Της Αντιόπης Σχοινά
Με το ένα μάτι… ανοιχτό κοιμούνται οι Έλληνες που έχουν επενδύσει τα τελευταία χρόνια στην αγορά της Τουρκίας, καθώς η έκρυθμη κατάσταση στην χώρα και οι τεταμένες σχέσεις με την Ρωσία, είναι ικανές συνθήκες για να κλονιστούν ακόμη και οι πλέον ήρεμοι επιχειρηματίες.
Ο λόγος που ελληνικές εταιρείες κάνουν κινήσεις στην συγκεκριμένη αγορά είναι προφανής. Η τουρκική αγορά εκτιμάται άνω των 800 δισ. δολαρίων Ακαθαρίστου Εγχώριου Προϊόντος, με 78 εκατ. πληθυσμό.
Επιπρόσθετα σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Αυγούστου 2015, το συνολικό εμπόριο μεταξύ των 2 χωρών, το 2014 έφτασε τα 4,2 δισ. ευρώ, όπου οι εξαγωγές μας ήταν 3,1 δισ. ευρώ. Στον τουριστικό τομέα το 2014 ένα εκατ. Τούρκοι τουρίστες επισκέφτηκαν την Ελλάδα, ενώ 850.000 Έλληνες επισκέφτηκαν την Τουρκία.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι οι συνολικές ελληνικές επενδύσεις στην Τουρκία που έχουν πραγματοποιηθεί από 500 ελληνικές εταιρίες έχουν ξεπεράσει τα 8 δισ. ευρώ, ενώ οι τουρκικές επενδύσεις μόλις και μετά βίας έχουν φτάσει τα 70 εκατ. ευρώ από 8 τουρκικές επιχειρήσεις.
Η ελληνική δραστηριότητα αφορά σε τομείς όπως τραπεζικός, τρόφιμα, ενέργεια, ενώ οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις εδρεύουν στη περιοχή της Κωνσταντινούπολης.
Στην Ελλάδα, η μεγαλύτερη μέχρι στιγμής τουρκική επένδυση έγινε το 2013, με την τουρκική D-Marine, θυγατρική της Dogus Holdings S.A. η οποία συμμετέχει με ποσοστό 33,75% στην Jermyn Street Real Estate Fund IV.
Στην κοινοπραξία «Καταστήματα Φορολογητέων Ειδών” συμμετέχουν η εταιρεία ''''Setur Servis Touristik” (49%) από κοινού με την Folli – Follie (51%), έχει παραχωρηθεί η εκμετάλλευση της μαρίνας Μυτιλήνης.
Σημαντική τουρκική επένδυση είναι αυτή της Τράπεζας ZIRAAT (17 εκατ. ευρώ περίπου) με υποκαταστήματα σε Αθήνα, Κομοτηνή, Ξάνθη και Ρόδο.
H Dogus Group's και η D-Marin Investments έχει εξαγοράσει το 51% της εταιρείας Med-Marinas του ομίλου Κυριακούλη, η οποία διαχειρίζεται τις τουριστικές μαρίνες Γουβιών (Κέρκυρα), Λευκάδας, Ζέας και Καλαμάτας, ενώ έχει παραχωρηθεί η εκμετάλλευση της μαρίνας Φλοίσβου στην κοινοπραξία της Dogus (50%) και στη Lamda Develompent (50%).
Ακόμη τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν γίνει στους τομείς των τραπεζών, επίπλων, μαρίνες, ένδυσης και χαρτοβιομηχανίας. Επενδυτές οι Ziraat, Koton, Istikbal, Beymen, Trakya Cam, Ekol Logistik με συνολικό επενδυμένο κεφάλαιο περίπου στα 70 εκατ. ευρώ.
Τα δύο τελευταία έτη, όπως και το πρώτο εξάμηνο του 2014, η Τουρκία αποτέλεσε την πρώτη χώρα προορισμού των ελληνικών εξαγωγών, ενώ κατατάσσεται 15η ως χώρα προέλευσης των ελληνικών εισαγωγών, στοιχεία που υποδεικνύουν τη βαρύνουσα σημασία της χώρας ως εμπορικού μας εταίρου.
Στο σύνολο των εξαγωγών του 2013, τα πετρελαιοειδή καταλάμβαναν μερίδιο 74,96% των συνολικών εξαγωγών, ακολουθούμενα από τα πλαστικά, το βαμβάκι και το αλουμίνιο.
Αντίστοιχα, στα σημαντικότερα προϊόντα που εισήχθησαν το 2013 στην Ελλάδα από την Τουρκία, περιλαμβάνονται τα χημικά προϊόντα, το αλουμίνιο και τα τεχνουργήματά του, χαρτί, ηλεκτρικά μηχανήματα, λέβητες-μηχανολογικός εξοπλισμός.
Τα 8 δις επενδύσεις αφορούν στην επί σειρά ετών επενδυτική δραστηριότητα των ελληνικών εταιρειών προς την αγορά της Τουρκία. Τελευταίο παράδειγμα η ΕΛΤΟΝ που από το 2014, ακόμα είχε γνωστοποιήσει ότι βρισκόταν σε διαδικασία εισόδου στην αγορά της Τουρκίας. Εν τέλει την προηγούμενη εβδομάδα ανακοίνωσε ότι προχώρησε στην εξαγορά μέσω της 100% θυγατρικής του Elton Corporation Sa Ρουμανίας, απέκτησε συμμετοχή σε ποσοστό 70% στην Ανώνυμη Εταιρεία «Marmara Endustriyel Kimyevi Maddeler Sanayi ve Ticaret Anonim Sirketi» με έδρα στον Δήμο Besiktas της Κωνσταντινούπολης.
Αρκετές είναι οι εταιρείες που είναι στο ΧΑ και έχουν θυγατρικές στην γείτονα. Finansbank της Εθνικής Τράπεζας, Eurobank, Alpha Bank, Intralot, Τιτάν, Πλαστικά Κρήτης, Πλαστικά Θράκης, Αγροτικός Οίκος Σπύρου, Νηρέας , Σελόντα, S&B, Σαράντης, Eurodrip, ΚleemaΗellas, MLS, Sato, Σαράντης είναι κάποιες από τις εταιρείες που έχουν ή είχαν παρουσία στην αγορά.