Τη Δευτέρα ανακοινώθηκε και επίσημα, από την ηγεσία των δύο επιχειρήσεων, πως η δεύτερη (Honda) και η τρίτη αυτοκινητοβιομηχανία της Ιαπωνίας (Nissan) αποφάσισαν να ξεκινήσουν μία διαδικασία που θα οδηγήσει στην ένωσή τους. Σύμφωνα με τους διευθύνοντες συμβούλους της Honda Motor (7267 TOKYO), της Nissan Motor (7201 TOKYO) και της Mitsubishi Motors (7211 TOKYO), οι οποίοι έδωσαν κοινή συνέντευξη Τύπου στο Τόκιο, έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με στόχο τη συγχώνευση της Honda και της Nissan, με την προοπτική της συμμετοχής στο σχήμα και της Mitsubishi σε δεύτερο χρόνο.
Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την ολοκλήρωση των απαραίτητων συζητήσεων τον Ιούνιο του 2025 και τη δημιουργία μίας νέας εταιρείας συμμετοχών, η οποία θα απορροφήσει τις δύο επιχειρήσεις, μέχρι τον Αύγουστο του 2026. Μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου αναμένεται να αποφασιστεί αν στη συμμαχία θα συμμετάσχει από τώρα και η Mitsubishi Motors, της οποίας η Nissan είναι η μεγαλύτερη μέτοχος.Η Mitsubishi συνυπέγραψε το μνημόνιο κατανόησης της Honda με τη Nissan και η τελική συμμετοχή της θεωρείται πολύ πιθανή.
Όπως διαβάζουμε σε όλα τα ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου, αν συνδυαστούν οι τρεις εταιρείες, θα δημιουργήσουν την τρίτη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία στον κόσμο από πλευράς πωλήσεων αριθμού αυτοκινήτων, μετά την ιαπωνική Toyota (7203 TOKYO) και τη γερμανική Volkswagen (VOW3 XETRA), ξεπερνώντας την τρίτη αυτή τη στιγμή κορεατική Hyundai (μαζί με την Kia) (005380 SEOUL). Μέσα στην Ιαπωνία, η τριπλή συγχώνευση, θα σημαίνει πως στη χώρα θα υπάρχουν πλέον δύο μόνο μεγάλοι όμιλοι στην αυτοκινητοβιομηχανία, ο υπό δημιουργία και αυτός της Toyota, η οποία ήδη ελέγχει σε σημαντικό βαθμό την Isuzu, τη Mazda, τη Subaru και την Daihatsu.
Θεωρητικά, αυτή η τριπλή ένωση έχει πολλά σημαντικά πλεονεκτήματα για τις τρεις εταιρείες. Πρώτα απ’ όλα, θα μειωθεί σημαντικά το κόστος λειτουργίας τους, αφού η ένωσή τους θα συνοδευτεί αναπόφευκτα από σημαντική μείωση του προσωπικού τους, πιθανότατα κλείσιμο εργοστασίων και πολύ πιο ισχυρή διαπραγματευτική θέση απέναντι στους διάφορους προμηθευτές τους ανά τον κόσμο. Πάντα θεωρητικά, αυτό θα τους δώσει την ευκαιρία να αμυνθούν πιο αποτελεσματικά απέναντι σε δύο πολύ μεγάλους κινδύνους που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή.
Την επέλαση των Κινέζων ανταγωνιστών, εξαιτίας της οποίας έχουν μειωθεί κατακόρυφα οι πωλήσεις και των τριών στην Κίνα και πιέζονται σημαντικά σε αρκετές άλλες περιοχές όπου έχουν κάνει έντονη την εμφάνισή τους οι κινεζικές εταιρείες. Και την πιθανότατη επιβολή σημαντικών δασμών στα αυτοκίνητα που εισάγονται στις ΗΠΑ, όπως έχει δεσμευθεί να κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ. Επίσης, αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως ελπίζουν οι αξιωματούχοι των τριών εταιρειών, ενωμένες θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν πιο άνετα στις επενδύσεις που είναι απαραίτητες για την ομαλή μετάβασή τους προς την ηλεκτροκίνηση. Αυτά είναι τα βασικά επιχειρήματα των «οπαδών» της τριπλής συγχώνευσης.
Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, όπως προδίδει η κακή πορεία της μετοχής της Nissan τα τελευταία χρόνια, η οποία μέχρι να κυκλοφορήσει η πληροφορία περί των συνομιλιών με τη Honda ήταν κοντά στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων είκοσι ετών. Από τη στιγμή που εκδιώχθηκε από την ηγεσία της ο Carlos Ghosn το 2018 και η συμμαχία της με τη γαλλική Renault άρχισε να κλονίζεται (η γαλλική εταιρεία παραμένει η μεγαλύτερη μέτοχος της ιαπωνικής), η Nissan δεν τα πήγε καθόλου καλά. Έμεινε πάρα πολύ πίσω στον τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και δεν κατάφερε να εκμεταλλευθεί την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τα υβριδικά αυτοκίνητα, σε αντίθεση με την Toyota (κυρίως) και τη Honda.
Έτσι, οι πωλήσεις της είναι σε συνεχή μείωση και πριν μερικές εβδομάδες ανακοίνωσε πως θα απολύσει μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού της και θα μειώσει την παραγωγική της δυναμικότητα. Το πρόβλημα της Nissan είναι πολύ μεγάλο και θα πρέπει να λυθεί για να προχωρήσουν τα σχέδια της συγχώνευσης. Όπως είπε ο διευθύνων σύμβουλος της Honda, η ανάκαμψη της Nissan είναι προαπαιτούμενο για να προχωρήσει η συμφωνία, ενώ τόνισε πως η συγχώνευση δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση σανίδα σωτηρίας για τη δοκιμαζόμενη Nissan.
Από τη μεριά της, η Honda τα έχει καταφέρει κάπως καλύτερα, αφού η μεγάλη μείωση πωλήσεων στην Κίνα αντισταθμίστηκε εν μέρει από τις καλές επιδόσεις των υβριδικών της αυτοκινήτων. Είναι βέβαιο πως η επενδυτική κοινότητα έχει πολύ περισσότερη εμπιστοσύνη στη Honda απ’ ότι στη Nissan, αφού η χρηματιστηριακή αξία της είναι της τάξης των 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ αυτή της Nissan είναι κοντά στα 10 δισ. δολάρια. Οι κακές επιδόσεις της Nissan είναι σίγουρο πως προβληματίζουν τους μετόχους της Honda, οι οποίοι φοβούνται πως τα προβλήματα της ανταγωνίστριάς της μπορεί να παρασύρουν και τη δική τους εταιρεία.
Η διοίκηση της Honda προφανώς το ξέρει αυτό και έτσι εξηγείται η απόφασή της να προτείνει ένα πολύ ισχυρό πρόγραμμα αγοράς ιδίων μετοχών, αξίας περίπου 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή ποσού αντίστοιχου με το 20% περίπου της χρηματιστηριακής αξίας της Honda και τάξης μεγέθους παραπλήσιας με τη χρηματιστηριακή αξία της Nissan πριν μερικές ημέρες.
Από το χρονοδιάγραμμα που ανακοινώθηκε είναι φανερό πως η Honda, η οποία προβλέπεται να έχει τον έλεγχο της εταιρείας συμμετοχών, δεν βιάζεται πολύ. Αυτό όμως εξουδετερώνει ένα από τα βασικά επιχειρήματα υπέρ αυτής της επιχειρηματικής συνεργασίας, αυτό της μεγάλης μείωσης του κόστους λειτουργίας του νέου σχήματος και των σημαντικών επιχειρηματικών συνεργιών.
Όπως επισημαίνει ο Antony Currie Reuters του Breakingviews σε του άρθρο τη Δευτέρα, ο τομέας αυτός είναι ο μόνος που μπορεί να δώσει σίγουρα πλεονεκτήματα και οι μελλοντικοί συνεταίροι θα πρέπει να βιαστούν, καθώς τα υπόλοιπα προβλήματα με πιο αβέβαιες λύσεις απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.
Όπως βέβαια μάθαμε πρόσφατα μετά την απόλυση του Carlos Tavares, «βασιλιά της μείωσης του κόστους λειτουργίας» από τη Stellantis (STLAM MILANO), την εταιρεία που δημιουργήθηκε από την ένωση της Fiat, της Peugeot, της Chrysler και της Opel, η βιαστική μείωση του κόστους με απολύσεις και «εκπτώσεις» στη διαδικασία κυκλοφορίας νέων μοντέλων αποτελεί τελικά πολύ κακή συνταγή.
Όσο γρήγορα και να γίνει η ένωση της Honda με τη Nissan και τη Mitsubishi και όσο μεγάλη και να είναι η μείωση του κόστους λειτουργίας, η επιχείρηση θα πρέπει να καταφέρει γρήγορα να δημιουργήσει νέα μοντέλα που να αρέσουν στους πελάτες της, να αντέχουν στον ανταγωνισμό και να μπορούν να διατεθούν με προσιτές τιμές. Και να πετύχει όλα αυτά χωρίς να συγκρουστούν οι επιχειρηματικές κουλτούρες τους.
Δεδομένου του μεγάλου τεχνολογικού προβαδίσματος που έχουν αποκτήσει στον τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων οι κινεζικές επιχειρήσεις, το έργο της συγχώνευσης δεν είναι καθόλου εύκολο και το πιθανό χάσιμο χρόνου μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επιζήμιο για τις τρεις υποψήφιες εταίρους. Εδώ που τα λέμε όμως, τα πράγματα είναι αρκετά δύσκολα ούτως ή άλλως, οπότε η ένωση των ιαπωνικών δυνάμεων είναι μία αρκετά λογική επιλογή, έστω και με αρκετά αβέβαιη έκβαση.