Εσωτερικοί και εξωτερικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία των εξαγωγών
Shutterstock
Shutterstock

Εσωτερικοί και εξωτερικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία των εξαγωγών

Αρκετοί, εξ ίσου σημαντικοί αλλά και πολυδιάστατοι είναι οι παράγοντες, τόσο εσωτερικοί όσο και εξωτερικοί, που επηρεάζουν την αύξηση της εξαγωγικής δραστηριότητας των ελληνικών επιχειρήσεων. 

Στην πρώτη περίπτωση, των εσωτερικών, δηλαδή, παραγόντων ιδιαίτερα σημαντικός είναι αυτός των επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, μιας ομάδας δηλαδή προϊόντων που διαδραματίζουν ιδιαίτερο ρόλο στην εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων τα τελευταία χρόνια. 

Παράλληλα, ιδιαίτερη σημασία έχει και η τόνωση των επενδύσεων σε υποδομές logistics, τομέας ο οποίος παρουσιάζει μεγάλη κινητικότητα.  

Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγικές εταιρείες που ειδικεύονται στο ηλεκτρονικό εμπόριο, κρίσιμος παράγοντας είναι η βελτίωση της πρόσβασης σε δίκτυα ΤΠΕ για την ενίσχυση τους.  

Στους γενικότερους παράγοντες περιλαμβάνονται η θέσπιση φορολογικών κινήτρων στις επιχειρήσεις για την αύξηση των δαπανών σε Έρευνα και Ανάπτυξη, καθώς και η προτεραιότητα στην χρήση των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ σε επιχειρήσεις με σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα. 

Αναγκαία κρίνεται ακόμη η αναβάθμιση της λειτουργίας θεσμικών φορέων με στόχο τη βελτιωμένη διείσδυση στις διεθνείς αγορές. Στον τομέα αυτό έχουν γίνει σημαντικά βήματα με την Export Credit Greece, την Enterprise Greece και τις πλατφόρμες Exportgate και Trade Club Alliance (TCA).  

Ακόμη, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η μείωση  κανονιστικών και διοικητικών εμποδίων.  

Σημαντικός παράγοντας, ακόμη, είναι η αξιοποίηση προϊόντων και υπηρεσιών με ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε τομείς όπως η ναυτιλία, ο τουρισμός και ο αγροδιατροφικός τομέας. 

Σε ό,τι αφορά τους εξωτερικούς παράγοντες, πέραν των προβλημάτων που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας και η κρίση στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα στην εφοδιαστική αλυσίδα, εντοπίζεται και ο κίνδυνος της επιβολής δασμών στα εισαγόμενα είδη στις ΗΠΑ, από την Κίνα, τις χώρες της Ευρώπης, τον Καναδά και το Μεξικό.  

Ειδικά η εντεινόμενη γεωπολιτική αστάθεια και κλιματική κρίση προσθέτουν αβεβαιότητα για την πορεία των εξαγωγών. Ειδικότερα, το αρνητικό κλίμα στην «ευρύτερη γειτονιά», που έχει διαμορφωθεί λόγω Ουκρανίας, επιβαρύνεται και από τις πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή (η οποία απορροφά περίπου το 5% των ελληνικών εξαγωγών, με το ένα τρίτο αυτών να αφορά το Ισραήλ). 

Ένας άλλος εξωτερικός παράγοντας, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό είναι αστάθμητος είναι αυτός της μείωσης της ζήτησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι αναιμικές συνθήκες ζήτησης σε Δυτική Ευρώπη και Βαλκάνια (οι οποίες καλύπτουν τα δυο τρίτα των ελληνικών εξαγωγών) που  οδήγησαν σε πτώση στην εν λόγω περιοχή κατά 8% το τελευταίο τρίμηνο.

Σημειώνεται ότι οι υπόλοιπες αγορές καταγράφουν μεικτές τάσεις, με αθροιστική επίδοση της τάξης του +1%. Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας, εμβαθύνοντας στα δεδομένα διαπιστώνεται ότι, παρά την πτώση, τα ελληνικά προϊόντα συνεχίζουν να επιδεικνύουν ανθεκτικότητα.