Συμμετέχοντας σε μια επενδυτική επιτροπή μπροστά στην οποία παρουσιάστηκαν αρκετές «πρώτες ιδέες», αλλά και «αρχικά σχέδια» για startups, διέκρινα κάποιες αδυναμίες των παρουσιάσεων, που ξένισαν την παραδοσιακή επενδυτική λογική, που λόγω ηλικίας ακολουθώ. Και αυτές, τις μοιράζομαι στο σημερινό σημείωμα.
«Είμαστε οι πρώτοι που το σκεφτήκαμε».
Όσο σαγηνευτικό και να ακούγεται αυτό το επιχείρημα, ίσως θα έπρεπε να προβληματίσει τους επενδυτές. Διότι η πρωτιά δεν εγγυάται πάντα την επιτυχία. Όσα πλεονεκτήματα και να προσφέρει η αρχική σκέψη και είσοδος σε ένα επιχειρηματικό χώρο, είναι γεγονός ότι η πρωτιά συνοδεύεται από υπερβολικές κεφαλαιακές απαιτήσεις, που είναι αναγκαίες γι’ αυτόν που χαράσσει τη νέα διαδρομή πάνω στον χάρτη.
Συνήθως ο πρώτος είναι αυτός που θα έρθει αντιμέτωπος με τα προβλήματα και τις δυσκολίες. Που θα κληθεί να ξεπεράσει αντιξοότητες που δεν είχε προβλέψει. Που στην πορεία θα χρειαστεί να ξοδέψει σημαντικά κεφάλαια για την απόκτηση πελατολογίου. Και που τις περισσότερες φορές αποτυγχάνει. Αντίθετα, όσοι ακολουθούν, δεν έχουν να αντιμετωπίσουν τις ίδιες ή παρόμοιες «παιδικές ασθένειες» και είναι έτοιμοι να εκμεταλλευτούν την υφιστάμενη πελατειακή βάση, που είναι πλέον πιο ώριμη στο να αποδεχθεί ένα αντίστοιχο νέο προϊόν ή υπηρεσία.
Ηχηρά και κλασσικά διεθνή παραδείγματα, που δείχνουν ότι η πρωτιά δεν συνεπάγεται απαραίτητα και επιτυχία, είναι αυτά της Alta Vista με την Google και της Myspace με τη Facebook. Όπου οι επενδυτές που επένδυσαν στις Alta Vista και Myscape, δεν ήταν τελικά και οι πιο επιτυχημένοι, εάν κρίνουμε εκ τους αποτελέσματος, αντίθετα με αυτούς που χρηματοδότησαν την Google και την Facebook.
«Το προϊόν μας είναι καινοτόμο και συναρπαστικό»
Όσο δελεαστικό να ακούγεται ότι ένα προϊόν είναι ξεχωριστό και μοναδικό, δεν είναι απαραίτητο να οδηγεί σε ένα επιτυχημένο επιχειρηματικό αποτέλεσμα. Σίγουρα ένα επιτυχημένο business story προϋποθέτει την ύπαρξη ενός καινοτόμου και συναρπαστικού προϊόντος, ωστόσο η αντιστοιχία δεν είναι αμφιμονοσήμαντη.
Ένα κλασσικό παράδειγμα είναι αυτό της Netscape και της F5 Networks. H Netscape που είχε ανακαλύψει το «World Wide Web», ίσως να είναι το πιο καινοτόμο και επιδραστικό προϊόν των τελευταίων 50 ετών, βρίσκεται τώρα στη θέση των εκθεμάτων στο μουσείο της Ιστορίας της Πληροφορικής. Αντίθετα, η F5 Networks που ανακάλυψε το «HTTP Load Balancer», που δεν ήταν τόσο καινοτόμο στο χώρο του διαδικτύου, έχει σήμερα χρηματιστηριακή κεφαλαιοποίηση της τάξης των $10,6 δισ.
«Δεν βάζουμε λεφτά, αλλά βάζουμε την ιδέα»
Αυτή η φράση είναι από μόνη της λειτουργεί αποτρεπτικά για τον επενδυτή. Διότι ο φορέας της ιδέας είναι προφανές ότι δεν επιθυμεί να αναλάβει μέρος του ρίσκου του επιχειρηματικού εγχειρήματος και τη μετατροπή της «ιδέας», σε ένα τελικό προϊόν ή μια υπηρεσία.
Η κλασσική αγγλοσαξονική χρηματιστηριακή ρήση «put skin in the game», απαντά με κάθετο και άμεσο τρόπο στην προαναφερθείσα φράση. Καθώς ζητάει την ανάληψη ρίσκου και τη συμμετοχή στο «παιχνίδι». Είναι αυτό που η βιβλιογραφία το ερμηνεύει στην ελληνική γλώσσα, ως «προσωπικό διακύβευμα». Δηλαδή, η απαίτηση συμμετοχής στο εγχείρημα με προσωπικούς πόρους, που μπορεί να είναι είτε ίδια κεφάλαια είτε δανεισμός. H προσωπική δέσμευση, που αποδεικνύεται μέσω της κεφαλαιακής συμμετοχής και της ανάληψης του σχετικού ρίσκου.
