Πόσο ψηφιακά ώριμες είναι οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Έρευνα Cosmote - Εltrun

Πόσο ψηφιακά ώριμες είναι οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις;

Σημαντική πρόοδο στην ψηφιακή ωριμότητα σημείωσαν το 2024 οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) στη χώρα μας, σύμφωνα με την έρευνα «Η Ψηφιακή Ετοιμότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στην Ελλάδα», η οποία εκπονήθηκε από το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τη COSMOTE.

Συγκεκριμένα, υπήρξε αύξηση 17% στον μέσο όρο του Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας σε σύγκριση με το 2022, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας. Η διαχείριση των σχέσεων με τους πελάτες, η αποτελεσματική επικοινωνία, η βελτίωση της εμπειρίας του πελάτη, η αύξηση των πωλήσεων και της παραγωγικότητας είναι από τα κυριότερα οφέλη της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών.

«Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή είναι κρίσιμο ζήτημα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και είναι σημαντικό να τις βοηθήσουμε όλοι. Όπως είδαμε στην έρευνα, οι ΜμΕ έχουν προοδεύσει αρκετά στο ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού τους, υπάρχουν όμως περιθώρια βελτίωσης», ανέφερε, χαρακτηριστικά, ο κ. Θάνος Φαλάγγας, Διευθυντής B2B Marketing, CRM & Channel Management, κατά την παρουσίαση της έρευνας. 

Οι επιχειρηματικές προκλήσεις στη χρήση τεχνολογικών λύσεων

Ωστόσο, οι περιορισμένοι χρηματοοικονομικοί πόροι για επενδύσεις, η ελλιπής υποστήριξη από παρόχους τεχνολογίας, η ανεπαρκής εκπαίδευση του προσωπικού και η έλλειψη ενημέρωσης για τις τεχνολογίες και τα πλεονεκτήματά τους αποτελούν σημαντικά εμπόδια για τις επιχειρήσεις.

Παρ' όλα αυτά, μόλις το 25% των ΜμΕ έχουν εκμεταλλευτεί σχετικές επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις για επενδύσεις στην τεχνολογία. 

Οι βασικοί λόγοι μη συμμετοχής τους σε τέτοια πρόγραμμα, ήταν η έλλειψη πληροφόρησης και η γραφειοκρατία. Συγκεκριμένα, 1 στους 3 δεν γνώριζε την ύπαρξη σχετικού προγράμματος, ενώ 2 στους 10 δεν συμμετέχουν λόγω γραφειοκρατίας. 

Επιτεύγματα από την αξιοποίηση της τεχνολογίας

Οι επιχειρήσεις που αξιοποιούν την ψηφιακή τεχνολογία, έχουν σημειώσει επιχειρηματικές επιτυχίες όπως η αντιμετώπιση των προκλήσεων της  πανδημίας, η βελτίωση συνολικά της εμπειρίας των πελατών, η αύξηση της παραγωγικότητάς της εταιρείας και η αύξηση του τζίρου και της κερδοφορίας.

Επίσης, οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις έχουν οργανώσει καλύτερα την εταιρεία και έχουν αυτοματοποιήσει τις διαδικασίες τους, πραγματοποίησαν επενδύσεις οι οποίες απέδωσαν, προώθησαν στην αγορά νέες δραστηριότητες/προϊόντα/υπηρεσίες και αισθάνονται πιο καινοτόμοι και πρωτοπόροι σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Κατά την παρουσίαση της έρευνας, τονίστηκε επίσης η σημασία της ψηφιακής ασφάλειας, με προτάσεις για οργανωμένο σχέδιο δράσης, όπως εκπαίδευση προσωπικού, λύσεις ασφαλείας στο Cloud και συστήματα backup, για την προστασία από κυβερνοεπιθέσεις.

Πού βρισκόμαστε σε σχέση με την Ευρώπη

«Με βάση τον δείκτη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας είμαστε πολύ πίσω. Συγκεκριμένα, περίπου τρίτοι από το τέλος. Το πρόβλημα που υπάρχει με τον ευρωπαϊκό δείκτη είναι ότι δεν μετράει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από 1-10 άτομα, όπως είναι στην Ελλάδα, αλλά από 10 έως 200 εργατικό δυναμικό. Δηλαδή, στην ουσία αγνοεί την πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων. Γι΄αυτό και μέσα από αυτήν την έρευνα προσπαθούμε να περάσουμε ένα θετικό μήνυμα. Ότι αυτές οι εταιρείες, που κάποιοι τις αγνοούν, δεν είναι χαμένη περίπτωση», τόνισε ο κ. Γιώργος Δουκίδης, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Ιδρυτής του ELTRUN,

«Αυτό που είναι ενδιαφέρον, είναι ότι η Ευρώπη για το 2030, στο πλαίσιο της ψηφιακής δεκαετίας, έχει έναν στόχο, ότι το 90% των μικρομεσαίων εταιρειών θα πρέπει να έχουν πάνω από τον ελάχιστο Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας. Εμείς με βάση αυτά που έχουμε καταγράψει και με βάση αυτό που έχουμε δει ότι κινούμαστε ετησίως, είμαστε πολύ μακριά από αυτό και δεν πρόκειται να το φτάσουμε. Και αυτή τη στιγμή, ο συγκεκριμένος στόχος, είναι ο πιο σημαντικός που έχει τεθεί από τις Βρυξέλλες για όλες τις χώρες, όσον αφορά την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών για τις επιχειρήσεις», υπογράμμισε.

