Εξαγορές, συγχωνεύσεις, συνεργασίες, ενίσχυση της εξωστρέφειας αλλά και αποεπενδύσεις είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν το σκηνικό των επερχόμενων εξελίξεων στον τομέα της εγχώριας γαλακτοβιομηχανίας, η οποία από τον περασμένο Οκτώβριο έχει μπει σε μια μεγάλη κρίση, λόγω πληθωρισμού, ανατιμήσεων αλλά και μεγάλων αυξήσεων στο ενεργειακό κόστος αλλά και στο κόστος των ζωοτροφών.
Σε αυτό το υπόβαθρο έρχονται να προστεθούν και οι αντιδράσεις του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων στο νομοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο, όπως υποστηρίζει δεν λύνει τα προβλήματα του κλάδου, αλλά αντίθετα δημιουργεί περισσότερα.
Και αυτό γιατί όπως υποστηρίζουν αφενός δεν προάγει το αυτονόητο της μιας και μόνο αρχής ελέγχου χωρίς επικαλύψεις, καθυστερήσεις αποφάσεων και υψηλό κόστος λειτουργίας, αλλά και από την άλλη πλευρά έχει διασπάσει τις αρχές με αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες και αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου.
Η μείωση του όγκου των πωλήσεων αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα των γαλακτοβιομηχανιών. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία οι πωλήσεις γάλακτος (επωνύμων και private label) για το 2022 σημείωσαν μικρή αύξηση, 5,5% σε αξία στα 313,34 εκατ. ευρώ, ενώ σε όγκο κατέγραψαν μείωση 6,4%. Σημειώνεται ότι η μέση τιμή ανά λίτρο αυξήθηκε κατά 12%, περίπου.
Στην αγορά του γιαουρτιού η κατάσταση είναι σχεδόν ίδια, με τις πωλήσεις σε αξία να αυξάνονται 5,2%, για το 2022 έναντι του 2021, στα 263 εκατ.ευρώ, ενώ ο όγκος πωλήσεων σημείωσε πτώση 6%. Παρόμοια ήταν και η μεσοσταθμική αύξηση της τιμής ανά κιλό, περίπου στο 12%.
Στην κατηγορία των τυριών η μείωση του όγκου πωληθέντων για το 2022 ήταν 5,1%, ενώ η αύξηση της τιμής του τελικού προϊόντος έφθασε και υπερέβη σε πολλές περιπτώσεις το 22%. Βέβαια, οι προαναφερόμενες αυξήσεις στις τιμές οφείλονται, κυρίως, στις προαναφερόμενες παραμέτρους που ωθούν προς τα πάνω την τιμή της πρώτης ύλης, δηλαδή του γάλακτος, τόσο του εγχωρίως παραγόμενου όσο και του εισαγόμενου.
Η κινητικότητα του κλάδου των γαλακτοβιομηχανιών άρχισε από τον προηγούμενο Οκτώβριο, όταν, δηλαδή, η κρίση είχε προχωρήσει, αρκετά. Η γαλακτοβιομηχανία Δέλτα του ομίλου Vivartia έκανε μια κίνηση, στην προσπάθεια ενίσχυσης της θέσης της στην αγορά με την εξαγορά του 70% της εταιρείας παραγωγής βιολογικών γαλακτοκομικών προϊόντων Κουρέλλας, με έδρα τα Γρεβενά.
Η εταιρεία έχει σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα σε χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ και στις αραβικές χώρες. Το ποσοστό των εξαγωγών της ανέρχεται, περίπου, στο 90% του κύκλου εργασιών της. Διαθέτει τυροκομείο 4.000 τ.μ. σε έκταση 15 στρεμμάτων, εργοστάσιο ζωοτροφών 3.000 τ.μ. σε έκταση 10 στρεμμάτων καθώς και βιολογική φάρμα 4.000 τ.μ. σε έκταση 30 στρεμμάτων.
Τον προηγούμενο μήνα, σημειώθηκε άλλο ένα σημαντικό deal μεταξύ της CVC - Δέλτα Τρόφιμα και των Ελληνικών Γαλακτοκομείων, πάλι με εξαγωγικό προσανατολισμό. Πρόκειται για την πώληση του 100% της Θυγατρικής της Δέλτα Τρόφιμα, United Milk Co., με έδρα τη Βουλγαρία στην Tyrbul SA, επίσης με έδρα τη Βουλγαρία, η οποία είναι μέλος του ομίλου των Ελληνικών Γαλακτοκομείων.
Η UMC είναι ηγέτιδα εταιρεία στον κλάδο γάλακτος και γιαουρτιού, απασχολεί πάνω από 500 εργαζόμενους και έχει πωλήσεις άνω των 50 εκατ.ευρώ, ετησίως. Εκτός από τις εξαγορές στον τομέα των νερών και αναψυκτικών ο όμιλος των Ελληνικών Γαλακτοκομείων, γνωστός και με το σήμα Όλυμπος, ανακοίνωσε στο πρώτο εξάμηνο του 2022 την κατασκευή εργοστασίου χαλουμιού στην Κύπρο, μια επένδυση, η οποία εκτιμάται σε 35 εκατ.ευρώ.
Σε ό,τι αφορά στην Κρι - Κρι, η οποία έχει δυναμική παρουσία στις αγορές του εξωτερικού, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το αυξημένο ενεργειακό κόστος με τη νέα μονάδα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βιοαερίου στις Σέρρες, επένδυση ύψους 6 εκατ. ευρώ,
Παράλληλα, θα συνεχίσει μέσα στο τρέχον έτος να στηρίζει με νέα λανσαρίσματα τη σειρά λειτουργικών γιαουρτιών Super Spoon. Νέα αναμένονται και στην κατηγορία παιδικών και βρεφικών γιαουρτιών, στην οποία η Κρι Κρι κατέχει κυρίαρχη θέση στην αγορά.
Πάντως, καθώς οι εξελίξεις «τρέχουν» χωρίς να σημειωθεί κάποια πρόοδος για τις βιομηχανίες, στα στοιχεία του κόστους, που οδηγούν σε αυξήσεις τιμών, αναμένονται νέες κινήσεις με στόχο αφενός την επίτευξη οικονομιών κλίμακος, αλλά και την ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους.