Το θρυλικό Jumbo 747 της Boeing που έφερε επανάσταση στις αερομεταφορές όταν πρωτοεμφανίστηκε πριν πέντε δεκαετίες έκλεισε τον κύκλο του ως η βασίλισσα των αιθέρων με την τελευταία παράδοση από την αμερικανική κατασκευάστρια αεροσκαφών στην εταιρεία cargo Atlas Air.
Το τελευταίο Jumbo 747 παραδόθηκε νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα 53 χρόνια μετά από την πρώτη του εμφάνιση. Το λανσάρισμα του ως επιβατικό αεροσκάφος από την Pan Am και η ιδιαίτερη αλλά επιβλητική σιλουέτα του τράβηξαν τότε την παγκόσμια προσοχή.
Σχεδιασμένο τη δεκαετία του 1960 για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του μαζικού τουρισμού, το πάνω κατάστρωμα κάτω από την καμπούρα του εξελίχθηκε στο πιο πολυτελές club των αιθέρων. Ήταν όμως η ευρυχωρία του και οι «ατελείωτες» θέσεις επιβατών στο πίσω μέρος αυτό που έκανε τη διαφορά στα αεροπορικά ταξίδια.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Air France-KLM, τo Jumbo 747 ήταν το αεροπλάνο που εισήγαγε τη μεσαία τάξη στα αεροπορικά ταξίδια στις ΗΠΑ. Πριν από το 747 μία μέση οικογένεια δεν μπορούσε να πετάξει από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη σε προσιτό κόστος.
Το 747 άφησε το στίγμα του και στις παγκόσμιες σχέσεις, συμβολίζοντας την ειρήνη και τον πόλεμο. Υπήρξε το πυρηνικό κέντρο διοίκησης στις ΗΠΑ αλλά και το αεροσκάφος που πετούσε τον εκάστοτε Πάπα στις επισκέψεις του ανά τον κόσμο με τον κωδικό «Βοσκός 1».
Σήμερα δύο ήδη εν ενεργεία 747 ανασκευάζονται για να αντικαταστήσουν το Jumbo του προέδρου των ΗΠΑ που είναι γνωστό παγκοσμίως ως Air Force One.
Το πρώτο 747 απογειώθηκε από το αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης στις 22 Ιανουαρίου του 1970 με χωρητικότητα 350-400 θέσεων. Σύντομα θα επηρέαζε και τον σχεδιασμό των αεροδρομίων. Στην πορεία του μεταμόρφωσε όλους τους τομείς του κλάδου των αερομεταφορών.
Ο ιδρυτής της αεροπορικής εταιρείας Pan Am Juan Trippe ήθελε να μειώσει το κόστος μέσω της αύξησης των θέσεων στα αεροσκάφη. Σε μία εκδρομή για ψάρεμα το έθεσε ως πρόκληση στον τότε πρόεδρο της Boeing William Allen: να σχεδιάσει ένα αεροσκάφος που θα έκανε το 707 να μοιάζει σαν νάνος.
Πήρε την Boeing 28 μήνες για να σχεδιάσει το 747. Η πρώτη δοκιμαστική του πτήση έγινε στις 9 Φεβρουαρίου του 1969. Τα προβλήματα στα νεανικά του χρόνια και το κόστος ανάπτυξης του αεροσκάφους που ξεπέρασε το 1 δισ. έφερε τη Boeing κοντά στη χρεοκοπία.
Μετά την ενεργειακή κρίση στη δεκαετία του 1970 και την κοιλιά που προκάλεσε στις αερομεταφορές, ακολούθησαν καλύτερες ημέρες με την ακμή το 1989 όταν η Boeing λανσάρισε το 747-400 με νέους κινητήρες και πιο ελαφρά υλικά κατασκευή. Το Jumbo ήταν η ιδανική λύση για την αναπτυσσόμενη ζήτηση για υπερωκεάνια ταξίδια.
Παρόμοιο κύμα καινοτομιών, όπως αυτό που έκανε το 747 πραγματικότητα, οδήγησε στο τέλος του καθώς τα νέας γενιάς αεροσκάφη δύο κινητήρων μπορούν να καλύψουν το εύρος των αποστάσεων και τη χωρητικότητα του Jumbo με χαμηλότερο κόστος.
Το 777Χ που θα πάρει τη θέση του 747 στην κορυφή της αγοράς αεροσκαφών δεν θα είναι έτοιμο τουλάχιστον μέχρι το 2025. Από άποψης τεχνολογίας και κόστους όμως θα καταστήσει το Jumbo απαρχαιωμένο.
Πάντως η τελευταία έκδοση 747-8 του Jumbo θα συνεχίσει να κομψεί τους αιθέρες για αρκετά χρόνια, κυρίως ως αεροσκάφος για υπηρεσίες cargo.
