Οι πολιτικοί που χρησιμοποιούν την τοξική και απάνθρωπη ρητορική του «εμείς εναντίον αυτών», δημιουργούν ένα επικίνδυνο και διχασμένο κόσμο, προειδοποιεί η Διεθνής Αμνηστία σήμερα με τη δημοσίευση της Ετήσιας Έκθεσής της για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλον τον κόσμο.
Η Έκθεση, με τίτλο «The State of the World's Human Rights», αποτελεί την πιο περιεκτική ανάλυση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλον τον κόσμο, καλύπτοντας 159 χώρες. Μέσω της Έκθεσης, η Διεθνής Αμνηστία προειδοποιεί ότι οι επιπτώσεις της ρητορικής του «εμείς εναντίον αυτών», η οποία καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την πολιτική ατζέντα στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού, πυροδοτεί μια παγκόσμια οπισθοδρόμηση εις βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και αποδυναμώνει τρομακτικά την παγκόσμια αντίδραση σε μαζικές θηριωδίες.
«Η διχαστική διασπορά φόβου είναι πλέον μια επικίνδυνη κινητήριος δύναμη στις διεθνείς σχέσεις. Είτε πρόκειται για τον Trump, τον Orban, τον Erdogan ή τον Duterte, όλο και περισσότεροι πολιτικοί αυτοαποκαλούνται αντισυστημικοί και ακολουθούν μια τοξική ατζέντα η οποία διώκει, αποκτηνώνει και μετατρέπει ολόκληρες κοινωνικές ομάδες σε εξιλαστήρια θύματα», δήλωσε ο Salil Shetty, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας
«Η τρέχουσα πολιτική της “δαιμονοποίησης” διοχετεύει ανερυθρίαστα την επικίνδυνη ιδέα ότι κάποιοι άνθρωποι είναι λιγότερο άνθρωποι από άλλους, αφαιρώντας έτσι τα ανθρώπινα στοιχεία από ολόκληρες ομάδες. Αυτή η στάση απειλεί να απελευθερώσει τις πλέον σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης φύσης».
Η πολιτική της δαιμονοποίησης ως «ατμομηχανή» της παγκόσμιας οπισθοδρόμηση εις βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Καθοριστικές πολιτικές αλλαγές, οι οποίες συντελέστηκαν το 2016, έφεραν στο φως τη δυνατότητα της ρητορικής μίσους να απελευθερώνει τις πιο σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης φύσης.
Το 2016, πολλές κυβερνήσεις έκαναν τα στραβά μάτια σε εγκλήματα πολέμου, προώθησαν συμφωνίες που υπονομεύουν το δικαίωμα αίτησης ασύλου, θέσπισαν νόμους που παραβιάζουν το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, υποκίνησαν δολοφονίες βασιζόμενες απλώς σε κατηγορίες για χρήση ναρκωτικών, δικαιολόγησαν βασανιστήρια και πρακτικές μαζικής παρακολούθησης και εκχώρησαν υπερεξουσίες στις αστυνομικές δυνάμεις.
Κάποιες κυβερνήσεις στράφηκαν επίσης εναντίον προσφύγων και μεταναστών, ομάδων, που εύκολα μετατρέπονται σε εξιλαστήρια θύματα. Η Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας καταγράφει πώς 36 χώρες παραβίασαν τη διεθνή νομοθεσία επιστρέφοντας παράνομα πρόσφυγες πίσω σε χώρες στις οποίες τα δικαιώματα τους βρίσκονταν σε κίνδυνο.
Σύμφωνα με την έκθεση, πρόσφατα, ο πρόεδρος Trump εφάρμοσε την προεκλογική ξενοφοβική ρητορική μίσους του με την υπογραφή ενός εκτελεστικού διατάγματος. Το διάταγμα αυτό προσπαθεί να αποτρέψει τους πρόσφυγες από το να αναζητήσουν την επανεγκατάστασή τους στις Η.Π.Α. και εμποδίζει τους ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από συγκρούσεις και διώξεις σε χώρες καταστραμμένες από τον πόλεμο, όπως είναι η Συρία, να αναζητήσουν ασφαλές καταφύγιο στη χώρα.
