Μεγάλα λόγια, που πριν εκφωνηθούν είχαν ήδη καταρρεύσει, είπε το Σάββατο στην Αμφίπολη ο υπουργός Πολιτισμού κ. Αριστείδης Μπαλτάς. «Πρέπει να βγάλουμε τους κομματικούς μανδύες από το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης», είπε με έμφαση. Αλλά, ο ίδιος και ο ΣΥΡΙΖΑ είχαν βάλει κομματικό μανδύα, τον οποίο μάλιστα δέχθηκαν και οι ΑΝΕΛ (η υπουργός Μαρία Κόλλια- Τσαρουχά ήταν επίσης παρούσα) στην ημερίδα με θέμα «Αρχαιολογικά ευρήματα στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης και η Πολιτιστική και Τουριστική αξιοποίηση τους για την ανάπτυξη της».
Όπως ανέφερε η πρόσκληση, «η Νομαρχιακή Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ Σερρών και η Οργάνωση Μελών ΣΥΡΙΖΑ Αμφίπολης, με τη συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών διοργανώνουν ημερίδα». Πρώτη φορά στα χρονικά μια οργανική μονάδα του δημοσίου, η εφορεία αρχαιοτήτων Σερρών, αποκεντρωμένη υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού, παρουσιάζεται συνεργαζόμενη σε κομματική εκδήλωση».
Μέχρι τώρα ούτε η Αμφίπολη ούτε και κανένα άλλο αρχαίο μνημείο είχαν κομματικό μανδύα ή πρόσημο. Αλλά στο μυαλό του κ. Μπαλτά είχαν, επειδή για την ανασκαφή στον λόφο Καστά ενδιαφέρθηκε προσωπικά ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Ο κ. υπουργός περίπου μέμφθηκε τον κ. Σαμαρά για το ενδιαφέρον του, επειδή, όπως είπε, έκανε την ανασκαφή «μείζον θέμα» (σαν να μην ήταν) ενώ… υπάρχουν και άλλα μνημεία! Μάλιστα, προχώρησε περισσότερο, λέγοντας πως και η υπερπροβολή, όπως τη χαρακτήρισε, της ανασκαφής από τα ΜΜΕ διεθνώς δεν έκανε καλό, και έχασε η χώρα, επειδή έντυσε την ανασκαφή με ένα «κακό νέφος» και μόλις τελείωσε η διαδικασία, το ενδιαφέρον που είχε «υπερδιογκωθεί» έπεσε.
Εντελώς ακατανόητες ήταν όλες αυτές οι θεωρίες του κ. υπουργού και καθόλου φιλοσοφημένες. Ένα γεγονός τέτοιου μεγέθους είναι λογικό να προκαλεί τεράστιο ενδιαφέρον. Επίσης λογικό είναι να στρέφονται αλλού τα φώτα της δημοσιότητας μετά το πέρας του. Από αυτό καθόλου δεν χάνει η χώρα, όπως ισχυρίστηκε. Το εντελώς αντίθετο. Βγαίνει κερδισμένη.
Αν σήμερα τα ΜΜΕ είχαν ακόμα στραμμένα τα φώτα τους στο λόφο Καστά, η Ελλάδα θα είχε ρεζιλευτεί παγκοσμίως. Διότι, ανεξαρτήτως από όσα είπε ο υπουργός, παντελώς κακοπληροφορημένος ή και αδιάβαστος για το συγκεκριμένο έργο, στην Αμφίπολη δεν γίνεται τίποτα απολύτως, δεν έχει φτάσει καν το ρεύμα από τη ΔΕΗ. Και όταν ο ίδιος εμφανώς ευχαριστημένος δηλώνει στην «ολόμαυρη ράχη» του ταφικού μνημείου ότι το υπουργείο έκανε ό,τι είχε να κάνει και τώρα περιμένει το ΚΑΣ, είναι πάρα πολύ μακριά νυχτωμένος.
