Τα πάρτι που διοργανώνονται στο campus του ΑΠΘ τις τελευταίες εβδομάδες συνιστούν μια ακραία αντικοινωνική συμπεριφορά σε ό,τι έχει να κάνει με την πανδημία, τον κίνδυνο δημιουργίας εστιών υπερμετάδοσης του ιού, την προκλητική αδιαφορία για τους ανθρώπους, οι οποίοι δίνουν τη μάχη για τη ζωή στα νοσοκομεία, που γειτνιάζουν με τον Πανεπιστήμιο.
Είναι ζητήματα, τα οποία τίθενται στις προκαταρκτικές έρευνες, που έχει παραγγείλει η Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης.
Όμως, η υγειονομική διάσταση αυτών των συγκεντρώσεων είναι μοναχά η κορυφή του παγόβουνου.
Ζήτησα να ενημερώσω θεσμικά και επίσημα τον Εισαγγελέα και να καταθέσω στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αυτό που συμβαίνει στο πανεπιστήμιο δεν είναι καθόλου αθώο.
Δεν είναι αυθόρμητες συναθροίσεις φοιτητών ή εκδηλώσεις που οργανώνουν και περιφρουρούν φοιτητικές παρατάξεις, αλλά μία αισχρή εκμετάλλευση της ανάγκης των νέων για εκτόνωση, από επιτήδειους, οι οποίοι καμία σχέση δεν έχουν με τον πανεπιστήμιο, παρά μόνον επιδιώκουν τον παράνομο και εύκολο πλουτισμό.
Το φαινόμενο δεν είναι νέο, αλλά αναδείχθηκε την περίοδο αυτή λόγω της υγειονομικής του διάστασης. Όμως, δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε και να επιδεικνύουμε ανοχή μπροστά σε μία κατάσταση, που βρήκε έδαφος και αναπτύχθηκε εδώ και πολλά χρόνια. Δεν είναι ρήξη, αλλά υγιής αντίδραση το να καταθέσουμε στοιχεία που αποδεικνύουν τα γεγονότα, να πούμε την αλήθεια χωρίς φόβο, φωναχτά και δημόσια.
Υπάρχει μία λεπτή γραμμή, που διαχωρίζει αυτό που όλοι θέλουμε --ένα πανεπιστήμιο ανοιχτό στην κοινωνία και τους πολίτες, από κάτι εντελώς διαφορετικό, μία μαύρη οικονομική δραστηριότητα με τζίρο πολλών χιλιάδων ευρώ σε κάθε πάρτι.
Τα δύο περιστατικά τραυματισμών που συνέβησαν τις προηγούμενες εβδομάδες στο campus προκαλούν ανησυχία και πόνο, που κάθε γονιός -όπως κι εγώ- μπορεί να αντιληφθεί. Δεν προκαλούν όμως έκπληξη, ούτε ήταν και τα πρώτα που έχουν συμβεί σε τέτοιου είδους συναθροίσεις.
Κάθε συνάδελφος και ιδιαίτερα όσοι έχουν υπηρετήσει στο παρελθόν τη διοίκηση του πανεπιστημίου και των σχολών του από θέσεις ευθύνης έχει να θυμάται και κάποιο περιστατικό και κυρίως την αγωνία του πόσο άσχημα θα μπορούσε να εξελιχθεί.
Η αντικειμενική παρατήρηση των γεγονότων δείχνει πως στα παράνομα πάρτι έχουμε μία ανεξέλεγκτη κατάσταση, όπου κανενός είδους εγκληματικότητα και παραβατική συμπεριφορά δεν μπορεί να αποκλειστεί, είτε πρόκειται για ατυχήματα, είτε για δηλητηριάσεις από τα νοθευμένα ποτά που πωλούνται, είτε για σεξουαλικά εγκλήματα, ληστείες, διακίνηση ναρκωτικών ουσιών.
