Ανακοινώθηκαν αιφνιδιαστικά, προς γενική κατάπληξη, η προεκλογική εκστρατεία διακόπηκε δύο φορές εξαιτίας τρομοκρατικών επιθέσεων και η αρχική αιτιολογία τους, το Brexit, ξεθώριασε περνώντας σε δεύτερο πλάνο: όλα δείχνουν ότι οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται αύριο στη Βρετανία δεν θα μοιάζουν με καμία προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση στη χώρα.
Η συντηρητική πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, που κατέχει το αξίωμα αυτό λιγότερο από έναν χρόνο, ανακοίνωσε τη 18η Απριλίου τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών, ελπίζοντας προφανώς ότι θα αποκόμιζε κέρδη χάρη στην υψηλή δημοτικότητα της ίδιας και της κυβέρνησής της.
Μολονότι πολιτικοί κύκλοι δεν θεωρούσαν απίθανη την προσφυγή στις κάλπες, η κίνηση της Μέι προκάλεσε έκπληξη, δεδομένου ότι τόσο η ίδια όσο και οι υπουργοί της διαβεβαίωναν σε όλους τους τόνους ότι οι εκλογές θα διεξάγονταν "στην ώρα τους", το 2020.
"Δεν είχαν διεξαχθεί πρόωρες εκλογές από τη δεκαετία του 1970", δήλωσε ο Δρ. Στίβεν Μπάρμπερ, του Πανεπιστημίου Σάουθ Μπανκ του Λονδίνου. Ήταν Οκτώβριος του 1974 και ο τότε Εργατικός πρωθυπουργός Χάρολντ Ουίλσον, επικεφαλής μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, προσπαθούσε να αποσπάσει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Η Μέι είχε ήδη την πλειοψηφία, όμως στόχος της ήταν να την ενισχύσει περαιτέρω, ενόψει των διαπραγματεύσεων με τις Βρυξέλλες για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Brexit σε δεύτερο πλάνο
Το ιστορικό διαζύγιο, για το οποίο υποτίθεται έγιναν όλα, παραδόξως δεν είχε παρά πολύ περιορισμένη θέση στις πολιτικές αψιμαχίες. Συχνά μάλιστα δεν ήταν παρά ένα πρόσχημα που έδινε τη δυνατότητα στους ηγέτες των κομμάτων να αλληλοκατηγορούνται ότι δεν είναι σε θέση να οδηγήσουν με ασφάλεια τη χώρα εκτός της ΕΕ.
"Αν και ήταν μια προεκλογική εκστρατεία για το Brexit, το θέμα αυτό χάθηκε πολύ γρήγορα από τα ραντάρ" υπογράμμισε ο Δρ. Μπάρμπερ. "Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι αντί να ξανανοίξουν τη συζήτηση, η Μέι και ο (ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι) Κόρμπιν επικεντρώθηκαν στο ποιος είναι ο ικανότερος να διαπραγματευτεί" με τις Βρυξέλλες.
Μόνο οι δεδηλωμένοι φιλοευρωπαίοι του Φιλελεύθερου-Δημοκρατικού κόμματος παρέμειναν προσηλωμένοι στο θέμα του Brexit. Υποσχέθηκαν μάλιστα να προκηρύξουν νέο δημοψήφισμα, αυτή τη φορά για το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων της "εξόδου". Όμως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα δεν κέρδισε πόντους, ενδεχομένως και επειδή η μονομαχία μεταξύ Μέι και Κόρμπιν δεν άφησε πολλά περιθώρια στον ηγέτη του, τον Τιμ Φάρον.
Τζιχαντιστικές επιθέσεις και διακοπή της εκστρατείας
Μάντσεστερ, 22 Μαΐου: ένας βομβιστής αυτοκτονίας σκοτώνει 22 ανθρώπους στη λήξη της συναυλίας της Αριάνας Γκράντε.
Λονδίνο, 3 Ιουνίου: τρεις τζιχαντιστές σκορπίζουν τον θάνατο στην καρδιά του Λονδίνου, σκοτώνοντας 8 ανθρώπους.
Την ευθύνη και για τις δύο επιθέσεις ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που μια προεκλογική εκστρατεία στη Βρετανία χτυπήθηκε από τρομοκράτες. Η προεκλογική εκστρατεία διακόπηκε δύο φορές, κάτι πρωτοφανές για τη χώρα, σύμφωνα με τον Δρ. Σάιμον Άσεργουντ, του Πανεπιστημίου του Σάρεϊ. Οι δύο επιθέσεις θυμίζουν πάντως το κλίμα που είχε διαμορφωθεί τη δεκαετία του 1980, με τις βομβιστικές επιθέσεις του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA).
Η τζιχαντιστική βία ανέδειξε το θέμα της ασφάλειας σε πρωτεύον: ο Τζέρεμι Κόρμπιν έφτασε μάλιστα στο σημείο να ζητήσει την παραίτηση της Μέι, κατηγορώντας την ότι ευθύνεται για τις περικοπές στην αστυνομία την εποχή που εκείνη ήταν υπουργός Εσωτερικών (2010-16).
Ανατροπή στις δημοσκοπήσεις
Ενάμιση μήνα μετά, η εποχή που οι Συντηρητικοί της Τερέζας Μέι, τότε στο ζενίθ της δημοτικότητάς τους, προηγούνταν με διαφορά άνω των 20 μονάδων στις δημοσκοπήσεις, φαντάζει ήδη πολύ μακρινή. Οι διχασμένοι Εργατικοί έδειχναν καταδικασμένοι εκ των προτέρων: πολλοί προεξοφλούσαν μάλιστα μια ήττα άνευ προηγουμένου που θα οδηγούσε ενδεχομένως ακόμη και στην αποχώρηση του Κόρμπιν από την ηγεσία, υπό την πίεση και των εσωκομματικών αντιπάλων του.
Πλέον, η κατάσταση –τουλάχιστον στις δημοσκοπήσεις– φαίνεται να έχει αλλάξει εντυπωσιακά. Ο Κόρμπιν εμφανίζεται να έχει αποκτήσει νέα δυναμική και, μολονότι οι Συντηρητικοί παραμένουν το φαβορί των εκλογών, η διαφορά των δύο κομμάτων έχει περιοριστεί σημαντικά. Τόσο που σύμφωνα με ορισμένες προβλέψεις, μπορεί ακόμη και να απολέσουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
Μια τέτοια εντυπωσιακή ανατροπή δεν έχει προηγούμενο στα βρετανικά χρονικά, υπογραμμίζει ο καθηγητής Άσεργουντ. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, και η ίδια η Μέι είναι μια "ασυνήθιστη" ηγέτιδα: έγινε πρωθυπουργός κατά τύχη και δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ σε εκλογές ως αρχηγός κόμματος.
Η άνοδος των ποσοστών των Εργατικών κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας υπήρξε εντυπωσιακή, εκτιμά επίσης ο καθηγητής Τιμ Μπέιλ, του πανεπιστημίου Κουίν Μέρι του Λονδίνου. "Εγώ πάντως θα στοιχημάτιζα και πάλι σε μια άνετη νίκη των Συντηρητικών. Όμως, ποιος ξέρει;..." σημείωσε σιβυλλικά ο καθηγητής.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