Δεν ισχύει ότι έχουν γίνει «όλα τα βήματα σε επίπεδο προστασίας από τις βροχές, επιχωματώσεων απαλλοτριώσεων». Έχουν γίνει μόνο το 30% των αποχωματώσεων που είναι αναγκαίες και αναζητούνται εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για να συνεχιστούν οι αποχωματώσεις, οι στερεώσεις και οι συντηρήσεις, για τις οποίες δεν είπε κουβέντα. Το μνημείο θα «φάει» ακόμα ένα χειμώνα στην πλάτη του με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι απαλλοτριώσεις δεν έχουν καν ξεκινήσει και το καλώδιο της ΔΕΗ απέχει μισό χιλιόμετρο από τον χώρο. Είναι ευχαριστημένος για όλα αυτά ο υπουργός; Προφανώς, αφού υιοθετεί όσα του είπαν και δεν κατάλαβε τίποτα από την επιτόπια επίσκεψη. Δεν κατάλαβε καν ότι αυτά που χαρακτήρισε «καλοσυντηρημένα», τα κονιάματα, οι Καρυάτιδες και το ψηφιδωτό, δεν έχουν δεχθεί παρά ελάχιστες φροντίδες. Ας ελπίσουμε ότι θα το καταλάβει πριν κάτι αρχίσει να φθείρεται ανεπανόρθωτα.
Στη συνέχεια είπε ότι έχει ενταχθεί ένα μέρος του έργου στο ΕΣΠΑ, το οποίο είναι επίσης αναληθές. Στο ΕΣΠΑ εντάσσονται μελέτες και καμία μελέτη δεν είναι έτοιμη ώστε να περάσει από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο- το οποίο, παρεμπιπτόντως μόνο συζητά και γνωμοδοτεί επί των μελετών, δεν τις αναθέτει. Κοντεύει χρόνο στο ΥΠΠΟΑ ο κ. Μπαλτάς και ούτε τα στοιχειώδη δεν έχει μάθει. Τις μελέτες τις εκπονούν οι υπηρεσίες.
Επίσης, ο ίδιος παραδέχθηκε ότι ούτε στο άλλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, το Interreg, έχει ενταχθεί κάποια μελέτη. Μηδέν από μηδέν, μηδέν…
Η ανασκαφέας Κατερίνα Περιστέρη, που μετείχε στην ημερίδα αλλά και ξενάγησε τον κ. Μπαλτά στο μνημείο, είπε στους δημοσιογράφους πως για να συνεχιστεί η ανασκαφή σε άλλο ή άλλα σημεία του λόγου, θα πρέπει πρώτα να εξασφαλιστεί, να στερεωθεί και να συντηρηθεί το ταφικό μνημείο που έχει βρεθεί.
Αποκαλυπτικός ήταν ο δήμαρχος Αμφίπολης Κωνσταντίνος Μελίτος, που στις δηλώσεις του κατήγγειλε «ολιγωρία δύο ετών που ακουμπά αυτούς που έχουν την ευθύνη» φωτογραφίζοντας την παρούσα ηγεσία του ΥΠΠΟΑ και την παρούσα κυβέρνηση. Όταν ρωτήθηκε αν είναι ικανοποιημένος από όσα είπε ο κ. Μπαλτάς για τη συνέχιση των εργασιών, υπογράμμισε: «Δεν μας ικανοποιεί το τι δηλώνει ο καθένας, αλλά το τι πράξεις γίνονται. Και δεν βλέπω να οριστικοποιείται κανένα χρονοδιάγραμμα. Η κοινή συνεργασία μένει στα λόγια».
Τέλος, κατά τη διάρκεια της ημερίδας δεν αναφέρθηκε καθόλου, σαν να μην υπήρχε, το πόρισμα της επιτροπής που κάλεσε η γενική γραμματέας Μαρία Βλαζάκη (Γεώργιος Βελένης, Πολυξένη Αδάμ- Βελένη, Αγγελική Κοτταρίδη) για αυτοψία στο μνημείο. Ένα πόρισμα που υιοθετήθηκε από το υπουργείο, αλλά έρχεται σε σαφή διάσταση με τις απόψεις της ανασκαφικής ομάδας και που, ως εκ τούτου, προκάλεσε σάλο. Τι γίνεται με το πόρισμα αυτό, που είχε υιοθετήσει ο προκάτοχος του κ. Μπαλτά, ο κ. Ξυδάκης; Αισθάνεται άραγε ο σημερινός υπουργός ότι βρίσκει σύμφωνο και τον ίδιο;
Αντιγόνη Καρατάσου