Εντός των προσεχών δύο εβδομάδων παίρνουν σειρά στον εμβολιασμό 270.000 ασθενείς που ανήκουν σε 9 διαφορετικές κατηγορίες με χρόνια υποκείμενα νοσήματα υψηλού κινδύνου, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Πρόκειται για μεταμοσχευμένους, αιμοκαθαιρόμενους, ασθενείς με κυστική ίνωση, καρκινοπαθείς, ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα που χρειάζονται οξυγόνο στο σπίτι, πάσχοντες από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), ασθενείς με ηπατική ανεπάρκεια, φλεγμονώδεις παθήσεις, βαριά ανοσοανεπάρκεια και σύνδρομο Down.
Ο εμβολιασμός τους θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμος για την αποσυμπίεση των ΜΕΘ, καθώς οι νοσούντες από αυτές τις παθήσεις, σε τόσο προχωρημένο στάδιο έχουν 2πλάσιο και 3πλάσιο κίνδυνο θανάτου από τη λοίμωξη covid, σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Μάλιστα σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες κάποιες κατηγορίες χρονίως πασχόντων πήραν απόλυτη προτεραιότητα κατά την έναρξη των εμβολιασμών, όπως συνέβη με τους ογκολογικούς ασθενείς στο Βέλγιο και το Λουξεμβούργο. Στην πατρίδα μας καθυστέρησαν να πάρουν προτεραιότητα αφού η καταγραφή της κάθε πληθυσμιακής ομάδας ήταν δύσκολη, κυρίως λόγω της μη ύπαρξης μητρώων ασθενών.
Την ακριβή ημερομηνία έναρξης των εμβολιασμών για τους 270.000 χρονίως πάσχοντες θα καθορίσει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ωστόσο οι εμβολιασμοί αναμένεται να ξεκινήσουν κατά τα μέσα Μαρτίου, όπως επισημαίνει η καθηγήτρια παιδιατρικής-λοιμωξιολογίας Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών.
Οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ εκτιμούν πώς όταν ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός των ασθενών που βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω υποκείμενου νοσήματος και όλων των ανθρώπων ηλικίας 60 ετών και άνω, το ΕΣΥ θα είναι «θωρακισμένο». Τότε θα έχουμε καταφέρει να μειώσουμε κατά 75% τον κίνδυνο διασωλήνωσης σε ΜΕΘ και κατά 90% τον κίνδυνο θανάτου. Το Liberal.gr συντάσσει έναν χρηστικό οδηγό για τους συνανθρώπους μας που πάσχουν από χρόνια νοσήματα κι αναμένεται να κληθούν να κάνουν το σωτήριο εμβόλιο.
Μεταμοσχευμένοι
Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται οι μεταμοσχευμένοι ασθενείς, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων ή αιμοποιητικών κυττάρων, αλλά και τα άτομα που βρίσκονται σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση οργάνου.
Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για σοβαρή covid λοίμωξη και θάνατο λόγω της χρόνιας ανοσοκατασταλτικής θεραπείας που λαμβάνουν, ώστε να μην απορριφθεί το μόσχευμα, ενώ οι 1.100 ασθενείς που είναι εγγεγραμμένοι στην λίστα του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων παρουσιάζουν ανεπάρκεια τελικού σταδίου σε ζωτικό όργανο και δίνουν μάχη για τη ζωή κάθε μέρα. Εξ αυτών περίπου 1.000 άτομα περιμένουν για μεταμόσχευση νεφρού, 70 για μεταμόσχευση ήπατος, περίπου 20 ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια τελικού σταδίου περιμένουν για μεταμόσχευση καρδιάς και οι υπόλοιποι για μεταμόσχευση πνεύμονα.
Αιμοκαθαιρόμενοι
Υψηλή προτεραιότητα έχουν και οι 11.200 ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο τελικού σταδίου που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση στις Μονάδες Τεχνητού Νεφρού και οι περίπου 800 ασθενείς που κάνουν περιτοναϊκή κάθαρση στο σπίτι. Το 80% των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου πεθαίνουν από καρδιαγγειακές παθήσεις-γεγονός που τους καθιστά εξαιρετικά ευάλωτους, εφόσον προσβληθούν από Covid.