Εν τω μεταξύ, η Αυστραλία προκαλεί σκόπιμα τρομερή δυστυχία παγιδεύοντας πρόσφυγες στα νησιά Nαούρου και Μάνους, η Ευρωπαϊκή Ένωση προέβη σε μια παράνομη και απερίσκεπτη συμφωνία με την Τουρκία για την επιστροφή προσφύγων πίσω στην τελευταία παρά το γεγονός ότι δεν είναι ασφαλείς για αυτούς, ενώ το Μεξικό και οι Η.Π.Α. συνεχίζουν να απελαύνουν ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από την ανεξέλεγκτη βία στην Κεντρική Αμερική.
Άλλα κράτη όπως η Κίνα, η Αίγυπτος, η Αιθιοπία, η Ινδία, το Ιράν, η Ταϊλάνδη και η Τουρκία προχώρησαν στη μαζική λήψη αυστηρών μέτρων καταστολής. Παράλληλα, άλλες χώρες έχουν θεσπίσει παρεμβατικά μέτρα ασφαλείας, όπως είναι το παρατεταμένο καθεστώς έκτακτης ανάγκης στη Γαλλία και οι άνευ προηγουμένου καταστροφικοί νόμοι για την παρακολούθηση στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ακόμη ένα χαρακτηριστικό της επίδειξης «πολιτικής ισχύος» υπήρξε η άνοδος της αντι-φεμινιστικής ρητορικής καθώς και εκείνης που εναντιώνεται στα άτομα ΛΟΑΤΚΙ. Παράδειγμα αυτών αποτελούν οι προσπάθειες περιστολής των δικαιωμάτων των γυναικών στην Πολωνία, οι οποίες οδήγησαν σε μαζικές διαδηλώσεις.
«Αντί να μάχονται υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολλοί ηγέτες έχουν υιοθετήσει μια απάνθρωπη ατζέντα η οποία εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες. Πολλοί στοχοποιούν ομάδες ανθρώπων ως εξιλαστήρια θύματα με σκοπό να μαζέψουν ψήφους ή να αποσπάσουν την προσοχή των πολιτών από το γεγονός ότι αποτυγχάνουν να διασφαλίσουν τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματά τους», δήλωσε ο Salil Shetty.
«Ο πρώτος στόχος ήταν οι πρόσφυγες και αν αυτή η τακτική συνεχιστεί και το 2017, κι άλλες ομάδες θα βρεθούν στο στόχαστρο. Οι συνέπειες αυτής της τακτικής θα οδηγήσουν σε περισσότερες επιθέσεις με βάση τη φυλή, το φύλο, την εθνικότητα και τη θρησκεία. Όταν παύουμε να αντιλαμβανόμαστε ο ένας τον άλλον ως ανθρώπινα όντα με τα ίδια δικαιώματα, ερχόμαστε πιο κοντά στην άβυσσο».
Ο κόσμος γυρνά την πλάτη του στις μαζικές θηριωδίες
Η Διεθνής Αμνηστία προειδοποιεί πως το 2017 θα προκληθούν συνεχείς κρίσεις ως αποτέλεσμα της απουσίας πρωτοβουλιών εκ μέρους των ηγετών για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε μια χαοτική παγκόσμια σκηνή. Η πολιτική του «εμείς εναντίον αυτών» έχει αρχίσει να διαμορφώνεται και σε διεθνές επίπεδο, με την πολυμέρεια να αντικαθίσταται από μια πιο επιθετική και συγκρουσιακή παγκόσμια τάξη.
«Με τους παγκόσμιους ηγέτες να στερούνται της βούλησης να ασκήσουν πίεση σε άλλα κράτη τα οποία παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα, βασικές αρχές – από την απόδοση ευθυνών για μαζικές θηριωδίες έως το δικαίωμα ασύλου – τίθενται σε κίνδυνο», τόνισε ο Salil Shetty.
Η Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας καταγράφει εγκλήματα πολέμου σε τουλάχιστον 32 χώρες μέσα στο 2016.
Παρά τις προκλήσεις, η διεθνής αδιαφορία για τα εγκλήματα πολέμου έχει εδραιωθεί ως ο κανόνας με το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. να παραμένει σε παράλυση λόγω αντιπαλοτήτων μεταξύ των μόνιμων κρατών-μελών.
