Καταργείται o νόμος περί καταχραστών του δημοσίου με τον οποίο τα τελευταία χρόνια δικάστηκαν και καταδικάστηκαν πολλοί κατηγορούμενοι ακόμα και σε ισόβια, ποινή η οποία δεν θα προβλέπεται πλέον. Επιπλέον, προτείνονται σημαντικές αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, όπως η ενδυνάμωση του ρόλου του εισαγγελέα και η κατάργηση όλων των πταισμάτων.
Ο νέος Ποινικός Κώδικας και ο νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας έχουν τεθεί από την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2019 σε δημόσια διαβούλευση η οποία θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη 27 Μαρτίου 2019.
Με τις νέες διατάξεις ως καταχραστής σε βάρος του δημοσίου, θεωρείται εκείνος ο οποίος με τις παράνομες συμπεριφορές του (απιστίες, πλαστογραφίες, ψευδείς βεβαιώσεις και άλλα αδικήματα) προκαλεί ζημιά στο δημόσιο. Ως δημόσιο, ορίζεται από τον νέο Ποινικό Κώδικα, το δημόσιο, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όχι όμως άλλοι φορείς ιδιωτικής νομικής φύσεως που μπορεί να διαχειρίζονται δημόσια περιουσία. Επίσης, στο δημόσιο δεν περιλαμβάνονται τα πιστωτικά ιδρύματα.
Ευνοϊκότερη ποινική μεταχείριση για όσους πληρώσουν
Με τις νέες ρυθμίσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, προβλέπονται για όλα τα κακουργήματα, διαδικασίες ποινικής διαπραγμάτευσης. Αυτό σημαίνει πως εάν ο κατηγορούμενος ως καταχραστής του Δημοσίου, μέχρι και την έναρξη της δικής του, πληρώσει και αποκαταστήσει τη ζημία, θα τύχει ευνοϊκότερης μεταχείρισης ή και θα αθωωθεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση προβλέπεται ειδική παραγραφή 20 χρόνων για τα αδικήματα σε βάρος του Δημοσίου.
Επίσης, όπως διευκρινίστηκε κατά την παρουσίαση των νέων διατάξεων, υπάρχει και η αυστηρή νομοθεσία για το ξέπλυμα, που προβλέπει δημεύσεις και χρηματικές ποινές ανάλογες με τη ζημιά του Δημοσίου για τους καταχραστές.
Κώδικας Ποινικής Δικονομίας
Στο μεταξύ σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, όπως αναφέρει το dikastiko.gr:
Ενδυναμώνεται ο ρόλος του εισαγγελέα,
Ενισχύεται η θέση του συνηγόρου υπεράσπισης,
Εισάγονται οι νέοι θεσμοί της ποινικής διαπραγμάτευσης, της ποινικής διαταγής και της ποινικής συνδιαλλαγής,
Συστηματοποιούνται τα μέτρα που αφορούν ανήλικους παραβάτες εξασφαλίζοντάς τους ειδική μεταχείριση,
Παρέχεται η ευχέρεια επιλογής, από τους δικαστές και τους πολίτες, σύγχρονων μοντέλων απονομής Δικαιοσύνης.
Συγκεκριμένα:
-Η ποινική διαταγή, θα αφορά τα αδικήματα με ποινές έως ενός χρόνου. Ο εισαγγελέας θα μπορεί να θέτει στο αρχείο τις υποθέσεις, όταν κρίνει ότι δεν είναι σοβαρές και δεν αφορούν το δημόσιο συμφέρον.
-Ο δεύτερος θεσμός, αυτός της αποχής από την ποινική δίωξη, θα αφορά βαρύτερα πλημμελήματα και κακουργήματα. Στα πλημμελήματα με ποινές ως τρία έτη, ο εισαγγελέας θα μπορεί να μην ασκεί ποινική δίωξη, όταν έχει αποκατασταθεί η παρανομία και η διάταξή του θα επικυρώνεται από δικαστή. Για παράδειγμα, στις περιπτώσεις των διώξεων για καταβολή εισφορών, δεν θα ασκείται δίωξη αν ο κατηγορούμενος τακτοποιήσει την οφειλή του. Το ίδιο θα γίνεται κι αν έχει βγάλει δίπλωμα οδηγήσεως ο κατηγορούμενος για τη συγκεκριμένη παράβαση.