Ασθενείς με κυστική ίνωση
Πρόκειται για άτομα που πάσχουν από την πιο συχνή κληρονομική νόσο και στην Ελλάδα εκτιμάται ότι ετησίως γεννιούνται 60 παιδιά με κυστική ίνωση, ενώ οι ζώντες ασθενείς (παιδιά κι ενήλικοι) είναι 800. Κύριο χαρακτηριστικό της νόσου είναι η εμφάνιση ιδιαίτερα παχύρρευστων και αφυδατωμένων εκκρίσεων σε διάφορα όργανα και αδένες του σώματος, με αποτέλεσμα τη σταδιακή καταστροφή ζωτικών οργάνων και τελικώς την ανεπάρκεια τους. Ο πνεύμονας-όργανο στόχος και της Covid -καταστρέφεται πρώτος από την κυστική ίνωση.
Ογκολογικοί ασθενείς
Πιο υψηλού κινδύνου είναι οι ασθενείς με ενεργό νόσο, δηλαδή καρκίνο συμπαγούς οργάνου που υποβάλλονται σε θεραπεία (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ανοσοθεραπεία ή άλλη θεραπεία) και όσοι έχουν νοσήσει από αιματολογικό καρκίνο την τελευταία πενταετία. Κάθε χρόνο καταγράφονται 70.000 νέα περιστατικά στην Ελλάδα από καρκίνο και σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας, Βαγγέλη Φιλόπουλο οι ογκολογικοί ασθενείς έχουν διπλάσιο κίνδυνο θανάτου από Covid.
Ασθενείς με χρόνιο αναπνευστικό νόσημα, που λαμβάνουν οξυγόνο στο σπίτι
Καθώς ο κορωνοϊός προσβάλλει τους πνεύμονες, τα άτομα με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα έχουν αυξημένες πιθανότητες βαριάς νόσησης και θανάτου. Στην κατηγορία των ασθενών που βρίσκονται σε πολύ επιβαρυμένη κατάσταση ώστε να λαμβάνουν οξυγόνο στο σπίτι βρίσκεται ένα μικρό μέρος από τους 600.000 νοσούντες με ΧΑΠ (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια), με FEV1 < 30% καθώς και οι ασθενείς με διάμεση πνευμονοπάθεια με δοκιμασία διάχυσης < 40%, όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας, Στέλιος Λουκίδης.
Ασθενείς με ηπατική ανεπάρκεια
Στην κατηγορία του αυξημένου κινδύνου βρίσκονται τα άτομα με προχωρημένη ηπατική ανεπάρκεια με πυλαία υπέρταση και κίρρωση ήπατος με πυλαία υπέρταση.
Καθώς το ήπαρ, η καρδιά οι πνεύμονες και οι νεφροί αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία, μια τέτοια κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε πολυσυστημική ανεπάρκεια η οποία είναι μη αναστρέψιμη.
Ασθενείς με φλεγμονώδεις παθήσεις
Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται οι ασθενείς με φλεγμονώδεις παθήσεις, που βρίσκονται υπό ανοσοκατασταλτική ή ανοσοτροποποιητική αγωγή μετρίου και υψηλού κινδύνου. Οι πάσχοντες αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση του υπερ-φλεγμονώδους συνδρόμου που οδηγεί σε οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια και ανάγκη διασωλήνωσης στις ΜΕΘ.
Ασθενείς με ανοσοανεπάρκειες
Στην Ελλάδα με διαγνωσμένη πρωτοπαθή ανοσοανεπάρκεια ζουν περίπου 800-1.000 ασθενείς, εκ των οποίων ένα μικρό ποσοστό νοσεί από βαριά συνδυασμένη ανοσοανεπάρκεια, που δεν έχει καλή πρόγνωση εφόσον ο ασθενής προσβληθεί από Covid.
Παιδιά κι ενήλικες με σύνδρομο Down
Στην Ελλάδα μελέτες παρουσιάζουν την συχνότητα εμφάνισης του Συνδρόμου Down σε μία στις 770 γεννήσεις. Πρόκειται για γενετικό σύνδρομο που περιγράφει μια χρωμοσωμική ανωμαλία και περιλαμβάνει βλάβες σε διαφορα οργανικά συστήματα, μαζί με νοητική υστέρηση, χαμηλό ανάστημα και ροπή προς την παχυσαρκία. Οι βλάβες που καθιστούν τους πάσχοντες πιο ευπαθείς στην Covid περιλαμβάνουν τις συγγενείς καρδιακές βλάβες, την πνευμονική υπέρταση και την παχυσαρκία.