«Η διεθνής κοινότητα έχει ήδη απαντήσει με εκκωφαντική σιωπή στις αμέτρητες θηριωδίες που διαπράχθηκαν μέσα το 2016: τον σε ζωντανή μετάδοση τρόμο στο Χαλέπι, τις χιλιάδες δολοφονίες από τις επιχειρήσεις της αστυνομίας στο πλαίσιο του “πολέμου κατά των ναρκωτικών” στις Φιλιππίνες, τη χρήση χημικών όπλων και την πυρπόληση εκατοντάδων χωριών στο Νταρφούρ. Το μεγάλο ερώτημα για το 2017 θα είναι σε ποιο βαθμό ο κόσμος θα επιτρέψει τη διάπραξη φρικαλεοτήτων προτού δράσει για να τις αντιμετωπίσει», τονίζει ο Salil Shetty.
Τι αποκαλύπτει η Έκθεση για την Ελλάδα
Η Ελλάδα αντιμετώπισε σημαντικές προκλήσεις ως προς την εξασφάλιση κατάλληλων συνθηκών υποδοχής και την πρόσβαση προσφύγων και αιτούντων άσυλο σε υπηρεσίες ασύλου, μετά την υιοθέτηση της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας.
Υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τουλάχιστον 8 Σύροι πρόσφυγες επεστράφησαν εξαναγκαστικά στην Τουρκία. Το κλείσιμο της βαλκανικής οδού εγκλώβισε χιλιάδες πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες στην ηπειρωτική Ελλάδα σε άθλιες συνθήκες.
Παράλληλα, συνεχίστηκαν οι κατηγορίες σχετικά με τη χρήση βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης από μέλη των σωμάτων ασφαλείας κατά τη διάρκεια συλλήψεων ή/και της κράτησης. Το Δεκέμβριο του 2016, ψηφίστηκε νέο νομοσχέδιο για την ίδρυση της Ανεξάρτητης Αρχής Διερεύνησης Ισχυρισμών και Παραπόνων κατά της Αστυνομίας.
«Το 2016, έτος-ορόσημο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα, με την υιοθέτηση και εφαρμογή της παράνομης συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας. Οι τραγικές συνέπειές της γνωστές: χιλιάδες πρόσφυγες εγκλωβισμένοι στα ελληνικά νησιά και χιλιάδες στην ηπειρωτική χώρα σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Επειδή τα ανθρώπινα δεν είναι διαπραγματεύσιμα, όλες και όλοι μαζί πρέπει να διεκδικήσουμε την κατά γράμμα τήρησή τους από τις κυβερνήσεις», δήλωσε ο Σπυρίδων-Ηρακλής Ακτύπης, Διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.
Ποιος θα υπερασπιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Η Έκθεση τονίζει ότι η παγκόσμια αλληλεγγύη και η κινητοποίηση του κόσμου θα είναι ιδιαιτέρα σημαντική για την προστασία ατόμων που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και εναντιώνονται σε όσους βρίσκονται στην εξουσία. Αυτοί οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παρουσιάζονται συχνά από τις κυβερνήσεις ως απειλή για την οικονομική ανάπτυξη ή την ασφάλεια.
Η Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας καταγράφει τις περιπτώσεις ανθρώπων που δολοφονήθηκαν γιατί υπερασπίστηκαν ειρηνικά τα ανθρώπινα δικαιώματα σε 22 χώρες μέσα στο 2016. Σε αυτές τις περιπτώσεις, περιλαμβάνονται άτομα τα οποία στοχοποιήθηκαν επειδή αμφισβήτησαν παγιωμένα οικονομικά συμφέροντα, προστάτευσαν μειονότητες και μικρές κοινότητες ή εναντιώθηκαν σε παραδοσιακούς φραγμούς οι οποίοι εμποδίζουν τη θέσπιση των δικαιωμάτων γυναικών και ΛΟΑΤΚΙ.
«Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε παθητικά στις κυβερνήσεις για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εμείς οι ίδιοι πρέπει να αναλάβουμε δράση. Με τους πολιτικούς να είναι ολοένα και πιο πρόθυμοι να δαιμονοποιήσουν ολόκληρες ομάδες ανθρώπων, η ανάγκη να αγωνιστούμε όλοι μας για την διασφάλιση των βασικών αξιών της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ισότητας σε όλον τον κόσμο είναι πιο ξεκάθαρη από ποτέ», δήλωσε ο Salil Shetty.
