Στα «χαρτιά» εκτιμάται ότι έμειναν, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, σχεδόν οκτώ στις δέκα συμφωνίες αγοραπωλησίας ακινήτων της Χαλκιδικής, που βρίσκονταν στα «σκαριά» με Ρώσους αγοραστές, λόγω κυρίως των περιορισμών στη μεταφορά χρήματος προς την Ευρώπη. Παράλληλα, έχουν ελαχιστοποιηθεί οι συναλλαγές με υποψήφιους αγοραστές από την Ουκρανία, αλλά και τη Μολδαβία. Πάντως, αρκετοί είναι οι Ουκρανοί που μετά τη ρωσική εισβολή διαβιούν πλέον σε ακίνητα, που είχαν ήδη αποκτήσει στην περιοχή τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα τα αυτοκίνητα με ουκρανικές πινακίδες να μην είναι ασύνηθες θέαμα στους δρόμους της Χαλκιδικής και ιδίως στην Κασσάνδρα, το πρώτο της «πόδι».
Την παραπάνω εικόνα περιγράφει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Ν. Χαλκιδικής Γρηγόρης Στιβαχτάρης. «Ο πόλεμος έχει επηρεάσει πάρα πολύ τις συναλλαγές με υποψήφιους αγοραστές από τη Ρωσία, την Ουκρανία, αλλά και τη Μολδαβία, η οποία επίσης επηρεάζεται έντονα από αυτή την κατάσταση, λόγω της εγγύτητάς της στην εμπόλεμη ζώνη. Χάλασαν πολλές συμφωνίες με Ρώσους, που ήταν ήδη στα "σκαριά", καθώς υπολογίζεται πως μετά το φετινό Πάσχα ολοκληρώθηκαν μόλις δύο στις δέκα από αυτές τις συναλλαγές, κι αυτό είτε γιατί τα χρήματα είχαν ήδη εισαχθεί στην Ελλάδα πριν από τον πόλεμο είτε διότι έφτασαν μέσω άλλων χωρών, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο», εκτιμά ο κ. Στιβαχτάρης, επισημαίνοντας ότι οι Ρώσοι είναι αυτοί που παραδοσιακά πραγματοποιούν αγορές μεγάλων και ακριβών ακινήτων στη Χαλκιδική.
Στο μεταξύ, οι Βαλκάνιοι -κατά σειρά Βούλγαροι, Ρουμάνοι, Σέρβοι και κάτοικοι της Βόρειας Μακεδονίας- παραμένουν οι εθνικότητες με τη μεγαλύτερη παρουσία στην αγορά real estate της Χαλκιδικής, αγοράζοντας ακίνητα είτε ως εξοχικά είτε για εμπορική αξιοποίηση, ενώ αντίθετα συνεχίζεται η τάση που θέλει αρκετούς Έλληνες ν' «αποχωρίζονται» τα τελευταία χρόνια τις δεύτερες κατοικίες τους στα θέρετρα της περιοχής, για οικονομικούς και άλλους λόγους (αν και στις νέες αγοραπωλησίες τα μερίδια αλλοδαπών-ημεδαπών είναι ισοκατανεμημένα, 50%-50%). Η Χαλκιδική έχει αρχίσει να προσελκύει δειλά δειλά το ενδιαφέρον και Αμερικανών αγοραστών, αλλά επειδή η τάση αυτή είναι ακόμα στα σπάργανα, δεν είναι προς το παρόν δυνατό να προσδιοριστεί με ακρίβεια ο τύπος των ακινήτων, που προτιμά η συγκεκριμένη εθνικότητα.
Πολυτελείς βίλες για τους Ρώσους, φθηνότερα διαμερίσματα για τους Ουκρανούς και ακίνητα με εμπορικό ενδιαφέρον για τους Βαλκάνιους
Κατά τον κ. Στιβαχτάρη, οι Ρώσοι ενδιαφέρονται παραδοσιακά για τις πολυτελείς βίλες της Χαλκιδικής, που είναι «πάνω στο κύμα», το κόστος των οποίων μπορεί να κυμαίνεται στο εύρος των 500.000-1.500.000 ευρώ, αναλόγως περιοχής, παλαιότητας ακινήτου, αναγκαιότητας (ή όχι) ανακαίνισης, εμβαδού οικοπέδου κι άμεσης (ή όχι) πρόσβασης σε παραλία. Τα ακίνητα αυτά τα αποκτούν κατά κύριο λόγο έτοιμα, με το «κλειδί στο χέρι», ενώ τα αξιοποιούν κυρίως ως εξοχικές κατοικίες, χωρίς να τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα η εμπορική αξιοποίηση. Φθηνότερα ακίνητα -και πάλι για ιδιοκατοίκηση- φαίνεται ότι επιθυμούν οι Ουκρανοί και οι Μολδαβοί, που προτιμούν π.χ., διαμερίσματα, αξίας 50.000 έως 120.000 ευρώ.
