Η εμφάνιση του παραλλαγμένου στελέχους Όμικρον, το οποίο εντοπίστηκε πρώτη φορά στη Νότια Αφρική, φέρνει ξανά στο προσκήνιο την επιτακτική ανάγκη του εμβολιασμού κατά της covid-19 σε παγκόσμιο επίπεδο, ο μόνος τρόπος να υπάρξει παγκόσμια ανοσολογική κάλυψη προκειμένου να ελεγχθεί η επιδημία, επισημαίνουν οι εδικοί.
Το πολύ μικρό ποσοστό εμβολιασμού σε μέρος του πλανήτη ευθύνεται για την εμφάνιση νέων παραλλαγμένων στελεχών, πιθανόν πιο επικίνδυνων από το Δέλτα; Τα εμβόλια είναι το απόλυτο όπλο για να τερματιστεί κάποια ημέρα αυτή η πανδημία;
Αυτά τα ερωτήματα τίθενται ξανά και ξανά από τότε που εμφανίστηκε το παραλλαγμένο στέλεχος Όμικρον, το οποίο έχει θέσει τον κόσμο σε συναγερμό.
Τα αίτια εμφάνισης
Τα αίτια της εμφάνισής του δεν περιορίζονται στο ανεπαρκές ποσοστό εμβολιασμένων. Οι ειδικοί του Γαλλικού Επιστημονικού Συμβουλίου, που συνδράμει τη γαλλική κυβέρνηση στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης, θεωρούν πιθανό το Όμικρον να εμφανίστηκε πρώτη φορά σε ανοσοκατεσταλμένο άτομο.
Το στέλεχος έχει πολλές παραλλαγές, οι οποίες κατάφεραν να γίνουν έπειτα από μια «χρόνια» μόλυνση από τον ιό SARS-CoV-2 σε άτομο το οποίο έπασχε από σοβαρή ανοσολογική ανεπάρκεια.
Όμως, όποια και αν είναι η προέλευση του παραλλαγμένου στελέχους, αυτό «θα είχε εξαπλωθεί πιο αργά αν ο γύρω πληθυσμός ήταν ανοσοποιημένος», υπογράμμισε ο Αρνό Φοντανέ μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου και επιδημιολόγος στο ινστιτούτο Παστέρ.
Εμβολιασμένο μόλις το ένα τέταρτο του πληθυσμού
Στη Νότια Αφρική μόλις το ένα τέταρτο του πληθυσμού είναι εμβολιασμένο κατά της covid-19. Και ευρύτερα «μπορούμε να φανταστούμε ότι η εξάπλωση του ιού σε περιοχές όπου η επιδημία είναι ανεξέλεγκτη προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες για την εμφάνιση παραλλαγμένων στελεχών».
Οι χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν ξεκινήσει μια κούρσα ενάντια στον χρόνο για να περιορίσουν την εξάπλωση του Όμικρον και κάποιες, όπως το Ισραήλ και η Ιαπωνία, έχουν φτάσει στο σημείο να κλείσουν τα σύνορά τους εντελώς.
Όμως για πολλούς ερευνητές τα μέτρα αυτά δεν αντιμετωπίζουν την καρδιά του προβλήματος, την εμβολιαστική ανισότητα.
«Αν ανησυχείτε για τους κινδύνους που συνδέονται με το Όμικρον, εμβολιαστείτε αν δεν είστε ήδη εμβολιασμένοι (…) Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί δεν αλλάζουν κάτι. Τα εμβόλια και η παγκόσμια ισότητα στην υγεία αλλάζουν», έγραψε στο Twitter την Κυριακή η Αμερικανίδα ιολόγος Άντζελα Ράσμουσεν.
«Ηλεκτροσόκ»
«Θα ήθελα αυτή η νέα ανησυχία να λειτουργήσει σαν ηλεκτροσόκ ώστε η διεθνής κοινότητα να κατανοήσει τη σημασία να εμβολιαστεί ο πληθυσμός παγκοσμίως», τόνισε ο Φοντανέ.
Διότι «ο πλανήτης δεν θα είναι ασφαλής παρά μόνο όταν έχουμε πετύχει την παγκόσμια εμβολιαστική κάλυψη, η οποία θα περιορίσει σημαντικά την κυκλοφορία (του ιού) και τις δυνατότητες εμφάνισης παραλλαγμένων στελεχών», πρόσθεσε.
Το ζήτημα της ανισότητας στην πρόσβαση στα εμβόλια κατά της covid-19 μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών χωρών εγείρει συχνά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Πλέον καθίσταται ένα ακόμη πιο επείγον πρόβλημα.
Χθες Δευτέρα ο πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου Ζαν- Φρανσουά Ντελφρεσί ζήτησε «να μην συγκρίνουμε τις αναμνηστικές δόσεις των εμβολίων που χορηγούνται στις χώρες του βόρειου ημισφαιρίου με τον εμβολιασμό των χωρών του νότιου».
«Χρειάζεται και το ένα και το άλλο», υπογράμμισε.
Ο Covax ξεπέρασε το όριο των 500 εκατ. δόσεων
Στα μέσα Νοεμβρίου ο διεθνής μηχανισμός Covax ξεπέρασε το όριο των 500 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίων κατά της covid-19 οι οποίες διανεμήθηκαν σε 144 χώρες και περιοχές.
Ο μηχανισμός αυτός, που χρηματοδοτείται παγκοσμίως, επεσήμανε ότι προσέφερε δωρεάν εμβόλια σε 92 φτωχές χώρες και περιοχές.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δεσμεύθηκε χθες Δευτέρα να προσφέρει ένα δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίων στην Αφρική.
Σε κοινή τους ανακοίνωση η Αφρικανική Ένωση, το Αφρικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών και ο COVAX εξέφρασαν την ελπίδα για βελτίωση της ποιότητας των δωρεών.
«Η πλειονότητα των δωρεών μέχρι στιγμής παραδόθηκαν με μικρή προειδοποίηση και είχαν σύντομη ημερομηνία λήξης. Αυτό κατέστησε ιδιαίτερα δύσκολο για τις χώρες να σχεδιάσουν τις εμβολιαστικές τους εκστρατείες και να αυξήσουν την ικανότητα απορρόφησης», προειδοποίησαν.
Μια αδυναμία την οποία υπογράμμισε και ο Φοντανέ: «Αν θέλουμε να εμβολιάσουμε τον παγκόσμιο πληθυσμό, δεν υπάρχει πρόβλημα δόσεων, το πρόβλημα είναι αλλού».
«Πρέπει να στηρίξουμε τα ευάλωτα συστήματα υγείας και να πραγματοποιήσουμε μια εκστρατεία πειθούς σε κάποιους πληθυσμούς», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, για τους σκοπούς αυτούς χρειάζονται 50 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μια επένδυση που θα αποδώσει διότι «η εμφάνιση νέων παραλλαγμένων στελεχών μπορεί να αποσταθεροποιήσει τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας», σημείωσε ο Φοντανέ.