 «Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή είναι κρίσιμο ζήτημα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και είναι σημαντικό να τις βοηθήσουμε όλοι. Στην COSMOTE, μέλος του Ομίλου Telekom, στεκόμαστε σταθερά στο πλευρό των ελληνικών επιχειρήσεων, στηρίζοντας έμπρακτα την ανάπτυξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας με υπηρεσίες, εργαλεία, λύσεις και την υποστήριξη που χρειάζονται για να το πετύχουν», δήλωσε ο κ. Φαλάγγας. 

Ο κ. Δουκίδης σημείωσε: «Τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική πρόοδος στην ψηφιακή αναβάθμιση των μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά η ψηφιακή τους ετοιμότητα είναι ακόμη σε πρώιμα στάδια αφού χρησιμοποιούν κατά μέσο όρο μόνο το 50% των γνωστών ψηφιακών συστημάτων και τεχνολογιών, ενώ μόνο το 25% αξιοποίησαν επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις για τις τεχνολογικές επενδύσεις που έκαναν».

Η ψηφιακή ετοιμότητα επηρεάζεται και από το μέγεθος και από τον κλάδο των επιχειρήσεων

Με βάση τα ευρήματα της έρευνας καταγράφεται πρόοδος της τάξης του 17% στον μέσο όρο του δείκτη ψηφιακής ετοιμότητας σε σχέση με το 2022, από 4,49/10 σε 5,24/10 το 2024. Ειδικότερα, το 2024 το 39% των ΜμΕ στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη στα δυο πρώτα στάδια του Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας (Elementary και Basic), ενώ το 33% κατατάσσεται στα δύο προχωρημένα στάδια (Advanced και Ideal), με τις ΜμΕ που ανήκουν στo Advanced στάδιο να σημειώνουν αύξηση, από 18% το 2022 σε 32%. Παρατηρείται δηλαδή μια σημαντική μετακίνηση των ΜμΕ από τα πρώτα στάδια του Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας προς τα προχωρημένα στάδια.

Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι η ψηφιακή ετοιμότητα επηρεάζεται και από το μέγεθος και από τον κλάδο των επιχειρήσεων. Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις (>10 εργαζόμενοι) και οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών τοποθετούνται υψηλότερα στον δείκτη, με τους κλάδους του εμπορίου, των επιστημονικών δραστηριοτήτων και της βιομηχανίας-μεταποίησης να ακολουθούν. Ωστόσο, ακόμα και πολύ μικρές επιχειρήσεις (1-10 εργαζόμενοι) μπορούν να βελτιώσουν την λειτουργία και την ανταγωνιστικότητα τους, αρκεί να αξιοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες.

Σημαντική παραμένει το 2024 η παρουσία των ΜμΕ στο διαδίκτυο (7 στις 10). Επίσης, στις περισσότερες ψηφιακές τεχνολογίες καταγράφεται αύξηση των ποσοστών χρήσης, με την μεγαλύτερη να είναι στις ψηφιακές καμπάνιες και στη χρήση social media, στην αξιοποίηση υποδομών Cloud και στις εναλλακτικές μορφές επικοινωνίας. Αντίθετα, περιορισμένη είναι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Ωστόσο, 8 στις 10 ΜμΕ δηλώνουν πρόθυμες να χρησιμοποιήσουν εργαλεία Generative AI στο μέλλον. Τέλος, αν και 8 στις 10 ΜμΕ χρησιμοποιούν λύσεις ψηφιακής ασφάλειας, η συντριπτική πλειοψηφία περιορίζεται σε βασικές λύσεις όπως antivirus.

Αναφορικά με τις ψηφιακές δεξιότητες των εργαζομένων, 1 στους 2 δεν διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις για τη σωστή αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, ενώ μόνο 1 στους 3 παρακολουθεί εκπαιδευτικά προγράμματα. Ένα θετικό εύρημα είναι ότι οι μισές ΜμΕ έχουν την αναγκαία επιχειρηματική κουλτούρα αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών, αφού 1 στις 2 βάζουν υψηλή προτεραιότητα στις ψηφιακές τεχνολογίες και υποστηρίζουν τους εργαζόμενους στις τεχνολογικές αλλαγές.