Η ομαλή άντληση κεφαλαίων μέσω χρηματοδότησης αλλά και νέων επενδύσεων αποτελεί το κρίσιμο, αλλά και απαραίτητο «εργαλείο» για την «πράσινη» μετάβαση της ελληνικής ακτοπλοΐας, αλλά και για τη διατήρηση θετικών οικονομικών αποτελεσμάτων στις εταιρείες του κλάδου.
Αυτό επισημαίνει η τελευταία, ετήσια έρευνα της XRTC Business Consultants με θέμα την επόμενη ημέρα της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Όπως αναφέρεται στην έρευνα, η ανάγκη ανανέωσης του στόλου της ακτοπλοΐας είναι επιτακτική. Και αυτό γιατί, όπως αναφέρουν τα στοιχεία, αν και ο μέσος όρος ηλικίας του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου είναι 28 έτη - μικρότερος, δηλαδή από αυτόν του ευρωπαϊκού στόλου που είναι τα 35 έτη - ο αριθμός των πλοίων που είναι άνω των 20 ετών είναι κατά 86% μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ακτοπλόοι στη διαδικασία ανανέωσης του στόλου και της πράσινης μετάβασης συνοψίζονται, σύμφωνα με την έρευνα της XRTC Business Consultants στο γεγονός ότι τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία δεν έχουν αποδώσει ακόμα.
Και αυτό γιατί, οι αναπτυξιακές τράπεζες της χώρας αδυνατούν να κατανοήσουν το περιβάλλον της θαλάσσιας οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων μεταφορών, ενώ στα προγράμματα της περιφερειακής ανάπτυξης της χώρας, όπως για παράδειγμα το ΕΣΠΑ, η στήριξη των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών δεν υφίσταται.
Η επόμενη πρόκληση για τον τομέα της ακτοπλοΐας είναι η προσπάθεια να βρεθεί μια δυνατότητα προσαρμογής στον τομέα της χρηματοδότησης και των επενδύσεων και η επίτευξή της θα αποτελέσει και τη λύση του προβλήματος.
Μία άλλη παράμετρος που επηρεάζει σημαντικά την κατάσταση της ακτοπλοΐας είναι και αυτή του κόστους χρήματος. Η άνοδος των επιτοκίων προσθέτει άλλο ένα αγκάθι στον δρόμο της μετάβασης στα νέα δεδομένα. Η κλιμακωτή αύξηση των επιτοκίων, η οποία πραγματοποιείται με σκοπό τον περιορισμό των πληθωριστικών πιέσεων της παγκόσμιας οικονομίας λόγω των γεωπολιτικών και άλλων στρατηγικών θεμάτων, αναφέρει η έρευνα, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους δανεισμού, το οποίο καθυστερεί την εκτέλεση των επιχειρηματικών σχεδίων και ακόμα μπορεί να προκαλέσει ένα μικρό κύμα αναδιαρθρώσεων των υποχρεώσεων.
Από την άλλη πλευρά, η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να «φρενάρει» το αυξανόμενο κόστος των ακτοπλοϊκών μεταφορών χαρακτηρίζεται ως θετική, καθώς υποβοηθήθηκε από την ελαφρά μείωση του κόστους καυσίμων. Η ανταπόκριση των εταιρειών στο κυβερνητικό κάλεσμα ήταν θετική και έστω και την τελευταία στιγμή επετεύχθη μια ενδεικτική μείωση των εισιτηρίων. Το συμπέρασμα, όμως που εξάγει η XRTC Business Consultants προς όλους τους αποδέκτες είναι ότι υπάρχει πιθανότητα ύφεσης και εκτροχιασμού της ακτοπλοϊκής αγοράς, εάν αυτή δεν μπορεί να είναι έστω και οριακά κερδοφόρα.
Στην περίπτωση αυτή το επιπλέον κόστος θα επιβαρύνει την κοινωνία δεδομένου ότι η ανάγκη του ακτοπλοϊκού μεταφορικού έργου παραμένει ανελαστική άρα και αναγκαία, αναφέρεται στην έρευνα.
Η πορεία των εταιρειών
Πάντως, οι ακτοπλοϊκές εταιρίες, παρά τα ζοφερά οικονομικά αποτελέσματα, συνεχίζουν απρόσκοπτα τη λειτουργία των πλοίων τους, συνδέοντας τα νησιά με την ενδοχώρα αδιάλειπτα αναφέρεται στην έρευνα.
Θα πρέπει , λοιπόν, να αναγνωριστεί ο ρόλος τους και να κληθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να εκσυγχρονίσουν τις πολιτικές και το σχεδιασμό λειτουργίας της Ελληνικής Ακτοπλοΐας.
Και αυτό γιατί οι ακτοπλοϊκές εταιρείες την τελευταία δεκαπενταετία έχουν περάσει, όπως όλες οι εταιρείες μεταφορών μια σειρά εγχώριων και διεθνών κρίσεων με αποτέλεσμα να μην έχουν τα ίδια κεφάλαια, ώστε να χρηματοδοτήσουν την ανανέωση των στόλων τους, σύμφωνα με τους ισχύοντες περιβαλλοντικούς κανονισμούς που στοχεύουν μακροχρόνια, σε πλοία με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα.
H ζήτηση των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών στη χώρα μας, συνεχίζει την ανοδική της πορεία μετά την πανδημία του κορωνοϊού, χωρίς να έχει φτάσει ακόμα τα επίπεδα της κίνησης του 2019, χρονιάς που αποτέλεσε μία από τις καλύτερες για την ακτοπλοΐα κατά τα τελευταία έτη.
Παρά το γεγονός όμως ότι το 2022 ήταν ένα έτος στο οποίο παρατηρήθηκε αρκετά μεγάλη αύξηση στην κίνηση, η δυσθεώρητη αύξηση των καυσίμων επηρέασε τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιριών, οδηγώντας τα ακόμα και σε ζημίες.
Οι αρχικές εκτιμήσεις για την κίνηση κατά το 2023 είναι ότι θα συνεχισθεί η αυξητική τάση που παρατηρήθηκε το 2022, ώστε η επιβατική κίνηση να ανέλθει στα επίπεδα του έτους 2019.
Ωστόσο, οι προκλήσεις που τίθενται από τις πληθωριστικές πιέσεις, την εξέλιξη της ενεργειακής κρίσης, τη ραγδαία αύξηση του κόστους χρήματος και τις γενικότερες αρνητικές επιπτώσεις από τις πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία, αποτελούν αστάθμητους παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τα οικονομικά αποτελέσματα των ακτοπλοϊκών εταιριών, καταλήγει η έρευνα της XRTC Business Consultant.
