Πριν μια εβδομάδα, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας με την Ε.Ε για την αύξηση των εξαγωγών Φ/Α προς την Ευρώπη, ορίζοντας και τους διαδρόμους μεταφοράς του. Η συμφωνία αυτή, βροντερά, αποκλείει ξανά την Τουρκία από αυτό το πολυεθνικό ενεργειακό μέτωπο που λειτουργεί θεσμικά και επιχειρησιακά στην Ν.Α. Μεσόγειο.
Από την αρχή της πρωτοβουλίας Ελλάδος και Κύπρου για μια διακρατική ενεργειακή συμμαχία των κρατών της Αν. Μεσογείου και Β. Αφρικής, είχε αποκλειστεί η Τουρκία ως συνομιλητής. Παρ’ όλα αυτά παρέμεινε ο ελέφαντας στο δωμάτιο της Ν.Α Μεσογείου. Τι δεν κάνει η Τουρκία και αποκλείεται συστηματικά από αυτή την συμμαχία; Γιατί οι οργανωμένες χώρες στην περιοχή δεν εμπιστεύονται την Τουρκία ως μέλος αυτής;
Ας καταλάβουμε ότι όλη αυτή η ένταση θα είχε αποφευχθεί, αν η Τουρκία είχε υπογράψει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, την επικυρωμένη συνθήκη UNCLOS του ΟΗΕ. Θέμα και υποχρέωση που απορρέει και από τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει αν θέλει να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Την Συνθήκη αυτή, έχουν υπογράψει ΟΛΑ τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μελετώντας παρόμοιες υποθέσεις σε όλη την γη, ξεχωρίζω την Αρκτική ως πολύ παρόμοια κατάσταση με αυτή της Αν. Μεσογείου. Η Αρκτική χωρίζεται μεταξύ των οκτώ κρατών που έχουν διεκδικήσεις εντός της περιοχής. Αυτά τα κράτη είναι η Αμερική, η Δανία, η Νορβηγία, η Σουηδία, ο Καναδάς, η Ρωσία, η Ισλανδία και η Φινλανδία. Οι οκτώ αυτές χώρες το 1996 ίδρυσαν το Αρκτικό Συμβούλιο (Arctic Council). Είναι ένα διακυβερνητικό Φόρουμ υψηλού επιπέδου που εξετάζει ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις των χωρών της Αρκτικής.
Προωθεί την συνεργασία τον συντονισμό και την αλληλεπίδραση μεταξύ των αρκτικών κρατών σχετικά με κοινά θέματα της Αρκτικής. Ιδίως θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Ιδρύσανε ένα βήμα όπου συζητιούνται αυτό που ονομάζουμε «ήπια θέματα» (αν και δεν θα χαρακτήριζα πια τα περιβαλλοντικά ως ήπια θέματα, το αντίθετο). Σε κάθε περίπτωση, έτσι πορεύτηκαν από την ίδρυση τους.
Βασικό: Και τα οκτώ μέλη του Αρκτικού Συμβουλίου έχουν υπογράψει την Συνθήκη του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS).
Τώρα, με την διατάραξη των σχέσεων με την Ρωσία και την δυνατότητα εξορύξεων λόγω της υποχώρησης των πάγων, στην UNCLOS προσφεύγουν τα μέλη, για να πάρουν θέση μάχης για εξορύξεις. Με την Αρκτική να αναδύεται ως μια νέα Μέση Ανατολή, όπως αναδύεται και η Αν. Μεσόγειος.
Εν όψει λοιπόν της Συνόδου κορυφής στην Μαδρίτη στο τέλος του μήνα, ας έχουμε καθαρή την εικόνα του θέματος του αποκλεισμού της Τουρκίας από την ενεργειακή Συμμαχία της Αν. Μεσογείου. Όπως η Τουρκία αποδέχτηκε την UNCLOS στην Μαύρη Θάλασσα, γιατί την απείλησε η Ρωσία, ας κάνει το ίδιο και για την Αν. Μεσόγειο. A la carte συμπεριφορές σε τέτοια θέματα δεν γίνονται αποδεκτές.
Αυτή την προϋπόθεση (μεταξύ πολλών άλλων βέβαια) πρέπει επίσηςΣ να θέσει και να υπενθυμίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Τουρκία, όταν καταγγέλλει ότι καθυστερεί δεκαετίες η ένταξή της στην Ένωση. Ο σεβασμός και η τήρηση των Διεθνών συνθηκών, χαρακτηρίζουν τους αξιόπιστους συνεργάτες σε διακρατικά θέματα.
* Η Νίκη Τζαβέλα είναι πρώην Ευρωβουλευτής
