Οφέλη όχι μόνο για τους χρήστες και για τους παρόχους, αλλά και για την οικονομία, ευρύτερα, θα έχει η σταδιακή κατάργηση του τηλεπικοινωνιακού δικτύου του χαλκού (copper switch off) και η ταυτόχρονη ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών με την τεχνολογία Fiber to the Premises (FTTP, Οπτική ίνα στο κτίριο) ή Fiber to the Home (FFTH)Οπτική ίνα το σπίτι).
Η διαδικασία της αποχαλκοποίησης έχει ήδη προχωρήσει σημαντικά σε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τέσσερις χώρες και συγκεκριμένα η Εσθονία, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Ισπανία, σε διάστημα έξι ετών έχουν επιτύχει την πλήρη αποχαλκοποίηση. Η Γαλλία υπολογίζεται ότι φέτος, ως το τέλος του χρόνου θα έχει προχωρήσει στο 100% της αποχαλκοποίησης, ενώ Πολωνία, Βρετανία και Σουηδία θα έχουν προχωρήσει σε πλήρη ψηφιοποίηση του δικτύου με οπτική ίνα ως το 2025.
Στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι ο δείκτης DESI δείχνει ότι η αποχαλκοποίηση και η πρόσβαση με ταχήτητες άνω των 200 Mbps έχει καθυστερήσει, οι τρείς μεγάλοι πάροχοι με ένα συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα 5 δισ.ευρώ, ως το 2027 έχουν στόχο να προχωρήσουν αν όχι σε πλήρη αποχαλκοποίηση, τουλάχιστον να διαθέτουν οπτiκή ίνα (FTTH) σε ένα σημαντικό ποσοστό των τηλεπικοινωνιακών γραμμών, που σε ορισμένες περιπτώσεις θα φθάνει το ως και πάνω από 90%.
Στόχος είναι ως το 2030 οι χώρες της Ε.Ε. να έχουν ψηφιοποιήσει πλήρως τα δίκτυα τους, να έχουν καταργήσει τον χαλκό ώστε να μιλάμε για την εποχή της Κοινωνίας του Gigabit.
Οφέλη για την οικονομία και το περιβάλλον
Σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο της αποχαλκοποίησης του τηλεπικοινωνιακού δικτύου την οποία συνέταξε η γερμανική εταιρεία συμβούλων WIK-Consult GmbH, πρίν από περίπου τρία χρόνια, τα μακροχρόνια οφέλη των παρόχων υπηρεσιών δικτύου είναι η μείωση των λειτουργικών δαπανών, η ικανοποίηση της ζήτησης για όλο και μεγαλύτερο bandwidth και αυξημένη ποιότητα, η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της υποστήριξης αλλά και η ευκολότερη και ταχύτερη ανάπτυξη νέων υπηρεσιών.
Σε ό,τι αφορά τους χρήστες των υπηρεσιών των δικτύων, παρά το γεγονός της διαφοροποίησης του ενδιαφέροντος αλλά και της επιπλέον οικονομικής επιβάρυνσης, υπάρχουν πολλά οφέλη.
Για παράδειγμα στη Σουηδία, όπου το δίκτυο FFTH έχει αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τον χαλκό, το 82% των χρηστών δήλωσαν πολλοί ικανοποιημένοι με την νέα υπηρεσία. Παράλληλα ένα ποσοστό 62% εξέφρασε ικανοποίηση για την γκάμα των προσφερομένων υπηρεσιών, ενώ το 51% πιστεύει ότι η υπηρεσία της οπτικής ίνας αξίζει την επιπλέον δαπάνη λόγω της βελτιωμένης αναλογίας ποιότητας υπηρεσιών προς τιμή.
Τα οφέλη για την οικονομία εστιάζονται στο ότι η λειτουργία των δικτύων οπτικής ίνας (FTTH) εκπέμπει 88% λιγότερα αέρια θερμοκηπίου, συγκρινόμενη με άλλες τεχνολογίες πρόσβασης. Ακόμη, η ψηφιοποίηση πολλών διαδικασιών της καθημερινότητας μπορεί να συμβάλει στην οικονομία. Μελέτες που έγιναν σε Σουηδία και Φινλανδία απέδειξαν ότι η χρήση ψηφιακών υπηρεσιών έχει σημαντικά αποτελέσματα στην κατά κεφαλήν μείωση των δαπανών.
Πρίν από ένα χρόνο σε συνέδριο που διοργάνωσε η WIK, ο πρόεδρος της ΕΕΤΤ κ. Κωνσταντίνος Μασσέλος είχε αναφερθεί στο θέμα. Αναφορικά με τις οπτικές ίνες, πρότεινε ως βασικές προτεραιότητες τη διευκόλυνση της μετάβασης από τις παραδοσιακές υποδομές χαλκού (Copper Switch-off), τη διασφάλιση ανοικτής πρόσβασης (Open Access) και την επίσπευση της διασύνδεσης των οπτικών ινών με κτήρια και όχι απλώς της εγκατάστασής τους σε δρόμους.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Στη χώρα μας από τον περασμένο Ιούνιο βρίσκεται σε εξέλιξη το έργο της Κοινωνίας της Πληροφορίας «Μελέτη χάραξης στρατηγικής για τον σταδιακό παροπλισμό του δικτύου χαλκού (copper switch-off)».Το έργο έχει προϋπολογισμό 248.000 ευρώ και στόχος του είναι η διεξαγωγή μελέτης χάραξης στρατηγικής για τον σταδιακό παροπλισμό του δικτύου χαλκού.
