Οι επενδυτές που δεν είχε τύχει να διαβάσουν την ανακοίνωση του απογεύματος της Τετάρτης έξυναν το κεφάλι τους όταν είδαν τη μετοχή της ΕΠΣΙΛΟΝ ΝΕΤ (ΕΠΣΙΛ) να υποχωρεί σημαντικά από τα πρώτα λεπτά της χθεσινής χρηματιστηριακής συνεδρίασης. Μέσα σε μισή ώρα έπεσε στο χαμηλότερο επιτρεπτό σημείο του -30%, όπου και έμεινε για πολλή ώρα πριν απορροφηθεί η μεγάλη προσφορά μετοχών.
Τι έλεγε η ανακοίνωση; Πως ύστερα από επαναξιολόγηση των προβλεπόμενων από το ΔΠΧΑ 2 (Διεθνές πρότυπο χρηματοοικονομικής αναφοράς 2), η εταιρεία θεώρησε πως θα έπρεπε να αντιμετωπίσει με διαφορετικό τρόπο τις επιπτώσεις της διάθεσης μετοχών προς τα στελέχη της εταιρείας στα λογιστικά μεγέθη της επιχείρησης και του ομίλου της για την εταιρική χρήση του 2022 (1 Ιανουαρίου με 31 Δεκεμβρίου 2022). Αποτέλεσμα αυτής της αναδιαμόρφωσης των λογιστικών μεγεθών για το 2022 είναι η μείωση των προ φόρων κερδών της εταιρείας κατά 4,050 εκατομμύρια Ευρώ και του ομίλου κατά 5,702 εκατομμύρια Ευρώ.
Η μείωση αυτή αντιστοιχεί σε ποσοστό 26,6% των προ φόρων κερδών του ομίλου και σε ποσοστό 29,3% των προ φόρων της εταιρείας. Πέρα από αυτά, στην ανακοίνωση γινόταν λόγος και για αντίστοιχη αναδιαμόρφωση, χωρίς άλλες λεπτομέρειες, και για τα αποτελέσματα του 2023. Παρά το γεγονός πως από τη συγκεκριμένη λογιστική αναδιαμόρφωση δεν προκύπτει αλλαγή στα ίδια κεφάλαια ούτε στην ταμειακή κατάσταση της εταιρείας και του ομίλου, είναι προφανές πως πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό ζήτημα.
Όχι μόνο γιατί αλλάζει ουσιωδώς η κερδοφορία της εταιρείας, αλλά γιατί δημιουργούνται αμφιβολίες για την ορθή κρίση των διοικούντων, κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό για μία εταιρεία εισηγμένη στο χρηματιστήριο. Η ισχυρή πτώση της μετοχής δεν αποτελεί έκπληξη, είναι βέβαιο πως σε οποιοδήποτε χρηματιστήριο του κόσμου θα υπήρχε παρόμοια αντίδραση. Ουδείς μέτοχος αισθάνεται καλά όταν αλλάζουν ξαφνικά σημαντικά οικονομικά μεγέθη μίας εταιρείας. Ούτε όταν θα πρέπει να αναρωτηθεί αν υπάρχει κάποιος λόγος να χαμηλώσει το επίπεδο εμπιστοσύνης προς τους διοικούντες.
Ακόμα περισσότερο, δεν πρέπει να ξεχνάμε κάτι άλλο που γίνεται πολύ συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις στα διεθνή χρηματιστήρια: Οι επενδυτές αναρωτιούνται αν αυτό είναι το μόνο πράγμα που δεν γνωρίζουν (στην Αμερική η απορία αυτή αποτυπώνεται πολύ εύστοχα με τη φράση «is there another shoe to drop?»). Ευτυχώς, για την ΕΠΣΙΛ, η διοίκηση (με λίγη καθυστέρηση βέβαια) αποφάσισε να ενημερώσει τους μετόχους και για την επίπτωση της συγκεκριμένης υπόθεσης στα αποτελέσματα των χρήσεων 2023 και 2024.
Η δεύτερη ανακοίνωση, η οποία ήρθε στην μέση περίπου της χρηματιστηριακής συνεδρίασης, χτύπησε και πάλι τη μετοχή η οποία ενδιαμέσως είχε μετριάσει σημαντικά τις απώλειές της. Σύμφωνα με τη συμπληρωματική ανακοίνωση, από τον διαφορετικό λογιστικό χειρισμό της επίδρασης της αποτίμησης των 1.600.000 δικαιωμάτων προαίρεσης και των μετοχών που διατέθηκαν στα στελέχη της, θα προκύψει μείωση κερδών κατά άλλα 2,297 εκατομμύρια Ευρώ, και πάλι χωρίς επίδραση στα ίδια κεφάλαια, τα ταμειακά διαθέσιμα και τις ταμειακές ροές.
Θεωρώντας πως δεν θα δούμε «κάποιο άλλο παπούτσι να πέφτει», μπορούμε να επιχειρήσουμε μία αποτίμηση της κατάστασης που διαμορφώθηκε και του τι θα πρέπει να περιμένουμε από την εταιρεία από εδώ και πέρα. Ξεκινώντας, πρέπει να πούμε πως το ζήτημα της απεικόνισης της επίδρασης των μετοχών που διατίθενται στο προσωπικό στα οικονομικά μεγέθη μίας επιχείρησης είναι κάτι που έχει απασχολήσει, και εξακολουθεί να απασχολεί, τους επενδυτές, τις εισηγμένες εταιρείες και τις εποπτικές αρχές σε πολλές χώρες, ιδίως στις ΗΠΑ και πολύ πιο συχνά τις εταιρείες που έχουν σχέση με τον τομέα της τεχνολογίας.
