αλυσίδας γύρω από τα υπεράκτια αιολικά βλέπει στην Ελλάδα και η σουηδική Hexicon, εκπρόσωποι της οποίας τάσσονται υπέρ της υλοποίησης πιλοτικών πλωτών προγραμμάτων μέχρι να γίνουν οι μεγάλοι διαγωνισμοί.
Το ενδιαφέρον αποτυπώνει και η απόφαση για δέσμευση από τον ΑΔΜΗΕ ηλεκτρικού χώρου 2 GW για τη σύνδεση υπεράκτιων αιολικών έργων με τμήματα του εθνικού συστήματος, όπως προκύπτει από διάταξη που κατατέθηκε πρόσφατα σε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με την υφυπουργό Αλεξάνδρα Σδούκου. Εξάλλου και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που βρίσκεται προς έγκριση στις Βρυξέλλες προβλέπει επενδύσεις 1,9 GW μέχρι το 2030.
Το «αποτύπωμα» των offshore αιολικών στην εθνική οικονομία, υπολογίζεται να αγγίξουν τα 7,7 δισ. και να εκτιναχθούν σωρευτικά στα 60 δισ. μέχρι το 2050 στο πιο φιλόδοξο σενάριο μελέτης του ΙΟΒΕ. Αυτό μεταφράζεται σε 1,9 δισ. ευρώ ετήσια συνεισφορά στο ΑΕΠ για την περίοδο 2024-2050 και 44.000 θέσεις εργασίας. Το 55% θα μπορούσε να αφορά εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Σε ποιους τομείς; Στην κατασκευή των στοιχείων υποδομής των υπεράκτιων αιολικών (37%), όπως π.χ. από την ανάπτυξη εξεδρών για τα πλωτά offshore πάρκα. Το αμέσως μεγαλύτερο «ειδικό βάρος» στην εθνική οικονομία θα έχει η εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία των έργων (10%), ενώ μικρότερο μερίδιο αναλογεί στην κατασκευή ανεμογεννητριών (5%) και στην ανάπτυξη και διαχείριση (3%) των έργων.
Στο παιχνίδι μπαίνουν και οι ναυτιλιακές. Ήδη, η εισηγμένη στο χρηματιστήριο του NYSE Diana Shipping Inc. συμφερόντων Σεμίραμις Παληού ανακοίνωσε προ ημερών ότι θα συμμετάσχει, μέσω θυγατρικής της σε κοινοπραξία με αντικείμενο την κατασκευή και εκμετάλλευση πλοίων υποστήριξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Το σχήμα έχει ήδη παραγγείλει δύο υψηλής προδιαγραφής πλοία παροχής υπηρεσιών υπεράκτιας αιολικής ενέργειας – Commissioning Service Operation Vessels (CSOVs) από τη VARD και έχει το δικαίωμα προαίρεσης-option για την απόκτηση δύο επιπλέον πλοίων, σε μια προσπάθεια να καταστεί κορυφαίος πάροχος στον εν λόγω τομέα.
