Της Αγγελικής Κώττη
Τριάντα επτά χρόνια φύλακας αρχαιοτήτων, πολλά μάλιστα από αυτά αρχιφύλακας, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Υπαλλήλων Φύλαξης Αρχαιοτήτων δεν θυμάται ξανά να υπήρξε πρόβλημα από κεραυνούς στην Ακρόπολη. Χθες όμως, συνέβη και αυτό το ανήκουστο. Και ουδείς μπορεί να πει “συμβαίνουν αυτά”. Στον υπ'' αριθμόν ένα επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο του ελληνικού κράτους, όπου υπάρχει το κορυφαίο μνημείο της Ελλάδας, ο Παρθενώνας, αλλά και μνημεία που έχουν ενταχθεί στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, δεν χωράει η παραμικρή παρέκκλιση από την απόλυτη ασφάλεια κοινού και εργαζομένων. Δεν επιτρέπεται καν η σκέψη πως εφόσον κάτι είναι απίθανο να συμβεί δεν απαιτείται η λήψη κάθε μέτρου που θα αποτρέψει και τον ελαχιστότατο κίνδυνο.
Ο Γιάννης Μαυρικόπουλος, ο πρόεδρος της ΠΕΥΦΑ, έσπευσε χθες αμέσως στο σημείο του ατυχήματος, όπου ο κεραυνός κατέστρεψε σε μεγάλο βαθμό κάποιο φυλάκιο, τραυματίζοντας δύο γυναίκες φύλακες και, ελαφρότερα, δύο επισκέπτες. Ευτυχώς, αυτή τη φορά δεν θρηνήσαμε απώλειες και δεν είχαμε βαρύ τραυματισμό. Θα περίμενε όμως κανείς η πολιτική ηγεσία να σπεύσει στον αρχαιολογικό χώρο για αυτοψία όχι μονάχα στο εγγύς της πτώσης κεραυνού Ερέχθειο, αλλά και σε όλο το πλάτωμα. Φυσικά, και να ζητήσει επιτόπου έλεγχο των αλεξικέραυνων. Δεν λάβαμε καμιά πληροφορία πως κάτι τέτοιο έγινε.
Τρία αλεξικέραυνα διαθέτει η Ακρόπολη των Αθηνών. Φήμες λένε πως όσοι ασχολούνται με τα ηλεκτρολογικά, προσεύχονται να μην συμβεί κάτι εδώ και καιρό. Όμως ας μη μείνουμε σε ψιθύρους και ας δούμε τα γεγονότα. Είχαν συντηρηθεί πρόσφατα και όπως έπρεπε τα υφιστάμενα αλεξικέραυνα; Έχει μελετηθεί το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής το οποίο εξελίσσεται με σφοδρότητα; Ποια μέτρα ελήφθησαν; Κανένα; το πιστεύω. Πόσα έπρεπε να είχαν ληφθεί; Γιατί αν όντως το ηλεκτρικό φορτίο του κεραυνού που προξένησε τις καταστροφές ήταν μεγαλύτερο από όσο μπορούσε να αντέξει το αλεξικέραυνο, κάποιος έπρεπε να το έχει προβλέψει. Ναι, ίσως να συμβαίνει μια φορά στο ένα, στα τρία ή στα πέντε χρόνια. Ίσως και να μη ξανασυμβεί. Αλλά συνέβη. Και από καθαρή τύχη δεν είχαμε κακή εξέλιξη. Είναι επιπόλαιο και, τελικά, αντιπατριωτικό, να μην βγάλουμε διδάγματα και να μην κάνουμε όσες πράξεις απαιτούνται.
Κάποιος έπρεπε να τα έχει μελετήσει όλα αυτά και να έχει εφαρμόσει ήδη μέτρα. Όπως και κάποιος, έπρεπε ούτε χθες, ούτε προχθές, τουλάχιστον δύο χρόνια πριν, να έχει εκπονήσει σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την Ακρόπολη. Οι τραγικές περιγραφές των ξεναγών με χιλιάδες επισκέπτες να συνωστίζονται στην στενή δίοδο των Προπυλαίων, θα έπρεπε να είχαν σπρώξει τους αρμόδιους να λάβουν μέτρα πριν συμβεί κάποιο απευκταίο ατύχημα. Απευκταίο, αλλά μόνο με ευχές δεν κάνουμε τίποτα. Ο υφυπουργός Κωνσταντίνος Στρατής έφτιαξε μια επιτροπή για τον Ιερό Βράχο, η οποία, μέχρι τώρα, έχει μελετήσει μόνο την τοποθέτηση μηχανημάτων για ηλεκτρονικό εισιτήριο. Και αυτό ακόμα, με πολλά λάθη.
Αν οποιοσδήποτε νομίζει πως είναι αστείο πράγμα η ασφάλεια των επισκεπτών οπουδήποτε, ας μας το πει. Και ας παραιτηθεί πάραυτα. Το σημαντικότερο στοιχείο στη διαχείριση των αρχαιοτήτων είναι η προστασία και ασφάλεια των αρχαίων, των εργαζομένων και των επισκεπτών. Δεν υπάρχει καμία απολύτως δικαιολογία. Τα ατυχήματα, με ή χωρίς εισαγωγικά, μπορεί να συμβούν μέσα σε δευτερόλεπτα. Ας παραδειγματιστούμε κάποτε. Γιατί αλλιώς, βάζουμε μόνοι μας τα χέρια μας και βγάζουμε τα μάτια μας και τα μάτια της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τουρισμού μας.