Μια νέα έρευνα που διεξήχθη με πρωτοβουλία της Epson, αποδεικνύει ότι το 71% των εκπαιδευτικών και το 63% των γονέων στην Ευρώπη επιθυμούν μεγαλύτερη έμφαση στο έντυπο υλικό, όπως εκπαιδευτικά εγχειρίδια και φύλλα εργασίας, στις αίθουσες διδασκαλίας. Όσον αφορά την Ελληνική πραγματικότητα, το 56% των εκπαιδευτικών επιζητά τη χρήση περισσότερου έντυπου υλικού για τη διδασκαλία, με το 62% των γονέων να συμφωνεί.
Η εικόνα αυτή διαμορφώνεται έπειτα από χρόνια σημαντικών επενδύσεων στην τεχνολογία στον τομέα της εκπαίδευσης, με ιδιαίτερη έμφαση στους φορητούς υπολογιστές για μαθητές σε όλη τη Δυτική Ευρώπη1. Τώρα οι εκπαιδευτικοί στην Ευρώπη εκφράζουν την ανησυχία τους, με το 40% να πιστεύει ότι οι φορητοί υπολογιστές και τα tablet μπορούν να έχουν επιζήμια αποτελέσματα στη μάθηση και το 26% των συναδέλφων τους στην Ελλάδα να συμφωνεί. Ταυτόχρονα, η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών και των γονέων στην Ευρώπη, έχει παρατηρήσει θετικές επιπτώσεις από τη χρήση παραδοσιακών έντυπων εγχειριδίων και φύλλων εργασιών στις τάξεις.
Τα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαιώνουν τις αυξανόμενες ακαδημαϊκές αποδείξεις ότι τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα στο χαρτί παρά στις οθόνες2. Ορισμένες Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προβαίνουν ήδη σε δράσεις. Τον Φεβρουάριο του 2024, η Lotta Edholm, Υπουργός Εκπαίδευσης της Σουηδίας, δήλωσε: «Οι ιδανικές συνθήκες για την καλλιέργεια βασικών δεξιοτήτων στην ανάγνωση και τη γραφή δημιουργούνται σε αναλογικά περιβάλλοντα χρησιμοποιώντας αναλογικά εργαλεία.».3 Παράλληλα, η υπουργός ανακοίνωσε χρηματοδότηση για σχολικά βιβλία ύψους περίπου 44 εκατ. ευρώ ετησίως από το 20244.
Όταν ζητήθηκε να αναλογιστούν τον πιθανό αντίκτυπο των tablet και των φορητών υπολογιστών στην τάξη, το 86% των εκπαιδευτικών σημείωσε μία ή περισσότερες προκλήσεις. Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις αίθουσες διδασκαλίας στην Ελλάδα είναι επίσης ενδιαφέροντα. Το 37% των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα παρατηρεί μείωση των δεξιοτήτων ανάγνωσης, το 25% αναφέρει μειωμένη συγκράτηση γνώσεων, το 30% σημειώνει μείωση της συμμετοχής, ενώ το 9% συσχετίζει τη χρήση laptop και tablet στις αίθουσες διδασκαλίας με μειωμένες επιδόσεις.
Τα δύο τρίτα των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα (67%) υποστηρίζουν ότι τα παραδοσιακά έντυπα εγχειρίδια και φύλλα εργασιών βελτιώνουν τις δεξιότητες ανάγνωσης, ενώ το 49% των εκπαιδευτικών και το 46% των γονέων σημειώνουν ότι βοηθούν στη διατήρηση γνώσεων. Επιπλέον, στην Ελλάδα το 49% των εκπαιδευτικών και το 37% των γονέων τονίζουν ότι τα έντυπα υλικά υποστηρίζουν καλύτερα τα διαφορετικά στυλ μάθησης.
Το 52% των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα εκφράζει προβληματισμό σχετικά με το αν η εισαγωγή φορητών υπολογιστών ή tablet στην εκπαιδευτική διδασκαλία είναι πάντα η πιο κατάλληλη επιλογή. Παράλληλα, η πλειοψηφία (58%) των εκπαιδευτικών θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη για ακόμη καλύτερη σύνδεση των αποφάσεων για θέματα εκπαίδευσης με την καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία, ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή λύσεων που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών. Τα αποτελέσματα της έρευνας της Epson υπογραμμίζουν τη σημασία λήψης μέτρων που λαμβάνουν υπόψη τις απόψεις της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Επιπλέον, πολλοί γονείς μαρτυρούν ότι συχνά τσακώνονται με τα παιδιά τους με αφορμή τον υπερβολικό χρόνο επί της οθόνης5 και το 55% των γονέων στην Ελλάδα δηλώνει ότι η χρήση φορητών υπολογιστών στα σχολεία δυσχεραίνει τη διαχείριση του χρόνου μπροστά από την οθόνη στο σπίτι, ιδιαίτερα όταν οι εργασίες για το σπίτι πραγματοποιούνται διαδικτυακά.
Αναζητώντας λύση, η πλειοψηφία των γονέων (61%) και των εκπαιδευτικών (57%) στην Ελλάδα επιθυμεί μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση στη χρήση της τεχνολογίας στα σχολεία. Συγκεκριμένα, θέλουν η τεχνολογία να αξιοποιείται ως εργαλείο για την ενίσχυση της διδασκαλίας και της μάθησης, αντί να αποτελεί αυτοσκοπό. Αυτό προϋποθέτει μια υβριδική εκπαιδευτική προσέγγιση, που συνδυάζει ψηφιακό και έντυπο υλικό.
Ο Karl Angove, VP, Epson Europe, & Managing Director, Epson Iberia, δήλωσε: «Η έρευνά μας δείχνει ότι οι γονείς και οι δάσκαλοι θέλουν ισορροπία και μεγαλύτερη χρήση έντυπου υλικού στις τάξεις - αυτό μπορεί να ακούγεται βολικό όταν προέρχεται από έναν κατασκευαστή εκτυπωτών, αλλά τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους. Η πλειοψηφία πιστεύει ότι το εκπαιδευτικό υλικό, όπως τα σχολικά βιβλία και τα φύλλα εργασίας, βελτιώνει τις δεξιότητες ανάγνωσης. Η τεχνολογία έχει σημαντικό ρόλο και είναι κρίσιμο να προετοιμάσουμε ένα μελλοντικό εργατικό δυναμικό με αυξημένες ψηφιακές δεξιότητες, αλλά πρέπει να διαχειριστούμε προσεκτικά για να διασφαλίσουμε ότι η τεχνολογία υποστηρίζει και δεν αποσπά την προσοχή ή περιορίζει τις επιδόσεις.»
«Είναι σημαντικό οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικών σε θέματα εκπαίδευσης να λάβουν υπόψη αυτές τις απόψεις, που ευθυγραμμίζονται με την ακαδημαϊκή έρευνα, η οποία δείχνει ότι τα παιδιά μαθαίνουν πιο αποτελεσματικά με έντυπο υλικό σε σχέση με τις οθόνες. Παράλληλα, οι πάροχοι τεχνολογίας οφείλουν να εξετάσουν τα δεδομένα και να εξοπλίσουν τα σχολεία με τα κατάλληλα εργαλεία που ενισχύουν τη μάθηση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.»