Πιο ενισχυμένο εμφανίζεται το εμπορικό δαιμόνιο στους Βαλκάνιους. Πολλοί -και σημαντικά αυξημένοι σε αριθμό σε σχέση με το παρελθόν- είναι, κατά τον κ. Στιβαχτάρη, οι Ρουμάνοι αγοραστές, που αποκτούν μικρά σπίτια ή και άρτια οικόπεδα, πάνω στα οποία μπορούν να χτίσουν, είτε κατοικίες είτε ενοικιαζόμενα δωμάτια, με σκοπό την εμπορική εκμετάλλευσή τους μέσω της προσέλκυσης ομοθενών τους στη Χαλκιδική. Οι Βούλγαροι ψάχνουν και ακίνητα που μπορούν να μετατραπούν σε ξενοδοχεία ή έχουν ήδη αυτή τη χρήση, ενώ η αγορά της περιοχής ενδιαφέρει ακόμα τους Σέρβους και τους κατοίκους της Βόρειας Μακεδονίας, σύμφωνα πάντα με τον κ. Στιβαχτάρη.
Περιοχές του πρώτου «ποδιού», όπως τα Πλάγια, τα Φλογητά, οι Καλύβες και η Νικήτη προσελκύουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από πλευράς των Βαλκάνιων (γενικά, τα διαθέσιμα ακίνητα στην Κασσάνδρα, αν και λίγα, είναι συγκριτικά περισσότερα από εκείνα στο δεύτερο «πόδι», τη Σιθωνία ή το τρίτο, τη Χερσόνησο του Άθω), ενώ ειδικά η περίπτωση της Νικήτης έχει εξελιχθεί σε ...φαινόμενο πανελλαδικής εμβέλειας ως προς τον ρυθμό ανοικοδόμησης, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος των μεσιτών, υπογραμμίζοντας πως αναλογικά με τον πληθυσμό της, η περιοχή βρίσκεται σίγουρα στην πρώτη πεντάδα σε επίπεδο χώρας, ως προς τον αριθμό των οικοδομικών αδειών που εκδίδονται. Ο οικοδομικός οργασμός δημιουργεί πολύ ισχυρή πίεση για τις υποδομές της, που ήδη τα καλοκαίρια εξυπηρετούν πολύ μεγαλύτερους πληθυσμούς από εκείνους για τους οποίους είναι φτιαγμένες.
Οι υποδομές, ο εκτροχιασμός του κόστους και ...τα τροχόσπιτα
Ο κ. Στιβαχτάρης μιλάει και για έναν ακόμα «κεφαλόπονο», που επηρεάζει τους μεσίτες στη Χαλκιδική, πολλοί από τους οποίους είναι ταυτόχρονα και εργολάβοι: την κατακόρυφη αύξηση του κατασκευαστικού κόστους, που εκμηδενίζει τα περιθώρια κέρδους των επαγγελματιών του κλάδου ή και τους επιβαρύνει με απρόσμενες ζημίες. Για πολλά ακίνητα, που ήταν ακόμα υπό κατασκευή το 2021, υπεγράφησαν συμβόλαια πώλησης με βάση τις σημαντικά χαμηλότερες τιμές των δομικών υλικών, που υπήρχαν τότε. Η κατασκευή τους, ωστόσο, ολοκληρώθηκε με σημαντικά ανατιμημένα τα δομικά υλικά, με αποτέλεσμα να εκτροχιαστεί το κόστος τους, χωρίς οι κατασκευαστές να μπορούν να κάνουν κάτι για αυτό, καθώς δεσμεύονται από συμβόλαια. Παρότι αυτό το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη Χαλκιδική, αλλά ολόκληρη την Ελλάδα (και όχι μόνο), αποδεικνύεται πολύ ζημιογόνο για περιοχές με έντονη ανοικοδόμηση, όπως για παράδειγμα η Νικήτη.
Ένα ακόμα, μάλλον απρόσμενο πρόβλημα, σχετίζεται -κατά τον κ. Στιβαχτάρη- με τον ...υπερπληθυσμό τροχόσπιτων κάθε τύπου από Βαλκάνιους, που τα «στήνουν» είτε σε οικόπεδα που έχουν αγοράσει είτε και σε χώρους που δεν είναι ιδιωτικοί, με αποτέλεσμα το φυσικό περιβάλλον να υφίσταται πίεση και η ...αισθητική των περιοίκων πλήγμα, όπως περιγράφει. «Πολλές φορές πλέον ακούμε σχόλια και παράπονα για τα τροχόσπιτα από ήδη υφιστάμενους ή δυνητικούς πελάτες μας», υποστηρίζει.