Ακόμα και τώρα, στις ΗΠΑ βλέπουμε πολλές επιχειρήσεις που παρουσιάζουν δύο «σετ» οικονομικών καταστάσεων, το ένα με βάση το προβλεπόμενο λογιστικό σχέδιο (GAAP στις ΗΠΑ) και το άλλο βασισμένο σε δικές τους προσαρμογές. Για να μην πολυλογούμε, στον υπολογισμό με τα GAAP λαμβάνεται υπόψη η επίδραση της διανομής μετοχών στα κέρδη ενώ στον υπολογισμό με τα non GAAP όχι. Αυτό όμως δεν γίνεται στην Ευρώπη.
Αναφερόμαστε στο συγκεκριμένο ζήτημα για να δείξουμε πως είναι κάτι που απασχολεί γενικά τις διεθνείς αγορές αλλά βέβαια δεν μπορούμε να ξέρουμε για ποιΟν λόγο αποφάσισε η διοίκηση της ΕΠΣΙΛ να καθυστερήσει την σωστή λογιστική απεικόνιση, καθώς δεν βρισκόμαστε στις ΗΠΑ.
Τι γίνεται λοιπόν από εδώ και πέρα; Αν κρίνουμε από τη συμπεριφορά της μετοχής, είναι προφανές πως αρκετοί επενδυτές αποφάσισαν να ρευστοποιήσουν (ολικά ή μερικά) τις θέσεις τους στη μετοχή. Δεν αποκλείεται να δούμε και άλλους να το κάνουν τις επόμενες ημέρες, είτε γιατί θα θεωρήσουν τη μετοχή πιο ακριβή λόγω της μειωμένης κερδοφορίας είτε γιατί τους έχουν δημιουργηθεί αμφιβολίες για την ορθή κρίση και την αξιοπιστία της διοίκησης. Προφανώς, το δεύτερο είναι πολύ πιο σημαντικό ζήτημα από το πρώτο.
Γνωρίζοντας τις φιλοδοξίες της επιχείρησης και την μεγάλη προσπάθεια που έχει καταβληθεί τα τελευταία χρόνια για την προσέλκυση θεσμικών επενδυτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και στρατηγικών εταίρων, πιστεύουμε πως η διοίκηση θα πρέπει σύντομα να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να διαλύσει αμέσως τα σύννεφα που μπορεί να έχουν σχηματιστεί μετά τις χθεσινές εξελίξεις.
Όχι μόνο για να φύγει κάθε αμφιβολία σχετικά με τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας (όχι μόνο σε επίπεδο κερδών αλλά στο σύνολό τους) και για να τους διαβεβαιώσει πως δεν υπάρχουν άλλες επιπτώσεις από αυτές που ανακοινώθηκαν. Υπάρχει και κάτι άλλο πολύ σημαντικό: όσοι αγόρασαν ικανές ποσότητες μετοχών λογοδοτούν συνήθως στους ανωτέρους τους ή στους μετόχους. Αυτή τη στιγμή είναι πιθανόν να αισθάνονται εκτεθειμένοι απέναντι σε όλους αυτούς και να έχουν έρθει σε δύσκολη θέση. Η διοίκηση θα πρέπει να βρει τον τρόπο να ξεκαθαρίσει τα πράγματα το ταχύτερο δυνατόν γιατί αλλιώς οι θεσμικοί επενδυτές μπορεί να αποφεύγουν τη μετοχή της ΕΠΣΙΛ για πολύ καιρό.
Μιλώντας για αυτό, δεν πρέπει να αποκλείσουμε την πιθανότητα να δούμε την ΕΠΣΙΛ να μείνει για κάποιο χρονικό διάστημα μέσα στο Penalty Box, εκτίοντας μία συμβολική ποινή. Αυτό συμβαίνει σχεδόν πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, ακόμα και αν η αγορά πείθεται αμέσως πως δεν υπάρχουν άλλα γκρίζα σημεία και πως το πρόβλημα ήταν αποτέλεσμα μόνο λανθασμένων εκτιμήσεων. Αυτό όμως δεν είναι κάτι τόσο τραγικό.
Αν οι επενδυτές πεισθούν πως αυτό που έγινε χθες είναι κάτι μεμονωμένο και οφείλεται σε λανθασμένες εκτιμήσεις και μόνο, σταδιακά θα επιστρέψουν στη μετοχή, αρκεί βέβαια να συνεχιστούν η ανάπτυξη της επιχείρησης και η άνοδος των οικονομικών της μεγεθών, ξεκινώντας βέβαια από μία χαμηλότερη βάση κερδοφορίας. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που έγινε χθες θα μπορέσει να ξεχαστεί με την πάροδο του χρόνου, όχι όμως χωρίς μία σοβαρή προσπάθεια της επιχείρησης να κάνει τους επενδυτές, μικρούς και μεγάλους, να μην έχουν καμία αμφιβολία για την ορθή κρίση των διοικούντων και την οικονομική της κατάσταση.