Η οριστική ήττα την οποία υπέστησαν η Σλοβακία και η Ουγγαρία στη δικαστική διαμάχη τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση, σχετικά με τον μηχανισμό υποχρεωτικής αναλογικής μετεγκατάστασης 120.000 προσφύγων που έχουν φτάσει στην Ελλάδα και στην Ιταλία, δεν πτόησε τις κυβερνήσεις τους, οι οποίες εμμένουν στη θέση τους ότι δεν πρόκειται να δεχθούν πρόσφυγες στο έδαφός τους.
Στο πλευρό τους τάχθηκε μάλιστα και η Πολωνία, η πρωθυπουργός της οποίας, Beata Szydlo, δήλωσε σήμερα ότι η απόφαση του Ευρωδικαστηρίου ήταν αναμενόμενη, όμως «επ'' ουδενί θα αλλάξει την πολιτική της πολωνικής κυβέρνησης για το προσφυγικό».
Πριν από λίγο, ωστόσο, ο αρμόδιος επίτροπος, Δημήτρης Αβραμόπουλος, κάλεσε τις χώρες-μέλη να εφαρμόσουν τις αποφάσεις, τονίζοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την επιβολή κυρώσεων, τόσο οικονομικών όσο και θεσμικών. Ανάλογες δηλώσεις έκανε και ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, Thomas de Maiziere.
Έτσι, οι τρεις χώρες βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες, με τις οποίες άλλωστε έχουν και άλλες σημαντικές διαφορές -ειδικά η Πολωνία, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη ακόμη και με αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου στα Συμβούλια, για παραβίαση της αρχής της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης.
Η δικαστική απόφαση
Υπενθυμίζεται ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε στο σύνολό τους τις προσφυγές των δύο χωρών κατά της μετεγκατάστασης με υποχρεωτικές ποσοστώσεις, δικαιώνοντας την ΕΕ τόσο επί της ουσίας όσο και επί της διαδικασίας. Η απόφαση μπορεί να ξεμπλοκάρει και την «παγωμένη» διαπραγμάτευση για αναμόρφωση του κοινοτικού συστήματος ασύλου.
Το δικαστήριο έκρινε ότι ο μηχανισμός μετεγκαταστάσεων «δεν συνιστά μέτρο προδήλως ακατάλληλο», με δεδομένο ότι στόχος της Ένωσης ήταν να στηρίξει την Ελλάδα και την Ιταλία, οι οποίες το 2015 αντιμετώπιζαν το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα από το τέλος του Β'' Παγκοσμίου Πολέμου.
Η έδρα επισημαίνει επίσης ότι η χρησιμότητα του μηχανισμού δεν μπορεί να αμφισβητηθεί εκ των υστέρων με το επιχείρημα ότι δεν έχει επιτευχθεί ο ζητούμενος αριθμός μετεγκαταστάσεων.
Προσθέτει μάλιστα ότι ο περιορισμένος βαθμός επιτυχίας του προγράμματος οφείλεται εν μέρει στην «έλλειψη συνεργασίας που επέδειξαν ορισμένα κράτη-μέλη», σε μία έμμεση αιχμή προς τη στάση της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας.
Η Βουδαπέστη έχει αρνηθεί να παραλάβει έστω και έναν από τους 1.249 πρόσφυγες που της αναλογούν με βάση τις ποσοστώσεις ενώ άλλες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, όπως η Πολωνία και η Τσεχία, έχουν δεχτεί ελάχιστους.
Όσον αφορά τη διαδικασία, το Ευρωδικαστήριο έκρινε ότι τα όργανα της ΕΕ «έχουν το δικαίωμα να λάβουν όλα τα προσωρινά μέτρα που είναι αναγκαία για την αποτελεσματική και ταχεία αντιμετώπιση επείγουσας καταστάσεως», όπως ήταν η προσφυγική κρίση.
Στην απόφαση διευκρινίζεται ότι η διαδικασία με την οποία θεσπίστηκε ο μηχανισμός δεν αποκλίνει από τα όσα προβλέπουν οι συνθήκες ούτε έρχεται σε σύγκρουση με τη νομοθεσία, καθότι έχει συγκεκριμένη χρονική διάρκεια και δεν αντικαθιστά καμία νομοθετική πράξη. Ο μηχανισμός είναι προγραμματισμένο να εκπνεύσει στις 26 Σεπτεμβρίου.
Το δικαστήριο μάλιστα διατάσσει Σλοβακία και Ουγγαρία να πληρώσουν τα δικαστικά έξοδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε αυτή τη διαμάχη.