Στο πλαίσιο αυτό θα παρασχεθούν οι υπηρεσίες της καταγραφής της κατάστασης και των σχετικών πολιτικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ανάλυση των δυνητικών εναλλακτικών επιλογών για το παροπλισμό του δικτύου χαλκού, υπηρεσίες για την οργάνωση και διεξαγωγή διαβούλευσης, υπηρεσίες για την εκπόνηση μελέτης κόστους – οφέλους από τον παροπλισμό του δικτύου χαλκού καθώς και υπηρεσίες για τον καθορισμό των χρονικών στόχων για τον παροπλισμό και τον προσδιορισμό εναλλακτικών επιλογών δημόσιας παρέμβασης. Ακόμη, περιλαμβάνει υπηρεσίες για τη διαμόρφωση του Οδικού Χάρτη για την υλοποίηση του παροπλισμού του δικτύου χαλκού
Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα το δίκτυο χαλκού είναι εγκατεστημένο από τον ΟTΕ και η αντικατάστασή του, που έχει ξεκινήσει, απαιτεί χρόνο αλλά και επενδύσεις, όχι μόνο από τον ΟΤE αλλά και τους άλλους παρόχους, που ήδη έχουν εξαγγείλει πρόγραμμα εγκατάστασης δικτύου οπτικών ινών (FTTH).
Ήδη σε πολλές περιοχές η οπτική ίνα έχει εγκατασταθεί ή συνεχίζει να εγκαθίσταται, προσφέροντας σημαντικά αυξημένες ταχύτητες στους χρήστες του Ιnternet.
Σημειώνεται ότι η διαδικασία για την πλήρη κατάργηση του δικτύου του χαλκού ξεκίνησε από τα τέλη Μαρτίου 2022 με τη σχετική έναρξη διαβούλευσης από την ΕΕΤΤ.
Aυτή τη στιγμή, το δίκτυο χαλκού του ΟΤΕ αποτελεί το μοναδικό δίκτυο με πλήρη γεωγραφική κάλυψη σε όλη την ελληνική επικράτεια. Από την πλευρά τους οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, εξακολουθούν να βασίζουν σε μεγάλο βαθμό την παροχή υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες στα προϊόντα και στις υπηρεσίες πάνω από το συγκεκριμένο δίκτυο, σε περιοχές που δεν έχουν δικό τους δίκτυο. Οι υπηρεσίες πρόσβασης παρέχονται μέσω της Αδεσμοποίητης Πρόσβασης στον Τοπικό Βρόχο και τις υπηρεσίες συνεγκατάστασης, Φυσικής ή Απομακρυσμένης, στα Αστικά Κέντρα (ΑΚ) του OΤΕ.
Με τις υπηρεσίες αυτές προσφέρουν, σε επίπεδο λιανικής, συνδέσεις ADSL ή VDSL, με ταχύτητες από 24 Mbps έως και 50 Mbps. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη της τεχνολογίας και οι επενδύσεις σε δίκτυα πρόσβασης οδήγησαν στην εισαγωγή εναλλακτικών υποδομών στο δίκτυο πρόσβασης με παράλληλη αλλαγή της αρχιτεκτονικής δικτύου.
Ήδη, όπως αναφέρει η Κοινωνία της Πληροφορίες, από το 2012, οπτικές ίνες αντικατέστησαν τον χαλκό στο τμήμα του δικτύου από την ύπαιθρο έως τις πόλεις. Ο ενεργός εξοπλισμός μεταφέρθηκε πιο κοντά στον τελικό χρήστη και οι υπηρεσίες που του προσφέρθηκαν εξασφάλιζαν μεγαλύτερη ταχύτητα και καλύτερη ποιότητα.
Αναβαθμίσεις σε ταχύτητα και ποιότητα
Την τελευταία τετραετία, σημειώθηκε νέα αναβάθμιση στα δίκτυα πρόσβασης, κυρίως με την εισαγωγή της τεχνολογίας VDSL vectoring στο δίκτυο αρχιτεκτονικής Fiber To The Cabine (οπτική ίνα στην καμπίνα), καθώς και ανάπτυξη δικτύων Fiber to the Home, με την οπτική ίνα να φτάνει μέχρι τον τελικό χρήστη.
Πλέον, οι εμπορικά προσφερόμενες ταχύτητες ευρυζωνικής πρόσβασης φτάνουν ως το 1 Gbps. Προς το παρόν, το δίκτυο χαλκού λειτουργεί παράλληλα με τα δίκτυα επόμενης γενιάς, χωρίς ωστόσο να μπορεί να τα ανταγωνιστεί ούτε σε επίπεδο ταχύτητας της προσφερόμενης υπηρεσίας, ούτε σε επίπεδο ποιότητας υπηρεσίας.
Σύμφωνα με την Κοινωνία της Πληροφορίας, η μετάβαση από το παραδοσιακό δίκτυο στα δίκτυα επόμενης γενιάς συνεπώς είναι προς το συμφέρον των τελικών χρηστών και θα βοηθήσει την επίτευξη των στόχων που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