Στα κακουργήματα (οικονομικά εγκλήματα και άλλα) αν έχει αποκατασταθεί η ζημιά ολόκληρη και έχει μεταμεληθεί ο δράστης, ο εισαγγελέας θα αναστέλλει την έρευνα για τρία χρόνια. Αν μέσα στα τρία χρόνια ο δράστης δεν κάνει άλλο αδίκημα, τότε η υπόθεση θα μπαίνει στο αρχείο. Και εδώ η διάταξη του εισαγγελέα θα επικυρώνεται από δικαστή.
-Ποινική συνδιαλλαγή
Ο Εισαγγελέας θα μπορεί να προτείνει ποινή στον κατηγορούμενο πριν την άσκηση ποινικής δίωξης με δεδομένη την πλήρη αποκατάσταση της ζημιάς. Αν ο κατηγορούμενος το δεχθεί, η υπόθεση δεν θα φθάνει στο ακροατήριο και η ποινή θα είναι η συμφωνηθείσα.
-Ποινική Διαπραγμάτευση
Ο Εισαγγελέας, όπως γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με επιτυχία, θα διαπραγματεύεται με τον κατηγορούμενο σε κάθε στάδιο της ποινικής διαδικασίας και θα έρχεται σε συμφωνία μαζί του για την ολική η μερική αποκατάσταση της ζημιάς και την ποινική του μεταχείριση. Δηλαδή θα του προτείνει μειωμένη ποινή.
Αναγκαία προϋπόθεση η ομολογία ενοχής από τον κατηγορούμενο.
Νέος ποινικός κώδικας
Ο νέος Ποινικός Κώδικας έρχεται να αντικαταστήσει τον προηγούμενο ο οποίος συμπληρώνει 70 χρόνια ζωής και αλλάζει εκ βάθρων το σύστημα ποινών. Καταργούνται όλα τα πταίσματα, από τα οποία όσα δεν κρίνονται σοβαρά θα τιμωρούνται ως διοικητικές παραβάσεις με πρόστιμα και όσα κρίνονται ως σοβαρά μετατρέπονται σε πλημμελήματα.
Η δεύτερη σημαντική τομή είναι ότι καταργείται η μετατροπή της ποινής σε χρηματική ενώ πλέον η μετατροπή θα μπορεί να πραγματοποιείται μόνο σε κοινωφελή εργασία. Η ποινή της κοινωφελούς εργασίας θα εκτελείται σε δημόσιες υπηρεσίες, και ΟΤΑ.
Αυτό, όπως είπε ο πρόεδρος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής ποινικολόγος Χριστόφορος Αργυρόπουλος, «γίνεται για να περιοριστεί ο εγκλεισμός στις φυλακές που αποκοινωνικοποιεί τον άνθρωπο».
Παράλληλα, τα πλημμελήματα πλέον θα διαχωρίζονται στα ελαφρά και τα βαριά.
-Τα ελαφρά πλημμελήματα που τιμωρούνται με ποινές ως τρία χρόνια φυλάκιση. Οι ποινές για αυτά τα αδικήματα αναστέλλονται πάντα, πλην εξαιρέσεων υποτροπής.
Μπορεί όμως να δοθεί και αναστολή στην εκτέλεση της ποινής με όρους, για παράδειγμα αποζημίωση του παθόντος ή απαγόρευση εξόδου ή υποχρέωση να εμφανίζεται στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής.
-Τα βαριά πλημμελήματα τιμωρούνται από τρία ως πέντε χρόνια οι ποινές θα εκτίονται.
-Για τα κακουργήματα θα επιβάλλονται ποινές από πέντε έως δεκαπέντε έτη, ενώ εάν συντρέχει λόγος μείωσης της ποινής, αναγνωρίζονται περισσότερες από μία ελαφρυντικές περιστάσεις. Επίσης, ρόλο στη ποινή θα παίζει και το εάν ο κατηγορούμενος δυσχέρανε την ποινική δίωξη ή κινήθηκε από ρατσιστικά ή ομοφοβικά κίνητρα.
Εξαιρούνται από όλους τους παραπάνω θεσμούς τα εγκλήματα κατά ζωής (ληστείες, βιασμοί, ανθρωποκτονίες και άλλα).