Σλοβακία: «Σεβόμαστε την απόφαση αλλά οι θέσεις μας δεν αλλάζουν»
Η Σλοβακία σέβεται την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της ΕΕ να απορρίψει τις προσφυγές κατά της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ, αλλά η αρνητική θέση της στις ποσοστώσεις για τους πρόσφυγες δεν θα αλλάξει, δήλωσε σήμερα ο πρωθυπουργός Robert Fico.
«Οι θέσεις μας για τις ποσοστώσεις δεν αλλάζει», δήλωσε ο Φίτσο. «Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να εκφραστεί η αλληλεγγύη με άλλους τρόπους από το να εξαναγκαζόμαστε να δεχθούμε μετανάστες από άλλες χώρες που δεν θέλουν έτσι κι αλλιώς να βρίσκονται εδώ».
Ουγγαρία: «Απεχθής και ανεύθυνη» η απόφαση
Η κυβέρνηση της Ουγγαρίας ανακοίνωσε πως θεωρεί «απεχθή και ανεύθυνη» την απόφαση της ευρωπαϊκής δικαιοσύνης και προανήγγειλε νέες νομικές μάχες με τις ευρωπαϊκές αρχές για το ζήτημα αυτό.
«Η ουγγρική κυβέρνηση θεωρεί πως η σημερινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είναι απεχθής και ανεύθυνη», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Peter Szijjarto. «Η απόφαση αυτή θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και το μέλλον ολόκληρης της Ευρώπης».
Ο Szijjarto υποστήριξε πως η απόφαση βασίσθηκε σε πολιτικούς μάλλον, παρά σε νομικούς ή επαγγελματικούς υπολογισμούς.
«Η πολιτική βίασε τον ευρωπαϊκό νόμο και αξίες», πρόσθεσε.
Ο Szijjarto υποσχέθηκε πως η χώρα του «θα συνεχίσει να μάχεται κατά των υποχρεωτικών ποσοστώσεων, αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίσει να θέλει να επιβάλει» την εφαρμογή τους.
«Η αληθινή μάχη αρχίζει τώρα και θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα νόμιμα μέσα», πρόσθεσε.
Γερμανία: Χαιρετίζουμε την απόφαση
Ο υπουργός Εξωτερικών, Sigmar Gabriel χαιρέτησε την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. «Πάντα έλεγα στους Ευρωπαίους εταίρους μας των ανατολικών χωρών ότι είναι σωστό να ξεκαθαρίζουμε νομικά τα θέματα, εάν υπάρχει αμφιβολία. Τώρα περιμένουμε από όλους τους Ευρωπαίους εταίρους να σεβαστούν την απόφαση και να εφαρμόσουν τις συμφωνίες χωρίς καθυστερήσεις».
Δ. Αβραμόπουλος: «Είναι καιρός να εργασθούμε με ενότητα και να εφαρμόσουμε πλήρως την αλληλεγγύη»
Ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τη Μετανάστευση Δημήτρης Αβραμόπουλος σχολίασε μέσω του Twitter την απόφαση: «Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιβεβαιώνει την νομιμότητα του μηχανισμού μετεγκατάστασης. Είναι καιρός να εργασθούμε με ενότητα και να εφαρμόσουμε πλήρως την αλληλεγγύη».
ECJ confirms relocation scheme valid. Time to work in unity and implement solidarity in full. #migrationEU
— DimitrisAvramopoulos (@Avramopoulos) September 6, 2017
Η δικαστική νίκη για την Ένωση ήταν εν πολλοίς αναμενόμενη, με δεδομένο ότι τον Ιούλιο ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωδικαστηρίου απέρριψε την προσφυγή της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας.
Σημειώνεται πως η απόφαση του ECJ είχε προεξοφληθεί και από διπλωμάτες και αξιωματούχους της ΕΕ.
«Περιμένουμε μια καθαρή γραμμή από το δικαστήριο. Το περιμένουμε ώστε να αναζωογονηθούν οι συνομιλίες για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου στην ΕΕ», είχε δηλώσει νωρίτερα ανώτερος διπλωμάτης.
Εντύπωση, πάντως, προκαλεί το γεγονός πως ακόμη και οι προσφεύγουσες χώρες εκτιμούσαν ότι θα χάσουν στο δικαστήριο, μετά την αρχική εισήγηση του Ιουλίου. Ένας Σλοβάκος διπλωμάτης είχε τονίσει ότι αναμένει να «επαναληφθούν» όσα είχαν ειπωθεί τον Ιούλιο προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Θα αντιδράσουμε κάνοντας σαφές ότι σεβόμαστε την απόφαση του δικαστηρίου. Θα πούμε επίσης ότι συνεχίζουμε να θεωρούμε πως δεν είναι αυτός ο τρόπος να λυθεί το πρόβλημα, αλλά θα προχωρήσουμε στη μετεγκατάσταση».
