Καθώς ο κόσμος προσπαθεί να κάνει τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), πολλοί εργαζόμενοι στον τομέα της ενέργειας προσπαθούν επίσης να κάνουν την ίδια μετάβαση για να εξασφαλίσουν το επαγγελματικό τους μέλλον.
Περίπου 65 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται στη βιομηχανία ενέργειας παγκοσμίως με αυτούς που δουλεύουν σε θέσεις στον τομέα της καθαρής ενέργειας να είναι πάνω από το 50% αυτών, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ).
Αυτές οι «καθαρές» θέσεις εργασίας περιλαμβάνουν εργαζόμενους στην τροφοδοσία με βιοενέργεια, στην παραγωγή ενέργειας χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων της πυρηνικής και των ανανεώσιμων, των δικτύων διανομής και αποθήκευσης ενέργειας, της κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων και της ενεργειακής απόδοσης, σύμφωνα με τον ορισμό της ΙΕΑ.
«Είναι ξεκάθαρο ότι η οικονομία της καθαρής ενέργειας είναι ήδη εδώ», δηλώνει στο πρακτορείο Reuters, o Τζόελ Τζέγκερ, ερευνητής της δεξαμενής σκέψης, World Resources Institute.
Μάλιστα, επισημαίνει ότι αυτές οι θέσεις εργασίας έχουν αποδειχθεί πιο ανθεκτικές στον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας σε σύγκριση με τους τομείς των ορυκτών καυσίμων, με τους τομείς του πετρελαίου και του αερίου να μην έχουν ανακτήσει τα επίπεδα απασχόλησης προ 2020 παρά την αύξηση των τιμών τους.
Αν οι δεσμεύσεις για το κλίμα παγκοσμίως τηρηθούν το ΙΕΑ προβλέπει ότι επιπλέον 13 εκατομμύρια εργαζόμενοι θα απορροφηθούν από τον τομέα της καθαρής ενέργειας και των σχετικών τομέων μέχρι το 2030, ξεπερνώντας έτσι τον αριθμό των θέσεων εργασία που αναμένεται να μειωθούν από την παραδοσιακή βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων
Αν δε οι χώρες επιταχύνουν τις διαδικασίες απανθρακοποίησης για να μπουν στο δρόμο των μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050, ο αριθμός των μελλοντικών θέσεων εργασίας θα διπλασιαστούν. Επιπλέον, σύμφωνα με την Διεθνή Υπηρεσία Ανανεώσιμης Ενέργειας (IRENA), οι γυναίκες καλύπτουν το 32% των θέσεων εργασίας στις ΑΠΕ, κατά μέσο όρο, με το αντίστοιχο ποσοστό στη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων να είναι 22%.
Θέσεις εργασίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας ανοίγουν παντού ωστόσο στην πρωτοπορία βρίσκεται η Ασία. Η Κίνα πρωτοστατεί στην κατασκευή φωτοβολταϊκών και παρέχει θέσεις εργασίας στο μισό προσωπικό που απασχολείται στον τομέα παγκοσμίως σύμφωνα με την ΙΕΑ.
Αντιθέτως, οι ανεμογεννήτριες παράγονται ως επί το πλείστον σε βόρεια Ευρώπη και ΗΠΑ.
Σε επίπεδο ποιότητας εργασίας, γενικότερα, αυτές οι θέσεις τόσο στους παραδοσιακούς όσο και στους νέους τομείς ενέργειας τείνουν να απαιτούν υψηλότερες δεξιότητες ωστόσο να είναι και πιο καλοπληρωμένες. Πάντως, οι θέσεις εργασίας στη βιομηχανία των ορυκτών ενέργειας έχουν μεγαλύτερες απολαβές από αυτές στην καθαρή ενέργεια.
Δεδομένης της μετάβασης ωστόσο οι δουλειές στη «βρώμικη» ενέργεια αναμένεται να μειωθούν. Τα καλά νέα είναι ότι πολλοί από αυτούς τους εργαζομένους έχουν δεξιότητες που απαιτούνται και από τις θέσεις εργασίας στις ΑΠΕ. Ωστόσο, οι ΑΠΕ δεν θα δημιουργούν απαραίτητα θέσεις εργασίας στα ίδια μέρη όπου εδραζόταν η βιομηχανία της ενέργειας από τα ορυκτά.
Οι αναλυτές ως εκ τούτου υπογραμμίζουν την ανάγκη επανεκπαίδευσης των εργαζομένων αλλά και την πρόβλεψη για δημιουργία εργασιακών ευκαιριών στα μέρη όπου βρίσκονται ήδη.
«Αν δεν εφαρμοστούν παράλληλες πολιτικές, καταλήγεις σε κοινότητες που στερούνται οικονομικών ευκαιριών», Ορελιέν Σοσέι, οικονομολόγος του Ερευνητικού Κέντρου Ινστιτούτου Grantham του London School of Economics.