Δεν μπορούμε να μένουμε παρατηρητές, δεν μπορούμε να αφήσουμε την εγκληματικότητα να διεισδύσει στο campus και μετά να εκφράζουμε τη θλίψη και τον αποτροπιασμό μας για ό,τι θα συμβεί.
Οφείλουμε να παρέμβουμε εκ των προτέρων και οι υπαίτιοι, τα άτομα που βρίσκονται πίσω από αυτήν την παράνομη οικονομική δραστηριότητα, να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη.
Είναι προφανές ότι το πρόβλημα δε λύνεται με προσεγγίσεις και ευχολόγια του τύπου «φύγε κακό από τα μάτια μου» και «ας μη συμβεί το κακό στη βάρδια μου». Και η σοβαρότητα του προβλήματος δεν επιτρέπει σε κανέναν από όσους εμπλεκόμαστε στη διαχείρισή του -πανεπιστήμιο, δικαιοσύνη και αστυνομικές αρχές- να «σφυρίξουμε ανέμελα» ή να αναλωθούμε σε επιμερισμό ευθυνών.
Από τον Σεπτέμβριο του 2019 σε αγαστή συνεργασία των υπαλλήλων της υπηρεσίας φύλαξης με την αστυνομία εκδιώχθηκαν οι έμποροι νακρωτικών και παραβατικά στοιχεία από το campus.
Η δυσκολία στην περίπτωση των πάρτι έγκειται στη μαζική προσέλευση ατόμων, που ανταποκρίνονται στις προσκλήσεις των διοργανωτών, οι οποίες διακινούνται κατεξοχήν μέσω του διαδικτύου. Όμως η απάντηση δεν είναι να εντοπίζουμε προβλήματα στην κάθε λύση, αλλά να δώσουμε τη λύση στο πρόβλημα.
Το άρθρο 64 του νόμου 4623/2019 σύμφωνα με το οποίο «εντός των χώρων των ΑΕΙ οι δημόσιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων» αντικατέστησε το άρθρο 3 του ν. 4485/2017, ακριβώς για να απαλλάξει τα πανεπιστήμια από την ανομία.
Οι υπάλληλοι της υπηρεσίας φύλαξης ενημερώνουν τις δημόσιες αρχές, όπως και τη διοίκηση του πανεπιστημίου για την όποια κινητικότητα υπάρχει πριν ξεκινήσουν τα πάρτι, ενώ έχουν συγκεντρώσει στοιχεία και φωτογραφικό υλικό που μπορεί να βοηθήσουν την έρευνα, όπως αριθμούς πινακίδων αυτοκινήτων που επιχείρησαν να εισέλθουν στο campus μεταφέροντας αλκοόλ.
Ο νόμος βεβαίως είναι σαφής και οι άνθρωποι της υπηρεσίας φύλαξης δεν έχουν δικαίωμα να ασκήσουν καμία αστυνομική αρμοδιότητα, η οποία ανήκει αποκλειστικά στον σκληρό κρατικό πυρήνα.
Η συνεργασία του Πανεπιστημίου με τις δημόσιες Αρχές και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς είναι διαρκής και δεδομένη. Όμως, κανένας επιχειρησιακός σχεδιασμός δεν υπερτερεί σε αποτελεσματικότητα της δύναμης που η ίδια η κοινωνία έχει, όταν αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα ενός ζητήματος και ευαισθητοποιείται.
Γι’ αυτό απευθύνω έκκληση στους ίδιους τους νέους που έχουν ανταποκριθεί σε προσκλήσεις για τέτοια πάρτι, αλλά και στους οικείους τους, να μας ακούσουν, να αντιληφθούν τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
Στα νοθευμένα ποτά που διακινούνται αυτό που πληρώνουν δεν είναι η διασκέδαση, αλλά μία αισχρή εκμετάλλευση που δε λογαριάζει την ίδια τη ζωή.
* O Νίκος Παπαϊωάννου είναι Πρύτανης του ΑΠΘ