Έκθεση Κομισιόν για μετανάστευση
Ικανοποιητική χαρακτηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στο πλαίσιο των μηνιαίων εκθέσεων που δημοσίευσε σήμερα, καλώντας ωστόσο τα κράτη-μέλη της ΕΕ να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη μετεγκατάσταση η Επιτροπή αναφέρει στην έκθεσή της πως δύο έτη μετά την εφαρμογή του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης, η μετεγκατάσταση εξακολουθεί να παρουσιάζει θετική τάση με 2.300 μεταφορές ανά μήνα κατά μέσο όρο από τον Φεβρουάριο του 2017, σε σχεδόν όλα τα κράτη μέλη. Συνολικά, έως τις 4 Σεπτεμβρίου, έχουν μετεγκατασταθεί περισσότερα από 27.695 άτομα (19.244 από την Ελλάδα και 8.451 από την Ιταλία). Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Επιτροπή, απομένουν ακόμα 2.800 άτομα που πρέπει να μετεγκατασταθούν από την Ελλάδα, ενώ νέοι αιτούντες φτάνουν καθημερινά στην Ιταλία.
Όπως εξήγησε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σήμερα στις Βρυξέλλες ο επίτροπος Μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο πραγματικός αριθμός των επιλέξιμων για μετεγκατάσταση είναι πολύ χαμηλότερος από τον αριθμό που είχε αρχικά υπολογιστεί και ξεπερνούσε τις 100.000, χάρη στα αποτελέσματα της συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας αλλά και γιατί οι περισσότεροι που φθάνουν στην Ιταλία δεν είναι επιλέξιμοι. Ωστόσο, ο ίδιος σημείωσε ότι οι μετεγκατάστασεις αφορούν και όλους όσοι φτάσουν στις δύο χώρες μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου, οπότε και λήγει το πρόγραμμα, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι οι υποχρεώσεις των κρατών-μελών δεν σταματούν με τη λήξη του προγράμματος.
«Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας όλα τα κράτη μέλη, ιδίως η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία, καθώς και εκείνα που δεν έχουν καλύψει πλήρως την κατανομή που τους αναλογεί, να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη μετεγκατάσταση όλων των επιλέξιμων υποψηφίων», υπογραμμίζει η Επιτροπή.
Η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας
σε ό,τι αφορά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, η Επιτροπή διαπιστώνει πως συνεχίζει να αποφέρει απτά αποτελέσματα και να διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διασφάλιση αποτελεσματικής διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών κατά μήκος της διαδρομής της Ανατολικής Μεσογείου. Ειδικότερα, σημειώνεται πως «παρά την ελαφρά αύξηση των αφίξεων κατά τους θερινούς μήνες, σύμφωνα με τις εποχιακές τάσεις που παρατηρήθηκαν για την ίδια περίοδο το 2016, ο αριθμός των ημερήσιων διελεύσεων από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά παρέμεινε χαμηλός από την τελευταία έκθεση στις 13 Ιουνίου, με 75 αφίξεις ημερησίως κατά μέσο όρο. Γενικά, οι αφίξεις μειώθηκαν κατά 97% αφότου η δήλωση άρχισε να εφαρμόζεται και η σημαντική πτώση του αριθμού των θανάτων στο Αιγαίο διατηρήθηκε».
Τέλος, αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, σημειώνεται πως παρά τη συνεχιζόμενη ανάπτυξή της τους τελευταίους μήνες με δύο πρόσθετες επιχειρήσεις με σκοπό την παροχή βοήθειας στην Ισπανία στη Δυτική Μεσόγειο, απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Συγκεκριμένα, ο συνολικός αριθμός των αξιωματικών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, που επί του παρόντος υποστηρίζει επί τόπου τα κράτη- μέλη, ανέρχεται σε 1.700. Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται κενά όσον αφορά την ανάπτυξή του και δεν έχουν γίνει νέες συνεισφορές εξοπλισμού στις εφεδρείες ταχείας αντίδρασης από τον Απρίλιο του 2017. Ως εκ τούτου, επισημαίνει η Επιτροπή, τα κράτη- μέλη πρέπει να εκπληρώσουν επειγόντως τις δεσμεύσεις τους και να καλύψουν τα εναπομένοντα κενά.
Με πληροφορίες από skai.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Διαβάστε ακόμα:
- J. Cl. Juncker προς Ουγγαρία: «Η αλληλεγγύη είναι δρόμος δύο κατευθύνσεων»