Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που εξαρτώνται από την αγορά των ημιαγωγών είναι ο βασικός στόχος των παρεμβάσεων που άρχισε να επιχειρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και ένα δεκαήμερο περίπου, με αιχμή του δόρατος την Πράξη της Ε.Ε. για τα Μικροκυλώματα (European Chips Act).
Η πιο σημαντική παρέμβαση που προβλέπεται από την πράξη αυτή, είναι αυτή της προσπάθειας για αύξηση της παραγωγής chips στην Ευρώπη στο 20% από το 10%, σήμερα, προκειμένου να διασφαλίσει τόσο την ανταγωνιστικότητα όσο και τον ομαλό εφοδιασμό. Μάλιστα για τον σκοπό αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διατεθειμένη να βοηθήσει τις προσπαθείς αυτές με ενισχύσεις που φθάνουν τα 45 δισ. ευρώ για τις εταιρείες που θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη επάρκεια στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τον εφοδιασμό, η κατάσταση σήμερα είναι αρκετά περίπλοκη. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο υπέβαλε και τις σχετικές προτάσεις, η παραγωγή chips βασίζεται σε μια εξαιρετικά περίπλοκη εφοδιαστική αλυσίδα η οποία περιλαμβάνει χώρες απ’ όλο τον κόσμο. Χαρακτηριστική αναφέρεται ότι μια μεγάλη εταιρεία ημιαγωγών στηρίζεται σε περίπου 16.000 εξειδικευμένους προμηθευτές ανά τον κόσμο. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι οποιοδήποτε γεωπολιτική ανατάραξη, όπως μια πανδημία ή ένας πόλεμος, μπορούν να διαταράξουν τον εφοδιασμό της.
Η Ευρώπη παραμένει εξαρτημένη από τρίτους παίκτες για την προμήθεια σε ημιαγωγούς, γεγονός που - όπως έχει αποδειχτεί τα τελευταία χρόνια - είναι αρκετά επικίνδυνο για την οικονομία. Σημειώνεται ότι ένα ποσοστό 80% των προμηθευτών ευρωπαϊκών εταιρειών ημιαγωγών βρίσκεται εκτός Ε.Ε.
Το πρόβλημα εμφανίστηκε και άρχισε να γίνεται εξαιρετικά έντονο την πρώτη χρονιά της πανδημίας και ειδικότερα από τα τέλη του 2020, καθώς καταγράφεται μια μεγάλη έλλειψη ημιαγωγών σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε πριν από ένα χρόνο με τον πόλεμο Ρωσίας - Ουκρανίας. Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα πολλά εργοστάσια σε ένα ευρύ φάσμα παραγωγικών δραστηριοτήτων να έχουν οδηγηθεί ακόμη και σε κλείσιμο.
Η τρέχουσα έλλειψη σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πιθανό να συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, καθώς απαιτούνται από δύο έως τρία χρόνια για την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου μικροτσίπ.
Η Intel και το επενδυτικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στη χώρα μας η Intel, ο μεγαλύτερος κατσκευαστής chips στον κόσμο φέρεται να είναι ο ένας από τους τρεις πολυεθνικούς κολοσσούς που στοχεύουν να επενδύσουν στην Ελλάδα, ακολουθώντας το παράδειγμα των άλλων Big Techs, δηλαδή της Google, της Amazon Web Services, της Digital Realty και άλλων.
Η Intel, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες προγραμματίζει επένδυση στην Ελλάδα, η οποία θα είναι ένα σημαντικό τμήμα μιας ευρύτερης επένδυσης στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα προτίθεται να κατασκευάσει δύο εργοστάσια παραγωγής ημιαγωγών, ένα μεγάλο, πιθανότατα στη Γερμανία και ένα στην Ιταλία, ενώ σχεδιάζει και την επέκταση της παραγωγικής της μονάδας στην Ιρλανδία. Ακόμη έχει ανακοινώσει τη δημιουργία κέντρων Έρευνας και Ανάπτυξης σε Γαλλία, Πολωνία και Ισπανία.
Πιθανότατα στις χώρες αυτές θα προστεθεί και η Ελλάδα, η οποία την τελευταία διετία έχει γίνει πόλος έλξης για επενδύσεις τεχνολογικών κολοσσών.
Η επιλογή της Ευρώπης από την Intel δεν είναι τυχαία. Αντίθετα, συνάδει με την παραπάνω προσπάθεια που κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση να απεξαρτηθεί από την Ασία στον τομέα των ημιαγωγών. Παράλληλα η αναμενόμενη επέκταση του δικτύου 5G και των υπηρεσιών του καθώς και το IoT αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά την ζήτηση για ημιαγωγούς.
Κυρ. Πιερρακάκης: Δημιουργεί ευκαιρίες για την Ελλάδα ο κλάδος των ημιαγωγών
Τις ευκαιρίες που υπάρχουν για την Ελλάδα στον κλάδο των ημιαγωγών είχε τονίσει και σε ομιλία του πριν δυο μήνες σε τεχνολογικό συνέδριο Emerging Tech Forum ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης.
Όπως είχε επισημάνει ο υπουργός, εκ των πραγμάτων, με δεδομένη την πρόταση κανονισμού Chips Act που έρχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πρέπει και εμείς ως χώρα να λάβουμε συγκεκριμένες αποφάσεις για το πώς θα ενταχθούμε σε αυτή την αλυσίδα αξίας. Ακόμη, πρόσθεσε ότι η Ελλάδα διαθέτει πολλούς σημαντικούς πόρους και δυνατότητες σε αυτόν το χώρο, τόσο στα Πανεπιστήμια όσο και στο αναδυόμενο οικοσύστημα επιχειρήσεων.
Ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε ότι βήμα βήμα προσπαθούμε να περάσουμε σε μια νέα εποχή. Στο πλαίσιο των ανακατατάξεων, θέματα counter risk και θέματα αξιολόγησης και ποσοτικοποίησης του ρίσκου μπαίνουν στην εξίσωση του τι είναι εφοδιαστική αλυσίδα και πώς πρέπει να λειτουργεί. Αλλά βλέπουμε στην πραγματικότητα μία «επαναβιομηχάνιση» της Δύσης να συμβαίνει το τελευταίο διάστημα, και κομμάτια των εφοδιαστικών αλυσίδων να περνάνε πίσω σε χώρες από τις οποίες είχαν φύγει.