Έκπληξη και αμηχανία προκάλεσε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες η επίκληση από τον Φ. Ολάντ, αμέσως μετά το τρομοκρατικό κτύπημα, όχι του άρθρου 5 του Καταστατικού του ΝΑΤΟ, αλλά του άρθρου 42.7 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, το οποίο αν και έχει «ελληνική υπογραφή», δημιουργεί τώρα προβληματισμό στην Αθήνα.
Η έκπληξη ήταν δικαιολογημένη καθώς για πρώτη φορά γίνεται επίκληση του άρθρου αυτού που αναφέρεται στις υποχρεώσεις των κρατών μελών έναντι εταίρου ο οποίος έχει δεχθεί επίθεση, αποτελώντας έτσι την «ρήτρα συλλογικής ασφάλειας» στο πλαίσιο της Ε.Ε.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Άρθρο 42.7 συμπεριλήφθηκε στην Ευρωπαϊκή Συνθήκη μετά από παρέμβαση και μεγάλη προσπάθεια της Ελλάδας καθώς η χώρα μας επεδίωκε να υπάρξει και πέραν του ΝΑΤΟ μια μορφή συλλογικής αμυντικής προστασίας έναντι της Τουρκίας η οποία ως γνωστόν είναι μέλος του ΝΑΤΟ και συνεπώς ακυρώνει ουσιαστικά την ενεργοποίηση του άρθρου 5 του καταστατικού της Συμμαχίας ,σε περίπτωση που η Ελλάδα θα δεχόταν επίθεση από την Τουρκία.
Το άρθρο προβλέπει ότι:
«Σε περίπτωση κατά την οποία κράτος μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφός του, τα άλλα κράτη μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών." Το άρθρο αυτό αφορά το δικαίωμα άμυνας έναντι επίθεσης με την έγκριση του ΣΑ του ΟΗΕ.
Η επίκληση του άρθρου της Ευρωπαϊκής Συνθήκης περιπλέκει τα πράγματα και για την Ελλάδα, καθώς πλέον δεν είναι νατοϊκή υπόθεση όπου είναι συχνές οι διαφοροποιήσεις στο επίπεδο και την μορφή συμμετοχής σε μια νατοϊκή επιχείρηση, αλλά πρόκειται πλέον για Ευρωπαϊκή υπόθεση ,η υποχρέωση «συνδρομής με όλα τα μέσα» στην αντιμετώπιση της επίθεσης που δέχθηκε η Γαλλία («είμαστε σε πόλεμο με το ISIS» έσπευσε από την πρώτη στιγμή να δηλώσει ο Φ. Ολάντ).
Καθώς η ηγεσία του Υπουργείου Άμυνας κ. Καμμένος και Βίτσας έσπευσαν να δηλώσουν ότι δεν τίθεται θέμα εμπλοκής της Ελλάδας σε επιχειρήσεις στην Συρία, θα πρέπει να εξετάσουν τι συνέπειες μπορεί να έχει η αποφυγή εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που προκύπτουν για την χώρα ως μέλος της Ε.Ε. από την επίκληση του συγκεκριμένου άρθρου.
Αυτή η νέα διάσταση έρχεται να προστεθεί στον προβληματισμό που υπάρχει για τους κινδύνους μεν από μια άμεση εμπλοκή της Ελλάδας σε επιχειρήσεις εναντίον του ISIS(που δεν περιορίζονται υποχρεωτικά σε βομβαρδισμούς η χερσαίες επιχειρήσεις) αλλά συγχρόνως υπάρχει ο κίνδυνος περιθωριοποίησης της Ελλάδας και απουσίας από κέντρα λήψης αποφάσεων για την αντιμετώπιση και διαχείριση μιας σοβαρότατης περιφερειακής θερμής κρίσης, που επηρεάζει άμεσα τα ελληνικά συμφέροντα και έχει προσλάβει πλέον παγκόσμιες διαστάσεις.
Θα πρέπει επίσης στις δύσκολες ισορροπίες που αναζητά η Αθήνα να λογισθούν και οι παράπλευρες συνέπειες από μια άρνηση συνδρομής της Ελλάδας,(που διαρκώς επικαλείται την Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη) στον μοναδικό σχεδόν σύμμαχο που της έχει απομείνει στην διαπραγμάτευση με τους δανειστές.
Ο κ. Ολάντ στην ομιλία του στην Βουλή και στην Γερουσία δήλωσε ότι έχει ήδη ζητήσει από τον υπουργό άμυνας Ζαν Υβ Λε Ντριάν να ξεκινήσει διαβουλεύσεις για την άμεση εφαρμογή του άρθρου 42.7 ,αναφορά που παραπέμπει στην αποφασιστικότητα του κ. Ολάντ να ενεργοποιήσει στρατιωτικά την Ε.Ε. ,όπου το Παρίσι έχει πολύ πιο ισχυρό ρόλο. Με τον τρόπο αυτό το Παρίσι προσπαθεί να παρακάμψει τα εμπόδια που θα προκύψουν σε μια καθαρά νατοϊκή επιχείρηση όπου τον πρώτο ρολό παίζουν οι Αμερικανοί και έχει ισχυρό ρόλο η Τουρκία με την οποία δεν ταυτίζονται πάντοτε απολύτως τα ιδιαίτερα συμφέροντα της με εκείνα των χωρών της Ευρώπης που υφίστανται την πίεση των προσφυγικών ρευμάτων και την τρομοκρατία.
Υπάρχει βεβαίως προβληματισμός για το πώς θα υλοποιηθεί το συγκεκριμένο άρθρο καθώς η Ε.Ε. δεν διαθέτει πλήρως ανεπτυγμένη στρατιωτική δομή σε αντίθεση με το ΝΑΤΟ ,όπου το άρθρο 5 το όποιο επικαλέσθηκε στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου η Ουάσιγκτον είναι πολύ πιο ισχυρό καθώς προβλέπει ότι η «επίθεση εναντίον ενός κράτους μέλους είναι επίθεση εναντίον όλων των κρατών μελών».
Διαβάστε ακόμα:
- Ομόφωνη στήριξη από την Ε.Ε. στο αίτημα της Γαλλίας για βοήθεια
