Η παραμονή του Paolo Gentiloni στον πρωθυπουργικό θώκο της Ιταλίας, η πολιτική σταθερότητα, και ίσως και η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα της σημερινής εξέτασης του συνταγματικού δικαστηρίου, για τον εκλογικό νόμο.
Όπως εξηγεί σε δημοσίευμά του το Reuters, μία ξεκάθαρη απόφαση που θα «ξέμπλεκε το εκλογικό κουβάρι» της Ιταλίας θα άνοιγε τον δρόμο για ψηφοφορία στη Βουλή για ψήφο εμπιστοσύνης στη κυβέρνηση, από τον Ιούλιο. Αντίθετα, μία ασαφής και μπερδεμένη απόφαση, θα οδηγούσε εκτός συγκλονιστικού απροόπτου στην παραμονή του Gentinoli στην εξουσία μέχρι τουλάχιστον τις αρχές 2018. Ο Ιταλικός εκλογικός νόμος είναι διαφορετικός για την άνω και την κάτω Βουλή, και ο πρόεδρος της Ιταλίας Sergio Matteralla ισχυρίζεται ότι πρέπει να εναρμονιστεί.
Το συνταγματικό δικαστήριο θα συνεδριάσει σήμερα Τρίτη και εάν κρίνει ότι το σύστημα που ίσχυε το 2014 είναι νόμιμο, και θεσμοθετήσει διπλό γύρο ψηφοφορίας, που εγγυάται πλειοψηφία στον νικητή της κάτω Βουλής, θα σταθεροποιήσει την εξουσία του Gentiloni. Αντίθετα, εάν τον απορρίψει και κάνει προτάσεις για αλλαγή του νόμου, καταργώντας τον δεύτερο γύρο, αφήνει άθικτο το ισχύον αναλογικό σύστημα, και αυξάνει δραματικά την πιθανότητα για διενέργεια εκλογών, συντομότερα.
Στην Ιταλία, οι φυσικές καταστροφές, η παρέμβαση για τη διάσωση του τραπεζικού συστήματος, η υποβάθμιση σε αξιολόγηση για την οικονομία της, οι εντάσεις με τις Βρυξέλλες, το νέο κύμα εισροής μεταναστών, και ένα πρόβλημα υγείας του πρωθυπουργού, έχουν σηματοδοτήσει έναν εξαιρετικά δύσκολο πρώτο μήνα στην εξουσία του Gentiloni. Ένα άλλο πρόβλημα είναι και ο ρόλος που ο ίδιος θα έχει, αφού δεν έχει ξεκαθαριστεί, εάν θα διατελέσει ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός έως ότου να μεταβιβάσει την εξουσία, ή εάν θα έχει τον απαραίτητο χρόνο να κάνει ουσιαστικές αλλαγές.
Στην Ιταλία όλη αυτή η δυσχερής κατάσταση κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι η πολιτική σταθερότητα είναι απαραίτητη για να ξεπεραστούν οι σκόπελοι σύντομα.
Οι σεισμοί σκότωσαν πάνω από 300 ανθρώπους και κατέστρεψαν χιλιάδες σπίτια, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν και λόγω των σεισμών θα δείξει περισσότερη ελαστικότητα, ζήτησε την προηγούμενη εβδομάδα μέτρα 3,4 δισ. ευρώ για περικοπή του ελλείμματος. Η απάντηση της Ιταλίας στην επιτροπή θα γίνει μέχρι την 1η Φεβρουαρίου, και μια ήρεμη αποδοχή, θα προκαλούσε έντονα αντιευρωπαϊκά αισθήματα.
Το ΔΝΤ, προέβλεψε για την Ιταλία ανάπτυξη, χαμηλότερη από το μισό, του μέσου όρου της Ευροζώνης, και την χαμηλότερη, από όλα τα σημαντικά αναπτυγμένα κράτη. Αυτό συνέβη λίγες μέρες μετά την αξιολόγηση της πιστοληπτικής της ικανότητας σε ΒΒΒ, από την καναδική DBRS, που προκάλεσε περαιτέρω πιέσεις στο ασθενές χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, ενώ υποβάθμιση, φαίνεται ότι σχεδιάζει και ο οίκος Moody''s.
Όμως με την πιθανότητα οι εκλογές να είναι προ των πυλών, υπάρχει ανησυχία ότι η απόφαση για τον εκλογικό νόμο θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την ανάληψη της εξουσίας από το κίνημα Πέντε Αστέρων.
Το κίνημα αιτείται δημοψήφισμα για την έξοδο της χώρας από την ΕΕ, και προκαλώντας περαιτέρω ανησυχία στις αγορές, αλλά και σε όλη την Ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Οι δημοσκοπήσεις λένε ότι το κίνημα θα κέρδιζε με το σύστημα διπλής ψηφοφορίας, αλλά θα ήταν αδύνατον να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας.
«Το κίνημα Πέντε Αστέρων θα ήταν απίθανο να σχηματίσει κυβέρνηση με αυτό το σύστημα, αλλά θα ήταν δύσκολο και για οποιονδήποτε άλλο», αναφέρει ο Luca Mezzomo αναλυτής της Ιntesa Sanpaolo. «Αυτό θα ήταν μεγάλο αδιέξοδο για την Ιταλία».